Chỉ đạo tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc giao ban công tác quý I năm 2025 của Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (BCÐ 389 quốc gia), Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn, Trưởng BCÐ 389 quốc gia đề nghị: các bộ, ngành Trung ương, địa phương rà soát, bổ sung, hoàn thiện các quy phạm pháp luật, các chế tài xử lý đối với hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Nhanh chóng kiện toàn BCÐ; nghiên cứu, xây dựng quy chế phối hợp chặt chẽ giữa BCÐ 389 quốc gia với BCÐ các địa phương. Các lực lượng triển khai quyết liệt các biện pháp để ngăn chặn triệt để tình trạng sản xuất, buôn bán, kinh doanh hàng giả tại địa bàn nội địa. Tăng cường ứng dụng công nghệ hiện đại vào công tác phòng chống gian lận thương mại, nhất là gian lận về thuế…

Lực lượng quản lý thị trường TP Cần Thơ thực hiện kiểm tra tại một điểm kinh doanh thuốc lá điếu trên địa bàn thành phố.

Siết chặt quản lý

Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn chỉ rõ: tình trạng buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng giả, gian lận thương mại với thủ đoạn ngày càng tinh vi, quy mô lớn và có tính tổ chức cao, đặc biệt là các mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân như sữa, thuốc chữa bệnh, thực phẩm chức năng… Đây là hồi chuông cảnh báo, đòi hỏi các lực lượng phải hành động mạnh mẽ, kiên quyết và đồng bộ hơn nữa.

Báo cáo tại hội nghị cho thấy, vi phạm buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nổi lên là các hoạt động vận chuyển trái phép hàng cấm như ma túy, pháo nổ, thuốc lá điếu ngoại, hàng nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc, hàng giả, hàng kém chất lượng như xăng, dầu, vàng, rượu, bia, đường cát, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, quần áo, lương thực, thực phẩm, hàng đông lạnh, hàng gia dụng, các mặt hàng thiết yếu, nhất là trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025. Hoạt động thương mại điện tử, mua sắm trên các trang mạng xã hội, chuyển phát nhanh,… để sản xuất, kinh doanh, vận chuyển hàng không rõ nguồn gốc, hàng giả, hàng kém chất lượng, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ… có chiều hướng gia tăng. Cùng đó, hoạt động mua bán hóa đơn với số lượng lớn vẫn diễn ra tại nhiều địa phương.

Bên cạnh đó, các đối tượng lợi dụng chính sách tạm nhập tái xuất, trung chuyển, quá cảnh, gởi khu ngoại quan, gia công sản xuất xuất khẩu, khai báo mặt hàng được ưu tiên làm thủ tục, miễn kiểm tra, cố tình khai sai tên hàng, thông số kỹ thuật, khai báo giá trị thấp, trà trộn hàng vi phạm với hàng nhập khẩu chính ngạch để buôn lậu, thẩm lậu vào thị trường Việt Nam, gian lận thương mại, xuất nhập khẩu hàng hóa không có giấy phép, không đủ điều kiện, trốn thuế… 

Theo BCĐ 389 quốc gia, quý I năm 2025, lực lượng chức năng các địa phương đã bắt giữ, xử lý 30.651 vụ việc vi phạm, giảm gần 8% so với cùng kỳ; trong đó đã bắt giữ 6.754 vụ buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu, tăng hơn 74% so với cùng kỳ; 22.774 vụ gian lận thương mại, gian lận về thuế, giảm hơn 11%; 1.113 vụ hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ, giảm gần 21%; thu nộp ngân sách gần 4.617 tỉ đồng, tăng hơn 59% so với cùng kỳ năm 2024; khởi tố hình sự 1.328 vụ với 2.046 đối tượng.

Riêng trong thời gian thực hiện Kế hoạch cao điểm dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, các lực lượng chức năng các địa phương đã bắt giữ, xử lý 39.489 vụ việc vi phạm, tăng hơn 27% so với cùng kỳ năm 2024. Thu nộp ngân sách nhà nước khoảng 5.441 tỉ đồng, tăng 87,29% so với cùng kỳ năm 2024.

