Theo đánh giá của UBND TP Cần Thơ, trong 5 năm thực hiện Chỉ thị số 21/CT-TTg ngày 25-5-2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường phòng ngừa, xử lý hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Chỉ thị số 21) trên địa bàn thành phố, các mặt công tác liên quan đều đạt kết quả cao. Với vai trò nòng cốt, Công an thành phố phối hợp các sở, ban, ngành, địa phương triển khai đồng bộ nhiều giải pháp thiết thực, tạo chuyển biến rõ nét trong giữ gìn an ninh trật tự (ANTT).

Công an TP Cần Thơ phát tờ rơi tuyên truyền thủ đoạn tội phạm lừa đảo để người dân cảnh giác, phòng ngừa.

UBND TP Cần Thơ đã ban hành nhiều kế hoạch, văn bản liên quan, hướng dẫn, đôn đốc các sở, ban, ngành, địa phương tăng cường phòng ngừa loại tội phạm này... Đồng thời quan tâm bố trí nguồn lực, tăng cường kiểm tra, giám sát, tạo mọi điều kiện thuận lợi đảm bảo triển khai thực hiện tốt Chỉ thị số 21.

Để nâng cao hiệu quả phòng ngừa, công an phối hợp tuyên truyền pháp luật hàng chục ngàn cuộc, phát động phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; triển khai “Cẩm nang nhận diện và phòng, chống lừa đảo trực tuyến”; xây dựng, nhân rộng các mô hình tiêu biểu trong công tác đảm bảo ANTT, phòng chống tội phạm, nhất là tại các địa bàn trọng điểm phức tạp về tội phạm hình sự. Thông qua các mô hình dân vận khéo như Tự phòng, tự quản về ANTT; Camera an ninh; Tổ Liên gia tự quản; Phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội thông qua mạng xã hội…, người dân tích cực hỗ trợ chính quyền địa phương xử lý kịp thời các vụ việc tại cơ sở.

Nhìn chung, các đối tượng thường sử dụng phương thức, thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản quen thuộc, như cho vay, mượn, chơi hụi; huy động vốn đáo hạn ngân hàng; thuê ô tô tự lái sau đó mang đi cầm cố; giới thiệu việc làm, đưa lao động làm việc nước ngoài; làm giả các giấy tờ, tài liệu để lừa đảo, lừa “chạy án”... Ngoài ra, nhiều thủ đoạn lừa đảo sử dụng công nghệ cao thời gian gần đây cũng bị cơ quan chức năng phát hiện, làm rõ, như chiếm quyền điều khiển các trang mạng xã hội cá nhân để nhắn tin mượn tiền; giả danh cán bộ công an, viện kiểm sát, tòa án thông báo có liên quan đến đường dây rửa tiền, yêu cầu nạn nhân chuyển tiền vào các tài khoản chỉ định; vay tiền, làm thẻ tín dụng trực tuyến…

Trong 5 năm qua, Cơ quan Cảnh sát điều tra khởi tố 737 vụ với 511 bị can, trong đó có nhiều vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản có quy mô lớn, thủ đoạn tinh vi. Công an cũng đã xác lập 13 chuyên án đấu tranh với các nhóm, đối tượng lừa đảo, khởi tố 14 vụ án, bắt, khởi tố 54 bị can. Trong kỳ, đã phát hiện, tiếp nhận 1.275 tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố có liên quan đến lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo thống kê, tin báo, tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tố về lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng là gần 600 tin (chiếm trên 46% cơ cấu tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản). Cơ quan chức năng đã khởi tố 216 tin về các tội: lừa đảo chiếm đoạt tài sản và sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản…  

Trong các vụ việc triệt phá, nổi bật là vụ án xảy ra trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng (cũ) vào năm 2023. Nhóm đối tượng đưa thông tin gian dối cho người dân ở một số xã thuộc tỉnh Sóc Trăng (cũ) vay tiền với lãi suất thấp, thủ tục đơn giản, chỉ cần thế chấp “sổ đỏ”… Tuy nhiên, khi người dân thế chấp “sổ đỏ” thì kẻ gian làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất cho người khác đứng tên rồi thế chấp vào ngân hàng vay số tiền lớn hơn nhiều lần số tiền cho vay. Nhóm này đã chiếm đoạt hơn 150 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và thế chấp ngân hàng vay hơn 100 tỉ đồng tiêu xài cá nhân… Cuối năm 2021, Công an TP Cần Thơ (cũ) triệt phá nhóm lừa đảo với hình thức thu thập thông tin mua bán đất trên mạng xã hội, sau đó đóng giả người mua, lợi dụng sơ hở của chủ đất, đánh tráo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thật rồi đem bán với giá thấp, đóng giả chủ đất và những người liên quan để thực hiện giao dịch chuyển nhượng, gây thiệt hại 80 tỉ đồng…

Dự báo thời gian tới, tình hình tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản sẽ tiềm ẩn phức tạp hơn, đặc biệt là tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản sử dụng công nghệ cao trên không gian mạng. UBND TP Cần Thơ yêu cầu tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 21, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về ANTT và công tác điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án. Đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin, phát huy hiệu quả cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, định danh và xác thực điện tử trong phòng ngừa, xử lý tội phạm. Bên cạnh đó, các ngành, các cấp tăng cường công tác tuyên truyền thủ đoạn hoạt động và chế tài xử lý đối với các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến lừa đảo chiếm đoạt tài sản gắn với các vụ việc, vụ án cụ thể để người dân chấp hành pháp luật, đề cao cảnh giác, tự bảo vệ tài sản, phối hợp cơ quan chức năng đẩy lùi tội phạm…

Bài, ảnh: KIỀU CHINH