Vượt hàng trăm hải lý, chinh phục những con sóng bạc đầu để đến với đảo xa, nhiều người không khỏi ngỡ ngàng trước vẻ hùng vĩ thiên phú của biển, đảo quê hương vùng cực Nam Tổ quốc.

Biển Nam Du đẹp như bức tranh.

Viên ngọc giữa khơi xa...

Trong bức tranh biển đảo Tây Nam, quần đảo Nam Du, thuộc huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang, nổi lên như viên ngọc lấp lánh giữa khơi xa. Nơi đây được ví như Vịnh Hạ Long trên vùng biển Tây Nam của Tổ quốc. Cách thành phố Rạch Giá khoảng 100km về phía Đông Bắc, quần đảo Nam Du gồm 21 hòn đảo lớn nhỏ, trong đó có 11 đảo có cư dân sinh sống, thuộc hai đơn vị hành chính là xã An Sơn và xã Nam Du, có tổng diện tích hơn 10km2.

Nam Du có điều kiện tự nhiên rất thuận lợi. Những năm gần đây, đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội của người dân nơi đây tương đối phát triển. Cơ sở vật chất, hạ tầng trên đảo đang được đầu tư xây dựng với hệ thống cầu cảng, đường giao thông vòng quanh đảo, trường học, trạm y tế. Hai xã đảo của quần đảo Nam Du có khoảng 900 hộ dân với hơn 4.000 nhân khẩu. Ông Phạm Thanh Việt, Chủ tịch UBND xã An Sơn, huyện Kiên Hải, cho biết, trước năm 2014, bà con chủ yếu sống bằng nghề nuôi trồng và khai thác thủy sản. Từ khi con đường quanh đảo được đầu tư phục vụ quốc phòng và kinh tế địa phương, người dân tận dụng lợi thế này để phát triển du lịch. Nhất là đầu năm 2018, quần đảo Nam Du được UBND tỉnh công nhận là khu du lịch đảo Nam Du, thúc đẩy du lịch đảo ngày càng phát triển, trong đó có lượng lớn du khách nước ngoài và Việt kiều.

Nam Du thu hút khách du lịch gần xa bởi vẻ hoang sơ còn được giữ vẹn nguyên. Khu vực dịch vụ phục vụ du khách chủ yếu tập trung ở bến cảng. Khách đến lưu trú, sau khi tìm được chỗ nghỉ, có thể thuê xe máy đi vòng quanh đảo, hoặc giong thuyền ra biển để đến các bãi tắm đẹp, câu mực, lặn ngắm san hô hay ngồi ngắm cảnh đất trời dưới những hàng dừa lung linh soi bóng biển khơi. Ở các bãi tắm đẹp, du khách có thể phiêu bồng thả trôi mình, nhắm mắt lại giữ đều nhịp thở, hít không khí trong lành trong vòng tay vỗ về của những cơn sóng hiền hòa, rũ sạch mọi căng thẳng, mệt mỏi của bao phiền muộn từ cuộc sống. Mặt khác, đến với Nam Du, du khách cũng có thể trải nghiệm cuộc sống của ngư dân miền biển đảo, chiều chiều dưới ráng hồng phủ bóng, trong vai người thân đón chờ những ghe thuyền của ngư phủ cập bến, mang về những loại hải sản còn nồng mặn vị biển khơi.

Không chỉ Nam Du hút hồn du khách, Hòn Đốc cũng là địa chỉ nổi bật được đánh dấu trên bản đồ du lịch biển đảo Tây Nam. Hòn Đốc còn gọi là Hòn Tre lớn, thuộc xã đảo Tiên Hải, thành phố Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang. Đây là đảo lớn nhất trong số 16 đảo của quần đảo Hải Tặc, nằm gần đường biên giới trên biển giữa Việt Nam và Campuchia. Vùng biển khu vực đảo Hòn Đốc có điều kiện tự nhiên và tài nguyên phong phú; đồng thời, có vị trí chiến lược về quốc phòng và an ninh. Từ xa xưa, nơi đây được xác định là một trong những đảo vành đai then chốt của hệ thống các tuyến đảo ven bờ trên vùng biển Tây Nam. Hiện nay, Hòn Đốc còn lưu giữ cột mốc chủ quyền được dựng từ năm 1958, bằng chứng lịch sử khẳng định chủ quyền quốc gia và biên giới biển, đảo Tổ quốc ta.

