Bài 2: Đồng lòng chuyển đổi số, tạo bứt phá 

Toàn ngành Giáo dục của TP Cần Thơ đang nỗ lực thực hiện chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ; trong đó vai trò của nhà trường và năng lực của đội ngũ giáo viên là nền tảng quan trọng để tạo bứt phá.

Nỗ lực của tập thể 

Trường Tiểu học Bình Thủy là một trong những đơn vị tiêu biểu của TP Cần Thơ trong triển khai giáo dục STEM - Robotic. Nhà trường liên tục đạt thành tích ấn tượng: vô địch Cuộc thi lập trình quốc tế Wecode 2018 tại Trung Quốc, vô địch Cuộc thi Robothon quốc tế 2023 tại Malaysia, giải nhất Cuộc thi Robothon quốc tế 2024 tại Thái Lan…

Thầy Triệu Thành Văn, Phó Hiệu trưởng nhà trường cho biết, thành quả đạt được nhờ nỗ lực dạy - học của thầy và trò, sự chủ động của nhà trường trong thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, mạnh dạn đưa hoạt động ngoại khóa sáng tạo, đặc biệt là STEM - Robotic vào chương trình học 2 buổi/ngày và các hoạt động thực hiện chặt chẽ, khoa học. 

Cô Phạm Thị Trúc Linh, giáo viên Trường Tiểu học Bình Thủy chia sẻ, Ban Giám hiệu và phụ huynh đã luôn hỗ trợ cô trò tham gia robocon, các cuộc thi sáng tạo.

Sự đồng hành của trường, của ngành trong quá trình giáo viên thực hiện chuyển đổi số là nền tảng để thành công. Tại Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú (DTNT) THCS Tân Thạnh, bên cạnh đầu tư hạ tầng thông tin, trang thiết bị đúng chuẩn, trường còn xây dựng nguồn học liệu mở và thành lập Tổ hỗ trợ ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) và chuyển đổi số. Tổ có nhiệm vụ hỗ trợ giáo viên trong soạn giáo án điện tử, tổ chức dạy PowerPoint, lập sổ điểm điện tử, tổ chức họp trực tuyến...  

Thầy Liêng Hiền Sư, Hiệu trưởng Trường Phổ thông DTNT THCS Tân Thạnh, cho biết: “Do điều kiện đặc thù của trường, lại thêm độ tuổi của giáo viên khá chênh nhau, nên gặp khó khăn khi triển khai  ứng dụng CNTT vào giảng dạy, quản lý. Tuy vậy, tập thể rất nỗ lực và quyết tâm, đến nay trường đã ứng dụng CNTT trong quản lý chuyên môn và các mặt hoạt động khác của trường thông qua phần mềm Vnedu, các phương tiện khác”.

Nhiều năm qua, Trường Phổ thông DTNT THCS Tân Thạnh luôn quan tâm đầu tư trang thiết bị công nghệ phục vụ dạy và học. Ảnh: B.NG

Khi số hóa thành công, giáo viên giảm áp lực soạn giảng giáo án trên giấy; có thể trao đổi chuyên môn qua các cuộc họp trực tuyến, xét duyệt giáo án cũng thuận lợi; việc vào sổ điểm, quản lý điểm số học sinh nhẹ nhàng hơn. Thầy Liêu Tấn Sơn, giáo viên môn Tin học của Trường Phổ thông DTNT THCS Tân Thạnh (thành viên Tổ giáo viên cốt cán môn Tin học, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT)  TP Cần Thơ), nói: “Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ giáo viên trong soạn giảng, thực hiện công tác chủ nhiệm. Khi giáo viên ứng dụng thành thạo công nghệ vào hoạt động sẽ tiết kiệm công sức, có thêm thời gian đầu tư nghiên cứu...”.

Với đặc thù là trường nội trú, thầy Liêng Hiền Sư cho biết thêm: “Chúng tôi liên hệ chặt chẽ với phụ huynh qua các nhóm Zalo để trao đổi thông tin về việc ăn, ở, học hành của học sinh. Phụ huynh cũng có thể phản ánh qua nhóm hoặc trực tiếp để nhà trường có thể khắc phục những hạn chế. Có thể nói, nhờ số hóa trong dạy học và quản lý mà nhiều năm liền trường đạt thành tích cao, đặc biệt là nhận Cờ thi đua của Thủ tướng Chính phủ...”.

Tại Trường THPT Bùi Hữu Nghĩa, tất cả giáo viên đều ứng dụng bài giảng điện tử, thầy cô còn đầu tư công cụ, phần mềm, trí tuệ nhân tạo (AI). Việc ứng dụng CNTT giúp công tác quản lý, dạy học nhanh, chính xác, giảm sai sót, đồng bộ từ danh sách học sinh, phân công giảng dạy, đến quản lý điểm số và hồ sơ học tập. Giáo viên sử dụng đa dạng phần mềm hỗ trợ giảng dạy, tạo câu hỏi tương tác và thí nghiệm ảo... Nhờ đó, học sinh chủ động nghiên cứu, thí nghiệm, sáng tạo và ứng dụng các công cụ. Tập thể thầy cô của trường cho rằng công nghệ luôn thay đổi và người thầy cũng phải liên tục đổi mới, cập nhật.

