Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP Cần Thơ, số ca nhiễm mới HIV tập trung ở nam giới và gia tăng trong nhóm học sinh, sinh viên. Thực trạng này đòi hỏi nhiều giải pháp để ngăn chặn.

Tỷ lệ nhiễm HIV trong giới trẻ gia tăng

Thống kê của CDC Cần Thơ cho thấy, nhóm từ 15-29 tuổi có tỷ lệ nhiễm mới HIV cao nhất, với 44% tổng số trường hợp nhiễm mới. Về nghề nghiệp, nhóm học sinh - sinh viên chiếm 16,5%.

Em Lưu Khánh Linh, Bí thư Đoàn Khoa Y tế công cộng, Trường Đại học Y dược Cần Thơ, cho biết: “Một trong những nguyên nhân gia tăng tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm học sinh, sinh viên là do nhận thức còn thiếu chính xác, dễ bị ảnh hưởng bởi thông tin sai lệch trên mạng xã hội. Để giảm ca mắc HIV trong nhóm đối tượng này, cần có sự chung tay giữa nhà trường - đoàn thể - ngành y - xã hội, cùng xây dựng chương trình truyền thông hiệu quả, bền vững”.

Để nâng cao nhận thức về HIV trong cộng đồng, nhất là học sinh, sinh viên, những năm gần đây ngành Y tế thành phố, chủ lực là CDC phối hợp cùng ngành Giáo dục và các trường triển khai hàng loạt hoạt động: Cuộc thi tìm hiểu kiến thức về phòng, chống HIV/AIDS cho học sinh THPT toàn thành phố; tập huấn 80 giáo viên THPT và cán bộ y tế về kiến thức, kỹ năng liên quan đến HIV, bệnh lây truyền qua đường tình dục, sức khỏe sinh sản; tổ chức 21 buổi truyền thông lồng ghép tuyên truyền HIV/AIDS cho 10.500 học sinh 13 trường THPT, 6.000 học sinh tại 12 trường THCS. Tại các trường đại học, cao đẳng, trung cấp, CDC phối hợp tổ chức các sự kiện truyền thông với sự tham gia của người nổi tiếng, các trò chơi, các tiết mục đa dạng: kịch, biểu diễn thời trang, ca - múa…

Điển hình như sự kiện SAFE UNI FESTIVAL - Tự hào sắc màu tại Đại học Cần Thơ với sự tham gia của 12 trường thu hút 1.500 sinh viên tham gia. Chiến dịch truyền thông SAFE-UNI cũng được triển khai, tập trung vào lứa tuổi học sinh, sinh viên với 2 hình thức online và offline tại 12 trường; tổ chức 2 sự kiện truyền thông nâng cao nhận thức về HIV, giới thiệu và cung cấp các dịch vụ liên quan đến HIV/AIDS cho nhóm MSM. Ngoài ra còn diễn ra 4 sự kiện truyền thông tạo cầu PrEP (dự phòng trước phơi nhiễm) tại 4 trường đại học, cao đẳng với sự tham gia của 2.000 sinh viên; truyền thông tạo cầu PrEP cho 3.280 nam sinh viên tham dự lồng ghép thực hiện xét nghiệm HIV và cấp phát PrEP lưu động nhân buổi truyền thông tại 13 trường. Bên cạnh đó, nâng cao hiểu biết của sinh viên về sức khỏe sinh sản, an toàn tình dục và HIV/AIDS cho 10.800 sinh viên tại 13 trường đại học, cao đẳng, trung cấp; truyền thông về HIV, PrEP tại Công viên Lưu Hữu Phước…

CDC Cần Thơ còn phối hợp các trường thành lập đội tiếp cận viên chuyên tư vấn cho các bạn sinh viên và tổ chức các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS. Năm 2017, chỉ có 12 tiếp cận viên ở 16 trường thì đến nay đã có 62 tiếp cận viên ở 13 trường đại học, cao đẳng và trung cấp.

Thu hút sinh viên từ hoạt động của câu lạc bộ

CDC Cần Thơ phối hợp các trường thành lập nhiều câu lạc bộ (CLB). Đơn cử như CLB Sắc màu Trường Đại học Y Dược Cần Thơ ra mắt vào tháng 9-2023, tiền thân là Đội tiếp cận viên tư vấn hỗ trợ xét nghiệm HIV. CLB đã tổ chức nhiều hoạt động thu hút sự quan tâm của đông đảo sinh viên trường.

Em Lê Thị Ngọc Trinh, Chủ nhiệm CLB, cho biết: “Trong năm vừa qua, CLB phối hợp CDC Cần Thơ tổ chức các đợt truyền thông, nâng cao kiến thức về chủ đề HIV/AIDS. Đồng thời, phối hợp tổ chức nhiều hoạt động truyền thông dự phòng lây nhiễm HIV và tạo cầu PrEP, giúp các bạn hiểu rõ hơn về HIV, cách phòng, chống và lợi ích của PrEP. Các thành viên trong CLB còn hỗ trợ các xét nghiệm sàng lọc về HIV, đảm bảo an toàn vào bảo mật thông tin. Đặc biệt, CLB đã tổ chức các buổi truyền thông lồng ghép những vở kịch vào nội dung tuyên truyền, tạo nét đặc trưng trong hoạt động”.

Vở kịch đầu tiên của CLB Sắc màu là “Phòng khám bất ổn” được sự đón nhận của hơn 300 khán giả, sinh viên Trường Đại học Y Dược Cần Thơ. CLB tiếp tục tổ chức đêm kịch “Kiều Truyện 4.0”, takshow tư vấn tìm hiểu về bản dạng giới và xu hướng tính dục với sự tham gia của các diễn giả... tạo hiệu ứng tích cực. Những chương trình này vừa giải trí vừa truyền tải thông điệp quan trọng về phòng, chống HIV/AIDS.

Takshow tư vấn tìm hiểu về bản dạng giới do CLB Sắc màu tổ chức. Ảnh: CLB cung cấp

CLB Sắc màu còn chú trọng đến phát triển học thuật. Điển hình là Cuộc thi Tìm hiểu kiến thức cơ bản về phòng, chống HIV/AIDS, với chủ đề CTUMP chung tay Vì một ngày mai không còn AIDS; Cuộc thi Học thuật “Đấu trường 100”, với chủ đề Phòng, chống HIV và các vấn đề liên quan. Qua đó, tạo sân chơi bổ ích, nâng cao kiến thức cho sinh viên, đồng thời mang lại nhiều bài học giá trị.

Ths Dáp Thanh Giang, Trưởng Khoa Phòng, chống HIV/AIDS, CDC Cần Thơ, cho biết: “Thời gian qua, ngành Giáo dục phối hợp rất tốt với ngành Y tế tổ chức các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS. Các bạn tiếp cận viên và đoàn thanh niên năng động, sáng tạo, nhiệt huyết. Các hình thức truyền thông rất đa dạng (trực tiếp, gián tiếp, online, sự kiện, hội thi…) lồng ghép, kết nối với các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS ngoài cộng đồng. Thời gian tới, CDC tiếp tục phối hợp ngành Giáo dục, các trường phát triển đội ngũ tiếp cận viên; tiếp tục triển khai các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS qua sinh hoạt đầu khóa, sự kiện, hoạt động ngoại khóa, truyền thông nhóm, tiếp cận…”.

H.HOA