Dầu ôliu được ví như “vàng lỏng” vì vừa mang đến hương vị thơm ngon cho món ăn vừa cung cấp nhiều lợi ích cho sức khỏe như hạ huyết áp, giảm nồng độ cholesterol “xấu” LDL, tăng cholesterol “tốt” HDL, phòng ngừa suy giảm nhận thức... Loại dầu này là nguồn cung chất béo chính trong chế độ ăn Địa Trung Hải và được công nhận là tốt cho tim, giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và ngừa tăng cân.

Sự khác nhau giữa dầu ôliu thông thường và dầu ôliu nguyên chất

Tuy dầu ôliu loại thường và dầu ôliu nguyên chất (thường được ghi “extra virgin” trên nhãn) đều chứa nhiều axít béo không bão hòa đơn giúp phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh tim, nhưng các chuyên gia dinh dưỡng đánh giá dầu ôliu nguyên chất có nhiều lợi ích sức khỏe hơn. Cụ thể, dầu ôliu nguyên chất chứa hơn 200 hợp chất thực vật có đặc tính chống ôxy hóa, gồm cả polyphenol. Đây là dưỡng chất giúp giảm tình trạng viêm trong cơ thể, yếu tố nguy cơ dẫn tới nhiều bệnh mãn tính - từ bệnh tim, tiểu đường tuýp 2 cho đến chứng sa sút trí tuệ ở người lớn tuổi (bệnh Alzheimer). Theo chuyên gia người Mỹ Mary M. Flynn - người có hơn 25 năm nghiên cứu về dầu ôliu, sản phẩm dầu ôliu thông thường hầu như không có các hợp chất này.

Dầu ôliu nguyên chất chứa nhiều chất chống ôxy hóa bảo vệ sức khỏe.

Trong một bài báo đăng trên Tạp chí Nutrients vào năm 2023, bà Flynn và các đồng nghiệp đã kết luận rằng tiêu thụ 2 muỗng (muỗng canh) dầu ôliu nguyên chất/ngày có thể giúp cải thiện mức huyết áp cũng như mức cholesterol “tốt” HDL và giảm cholesterol “xấu” LDL trong vòng ít nhất 3 tuần. Còn theo nghiên cứu thực hiện năm 2023 được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng châu Âu, những người tiêu thụ 1,5 muỗng canh dầu ôliu nguyên chất/ngày có nguy cơ tử vong vì bệnh tim mạch thấp hơn 57% so với những người không ăn dầu. Nhưng việc tiêu thụ cùng một lượng tương tự dầu ôliu thông thường lại không mang lại lợi ích này.

Theo các chuyên gia, sự khác biệt về lợi ích sức khỏe của 2 loại dầu ôliu là do cách sản xuất. Chuyên gia hóa học Selina Wang tại Đại học California (Mỹ) cho biết dầu ôliu nguyên chất được sản xuất thông qua quy trình ép lạnh - phương pháp giúp bảo toàn các chất chống ôxy hóa bên trong. Trong khi đó, dầu ôliu thông thường được tinh chế thêm nên có thể làm giảm hàm lượng chất chống ôxy hóa.

Giá trị dinh dưỡng của dầu ôliu nguyên chất so với các loại dầu khác

Đa số chuyên gia đều đánh giá dầu ôliu nguyên chất là một trong những loại dầu tốt nhất cho sức khỏe và một số nghiên cứu cho thấy nó có lợi thế hơn các loại dầu khác.

Theo một nghiên cứu đăng trên trên Tạp chí Foods, các chuyên gia đã phân tích dữ liệu về chế độ ăn của hơn 3.300 người Hy Lạp trên 70 tuổi và phát hiện ra rằng, những người chỉ sử dụng dầu ôliu trong chế biến món ăn có điểm số cao hơn về đánh giá mức độ lão hóa thành công (tức lão hóa khỏe mạnh, gồm chỉ số khối cơ thể tốt và năng động khi tham gia các hoạt động xã hội) so với những người không sử dụng dầu ôliu hoặc sử dụng dầu ôliu cùng các chất béo khác.

Tuy vậy, các chuyên gia vẫn chưa khẳng định dầu ôliu là tốt nhất. Chuyên gia dinh dưỡng và lão hóa Alice Lichtenstein ở Đại học Tufts (Mỹ) cho biết tuy có rất nhiều nghiên cứu về dầu ôliu được thực hiện ở nhiều nhóm người và theo dõi kết quả sức khỏe theo thời gian, nhưng những nghiên cứu quan sát này chỉ chứng minh mối liên hệ chứ không khẳng định quan hệ “nhân - quả”. Ngoài ra, các loại dầu thực vật khác cũng có một số lợi ích sức khỏe nhất định. Ví dụ, dầu đậu nành và dầu hạt cải là nguồn cung dồi dào về axít alpha-linolenic, một dạng omega-3 thực vật có lợi ích phòng, chống bệnh tim mà dầu ôliu hầu như không có.

AN NHIÊN (Theo Washington Post)