Quyết tâm chuyển đổi số toàn diện

Năm học vừa qua, công tác chuyển đổi số trong ngành Giáo dục của TP Cần Thơ đã tạo chuyển biến mạnh mẽ trong quản lý, giảng dạy và học tập, góp phần xây dựng nền giáo dục hiện đại, thích ứng với xu hướng phát triển công nghệ và AI. Các cơ sở mầm non, tiểu học đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong quản lý, xây dựng kế hoạch, thiết kế giáo án điện tử. Bậc trung học, 100% trường có Internet băng thông rộng, nhiều trường xây dựng phòng học thông minh, kho học liệu trực tuyến, 100% học sinh THCS, THPT có điều kiện học trực tuyến. Trong quản lý, 100% cơ sở áp dụng hệ thống quản trị dữ liệu, hồ sơ số; Trung tâm điều hành giáo dục thông minh (IOC) đã được đưa vào vận hành. 

Để đạt được kết quả trên, bên cạnh sự quan tâm đầu tư của lãnh đạo thành phố và ngành giáo dục; còn có sự nỗ lực của các trường, đặc biệt là đội ngũ nhà giáo. Cô Cao Thị Ngọc Hà, Hiệu trưởng Trường THPT Bùi Hữu Nghĩa cho biết, nhà trường luôn tạo điều kiện để cán bộ, giáo viên vừa công tác, vừa học tập nâng cao trình độ, hỗ trợ về thời gian và kinh phí, đặc biệt với những giáo viên mới tuyển dụng. Nhà trường đã đầu tư hạ tầng mạng, thiết lập hệ thống quản lý trực tuyến, thành lập tổ CNTT hỗ trợ giáo viên, đồng thời đảm bảo liên thông với hệ thống của Sở và Bộ GD&ĐT.

Dù vậy, thực tế cho thấy, không phải tất cả giáo viên đều có điều kiện tiếp cận nhanh với công nghệ và phương pháp dạy học mới. Cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học tại nhiều trường, đặc biệt ở vùng ven, vùng xa vẫn còn thiếu thốn và chưa đồng bộ; nhiều phòng học, phòng chức năng chưa được đầu tư đúng mức, thiết bị chưa đáp ứng yêu cầu của giáo dục thông minh. Một số địa điểm còn hạn chế về quỹ đất, khiến việc mở rộng, xây dựng đạt chuẩn quốc gia gặp khó khăn. Ngoài ra, một số hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, nâng chuẩn giáo viên bị gián đoạn do quá trình hợp nhất. Những yếu tố này góp phần tạo nên chênh lệch chất lượng giáo dục giữa khu vực trung tâm và vùng nông thôn, đặt ra yêu cầu cần có giải pháp đồng bộ để bảo đảm công bằng trong tiếp cận và thụ hưởng giáo dục.

Theo Sở GD&ĐT TP Cần Thơ, trong quá trình triển khai công tác chuyển đổi số, ngành Giáo dục của TP Cần Thơ đã rà soát, đánh giá thực trạng và xác định còn nhiều khó khăn, đặc biệt là sự chênh lệch giữa các khu vực. Ở các trường vùng ven, vùng xa, hạ tầng công nghệ, đường truyền Internet và khả năng kết nối cơ sở dữ liệu còn hạn chế. Do đó, ngành xác định cần có lộ trình phù hợp, đầu tư từng bước về trang thiết bị, hạ tầng kỹ thuật và công nghệ số, bảo đảm từng giai đoạn, từng khu vực được bao phủ, hướng tới mục tiêu đồng bộ toàn hệ thống giáo dục thành phố.

Bên cạnh đó, Sở GD&ĐT đã ký kết hợp tác với các nhà mạng lớn như VNPT, Viettel và các đơn vị cung cấp hạ tầng, phần mềm nhằm phối hợp, đồng hành trong chuyển đổi số. Các doanh nghiệp viễn thông đã hỗ trợ miễn phí nhiều phần mềm, hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu, hồ sơ điện tử, giúp giảm tải công tác hành chính và nâng cao hiệu quả quản lý. Hai bên duy trì cơ chế phối hợp thường xuyên, sẵn sàng hỗ trợ khi ngành giáo dục có nhu cầu về hạ tầng, phần mềm hay hệ thống kỹ thuật phục vụ dạy - học và quản lý. Nhờ sự chủ động, linh hoạt và hợp tác chặt chẽ với các đơn vị công nghệ, ngành Giáo dục của TP Cần Thơ đang từng bước hoàn thiện hạ tầng số, tạo nền tảng vững chắc cho việc triển khai giáo dục thông minh và quản trị số trong toàn ngành.

HÀ THANH - B.NGỌC

Bài cuối: Bồi đắp đội ngũ nhà giáo “vừa hồng, vừa chuyên”