Ở vị trí tiền tiêu phía Tây Nam của Tổ quốc, Thổ Chu là đảo lớn nhất trong 8 hòn đảo thuộc quần đảo Thổ Chu; nằm cách đảo Phú Quốc khoảng gần 100km về phía Tây Bắc, cách đất liền hơn 220km về phía Bắc; điểm cao nhất của đảo so với mực nước biển là 164m. Thổ Chu là đảo có điều kiện tự nhiên thuận lợi để phát triển kinh tế xã hội và xây dựng thế trận quốc phòng an ninh. Năm 1993, tỉnh Kiên Giang đưa 17 hộ dân đầu tiên ra đảo; đến nay, xã đảo đã có hơn 550 hộ dân với hơn 2.210 nhân khẩu. Người dân trên đảo sinh sống chủ yếu bằng nghề nuôi trồng, khai thác thủy sản và dịch vụ du lịch. Hiện nay, đảo Thổ Chu đang được đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng góp phần đảm bảo an sinh xã hội, thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển.

Rạng rỡ và kiên cường

Biển đảo đẹp, tình người trên biển đảo cũng đẹp. Chú Lê Văn Phương, Tổ trưởng Tổ nhân dân tự quản Hòn Chuối, kể: Trước năm 1997, trong hành trình mưu sinh giữa lòng mẹ biển khơi, đánh bắt hải sản trên vùng đảo Tây Nam, tình cờ ngang qua hòn đảo này, thấy phong cảnh đẹp, chú nảy ý về đất liền rủ vợ đưa con cái ra đảo sinh sống. Vậy mà thấm thoát đã gần 20 năm, gia đình chú gắn bó với vùng biển đảo này.

Đảo Hòn Chuối thuộc thị trấn Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau, có diện tích chỉ khoảng 7km2. Hòn Chuối là một trong những đảo tiền tiêu quan trọng ở phía Tây Nam của Tổ quốc. Đảo Hòn Chuối có địa hình rất phức tạp, độ dốc cao, điều kiện khí hậu rất khắc nghiệt. Hiện nay trên đảo có 1 Tổ nhân dân tự quản với hơn 40 hộ dân gồm hơn 130 nhân khẩu, người dân chủ yếu sinh sống bằng nghề nuôi cá lồng và đánh bắt thủy hải sản.

Cụm đảo Hòn Khoai nằm ở phía Đông Nam mũi Cà Mau, có các đảo nhỏ gồm Hòn Khoai (còn gọi là hòn Độc Lập), hòn Giáng Tiên, hòn Sao, hòn Tượng, hòn Đồi Mồi và hòn Đá Lẻ. Đảo Hòn Khoai thuộc địa bàn xã Tân Ân, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau, có diện tích chỉ khoảng 4km2, điểm cao nhất so với mực nước biển khoảng 318m. Hòn Khoai là đảo có điều kiện tự nhiên rất phong phú; đồng thời có vị trí quan trọng về quốc phòng - an ninh. Nơi đây được ví như một trạm tiền tiêu canh giữ vùng trời, vùng biển và dải đất phía Tây Nam của Tổ quốc. Hòn Khoai gắn liền với cuộc khởi nghĩa của Anh hùng liệt sĩ - thầy giáo Phan Ngọc Hiển trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Hiện Hòn Khoai không có dân cư sinh sống, chỉ có các lực lượng hải quân và biên phòng đứng chân.

Thổ Chu sôi động thương thuyền.

Ở nơi đầu sóng ngọn gió, những đảo này phải hứng chịu trước tiên những trận cuồng phong của đất trời mỗi mùa giông bão. Ngày nay, ở đảo Nam Du, có chứng tích của trận bão lịch sử năm 1997 với bia tưởng niệm hàng trăm người dân tử nạn. Cơn bão số 5, gió cấp 12 đã đổ đến vùng biển Tây Nam, gây ra những thiệt hại nặng nề về người và của cho ngư dân các tỉnh ven biển, nhất là hai tỉnh Cà Mau và Kiên Giang. Cơn bão kéo đến đã làm hơn 2.500 tàu cá bị đánh chìm và mất tích, hàng nghìn ngôi nhà của bà con bị sập, gây thiệt hại kinh tế hơn 1.500 tỉ đồng. Cơn bão đã cướp đi sinh mạng hơn 460 người dân, làm bị thương gần 340 người. Thiệt hại do cơn bão số 5 gây ra đã gây ra biết bao đau thương, mất mát cho nhân đân vùng biển.

Mới đây, cơn bão số 1 cũng đã càn quét các đảo của vùng biển Tây Nam Tổ quốc, gây nhiều thiệt hại nặng nề cho ngư dân trước Tết Nguyên đán. Chú Lê Văn Phương, Tổ trưởng Tổ nhân dân tự quản Hòn Chuối, cho biết: “Hơn 50 tàu cá bị đánh chìm và nhiều lồng bè nuôi cá bóp bị thiệt hại. Dẫu vậy, quân dân vẫn không chùn bước trước thiên tai, quyết vượt qua khó khăn, bám trụ, bảo vệ biển trời quê hương”.

(Còn tiếp)

Bài 2: Một lòng vì biên cương Tổ quốc 

Bài, ảnh: Thu Sương