(CT) - Ngày 23-4, tại TP Cần Thơ, Ủy ban sông Mê Công Việt Nam phối hợp Ban thư ký Ủy hội sông Mê Công quốc tế tổ chức cuộc họp tham vấn về dự án kênh đào Funan - Techo của Campuchia với sự tham gia của đại diện các bộ, ngành, các tổ chức quốc tế, viện nghiên cứu, nhà khoa học, các địa phương ở ĐBSCL,...

Đại diện Ban Thư ký Ủy hội sông Mê Công quốc tế thông tin về dự án. 

Dự án kênh giao thông thủy Funan - Techo dự kiến sẽ nâng cấp và cải tạo 180km tuyến kênh/sông. Trong đó, đoạn thứ nhất (chiều dài khoảng 20km) nối sông Mê Công với sông Bassac; đoạn thứ 2 tiếp tục chạy dọc theo sông Bassac đến điểm kết nối với kênh giao thông thủy từ sông Bassac ra cảng Kẹp (chiều dài khoảng 30km); đoạn thứ ba dài 130km nối sông Bassac (tại điểm cách biên giới Việt Nam - Campuchia khoảng 20km) với cảng Kẹp của Campuchia. Theo thông báo của Campuchia, các đoạn kênh này được thiết kế với bề rộng đáy kênh 50m, bề rộng mặt kênh từ 80-120m và chiều sâu mực nước trong kênh 4,7m để các tàu tải trọng đến 1.000 tấn có thể đi qua. Dự án sẽ xây dựng 3 cống (âu thuyền) để điều tiết dòng chảy, duy trì sự ổn định của mực nước trong kênh giao thông thủy và chống xâm nhập mặn. Các cống này có chiều dài 135m, chiều rộng 18m, độ sâu 5,8m. Bên cạnh các hạng mục công trình trên, dự án cũng tiến hành xây dựng 11 cầu giao thông (dài 161m, rộng 12m) bắc qua tuyến kênh để phục vụ nhu cầu đi lại của người dân. Dự án dự kiến sẽ được khởi công trong năm 2024 và hoàn thành vào năm 2027 với tổng lượng hàng hóa lưu thông qua tuyến đường thủy mới này là 7 triệu tấn/năm.

Tại cuộc họp, các đại biểu bày tỏ một số quan ngại về dự án, xoay quanh các tác động của dự án đến tài nguyên nước vùng ĐBSCL, đặc biệt trong bối cảnh hạn mặn diễn ra ngày càng thường xuyên và khắc nghiệt hơn. Việc kênh Funan - Techo sẽ chuyển nước từ sông Bassac, là phân lưu của sông Mê Công ra cảng Kẹp nằm ngoài lưu vực sẽ gây suy giảm đáng kể tài nguyên nước tới đồng bằng, gây tác động tiêu cực đến các hoạt động sinh kế, sản xuất của người dân địa phương và các hệ sinh thái tự nhiên... Các thông tin chính thức do Campuchia thông báo là kênh đào Funan - Techo chỉ phục vụ mục đích giao thông thủy, tuy nhiên theo các thông tin của báo chí Campuchia, kênh đào còn phục vụ mục đích tưới nông nghiệp và phát triển vùng Tây Nam của Campuchia. Các đại biểu mong muốn Campuchia sớm chia sẻ thông tin chi tiết về mục tiêu và về thiết kế, vận hành của dự án, vận hành của 3 cống âu thuyền thuộc dự án. Bên cạnh đó, sớm cung cấp các thông tin và tham gia nghiên cứu chung về tác động của dự án, thống nhất các giải pháp giảm thiểu, giám sát tác động phù hợp.

Ủy ban sông Mê Công Việt Nam đánh giá cao nỗ lực của Ban thư ký Ủy hội sông Mê Công quốc tế trong việc tiến hành nghiên cứu độc lập tác động của dự án. Đồng thời, ghi nhận các ý kiến của các đại biểu tại cuộc họp tham vấn và sẽ chuyển tải các ý kiến đến Ủy hội sông Mê Công quốc tế và Campuchia. Bộ Tài nguyên và Môi trường, Ủy ban sông Mê Công Việt Nam sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ban Thư ký Ủy hội sông Mê Công quốc tế, Campuchia và các quốc gia thành viên Ủy hội để thúc đẩy tiến độ thực hiện nghiên cứu về tác động của dự án, đề xuất các biện pháp giảm thiểu, giám sát tác động và tiếp tục tổ chức các hoạt động tham vấn tại quốc gia.

Tin, ảnh: MINH HUYỀN