Theo Văn phòng Thường trực BCĐ 389 TP Cần Thơ, trên địa bàn thành phố phần lớn các đối tượng vi phạm hoạt động trong môi trường thương mại truyền thống với các hành vi như trộn lẫn hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ vào hàng thật để bán cho người tiêu dùng. Trong lĩnh vực thương mại điện tử, hành vi vi phạm chủ yếu là không đăng ký thành lập hộ kinh doanh trong những trường hợp phải đăng ký theo quy định, kinh doanh hàng hóa nhập lậu (hàng hóa vi phạm chủ yếu là mỹ phẩm), không thông báo website thương mại điện tử bán hàng, buôn bán hàng hóa giả mạo nhãn hiệu, sử dụng biểu tượng đã thông báo để gắn lên website thương mại điện tử khi chưa được duyệt hoặc xác nhận thông báo của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định…

Trong quý I năm 2025, các sở, ngành và lực lượng chức năng BCĐ 389 TP Cần Thơ đã phát hiện và xử lý 219 vụ, giảm 53 vụ so với cùng kỳ; tổng số tiền xử lý vi phạm trên 7 tỉ đồng, giảm 27,05% so với cùng kỳ năm trước.

Tăng cường hành lang pháp lý

Để đấu tranh có hiệu quả, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn chỉ đạo BCĐ 389 các bộ, ngành, địa phương tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, BCĐ 389 quốc gia về công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Thực hiện nghiêm các quy định về đấu tranh, ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hiện việc chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả ngay trong chính các lực lượng chức năng; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật.

Xây dựng các chương trình, kế hoạch, giải pháp trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả phù hợp diễn biến tình hình địa bàn và yêu cầu nhiệm vụ; đặc biệt tập trung đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả các hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép ma túy, buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng, ngoại tệ, hàng hóa giả mạo xuất xứ Việt Nam để xuất khẩu đi các nước khác; sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ.

Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với Văn phòng Thường trực BCĐ 389 quốc gia, các bộ, ngành liên quan rà soát các văn bản quy phạm pháp luật, các quy định liên quan đến công tác chống hàng giả, hàng kém chất lượng, kịp thời đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập, tạo hành lang pháp lý nâng cao hiệu quả công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Các lực lượng chức năng đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; tăng cường kết nối, chia sẻ, cung cấp thông tin; triển khai và nâng cao hiệu quả các đường dây nóng, đảm bảo thu thập, xử lý kịp thời tin báo từ quần chúng nhân dân. Xử lý nghiêm các trường hợp tiếp tay, bảo kê, bao che; đồng thời biểu dương, khen thưởng tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, tiêu biểu trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Nhanh chóng kiện toàn BCĐ 389 các cấp, trước mắt kiện toàn BCĐ 389 quốc gia và BCĐ 389 địa phương sau khi hoàn thành sắp xếp cấp tỉnh…

Nhằm tăng cường sự lãnh đạo của các cấp chính quyền, ngày 6-5-2025, Chủ tịch UBND TP  Cần Thơ Trương Cảnh Tuyên ký ban hành Chỉ thị số 11/CT-UBND. Tại Chỉ thị, Chủ tịch UBND thành phố yêu cầu các giám đốc sở, Thủ trưởng cơ quan, ban ngành thành phố, Chủ tịch UBND quận, huyện quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của Trung ương. Cần nâng cao nhận thức và xác định công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách trong giai đoạn hiện nay. Đề cao vai trò, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trong việc chấp hành và thực thi các quy định của pháp luật về an toàn thực phẩm; kịp thời thông tin về các chuỗi cung ứng nông sản, thực phẩm an toàn, chất lượng cao; công khai các cơ sở vi phạm hoặc tiềm ẩn nguy cơ gây mất an toàn thực phẩm và phổ biến sâu rộng trong nhân dân và doanh nghiệp việc không sản xuất, kinh doanh hàng lậu, hàng giả, gian lận thương mại; hướng dẫn người tiêu dùng cách nhận diện hàng thật - hàng giả để nâng cao cảnh giác và chủ động bảo vệ quyền lợi… Đồng thời, Chủ tịch UBND thành phố cũng giao nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ngành thực hiện các chức năng, nhiệm vụ theo lĩnh vực phụ trách.

Bài, ảnh: KHÁNH NAM