(CT)- Ngày 29-9-2023, tại TP Cần Thơ, Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai Việt Nam, WWF Việt Nam phối hợp cùng các đối tác công bố kết quả nghiên cứu về trữ lượng cát ở ÐBSCL. Ðại diện các nhà khoa học, sở, ngành chức năng các tỉnh, thành vùng ÐBSCL tham dự.

Ngành chức năng TP Cần Thơ kiểm tra lượng cát vận chuyển trên sông Hậu, thuộc địa bàn TP Cần Thơ. 

Theo WWF Việt Nam, hiện nay vùng ÐBSCL có trữ lượng cát ở đáy sông từ 367-550 triệu m3. Tổng trữ lượng cát này được tính toán chủ yếu dựa trên lớp cát di động. Ðể tính được trữ lượng cát hiện có ở đáy sông vùng ÐBSCL, nhóm nghiên cứu WWF Việt Nam đã tiến hành đo đạc trên sông Tiền và sông Hậu bằng kỹ thuật đo đạc địa chấn tầng nông. Kết quả, đầu nguồn sông Tiền và Cổ Chiên có trữ lượng cát cao nhất, tiếp theo là sông Hậu. Trữ lượng cát thấp hơn đáng kể ở hạ nguồn sông MeKong và sông Hàm Luông. Kết quả nghiên cứu cho thấy, nếu giữ nguyên tốc độ khai thác cát như hiện tại, trữ lượng cát tích lũy từ hàng trăm năm qua ở ÐBSCL sẽ cạn kiệt trong 10 năm tới, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự ổn định hình thái và khả năng chống chịu của đồng bằng. Theo WWF Việt Nam, việc công bố kết quả nghiên cứu về trữ lượng cát ở ÐBSCL nhằm hỗ trợ các cơ quan chức năng trong việc quản lý khai thác cát bền vững, xây dựng một kế hoạch giảm thiểu rủi ro và tình trạng dễ bị tổn thương của vùng trước biến đổi khí hậu và các tác động của con người. Song song đó, Chính phủ Việt Nam cần cấp bách thúc đẩy việc nghiên cứu phát triển các vật liệu thay thế và giải pháp xây dựng bền vững, cũng như vận động các quốc gia trong khu vực tiểu vùng Mekong cùng xây dựng một ngân hàng cát cho toàn lưu vực sông Mekong và cùng chia sẻ trách nhiệm trong việc quản lý và sử dụng nguồn tài nguyên chung rất giá trị này…

Ông Hà Huy Anh, Quản lý quốc gia Dự quản Quản lý cát bền vững ÐBSCL thuộc WWF Việt Nam cho biết, Bộ Tài Nguyên và Môi trường công bố trữ lượng cát ở ÐBSCL là 120 triệu m3, trong khi WWF Việt Nam công bố trữ lượng cát ở vùng này từ 367-550 triệu m3. Nguyên nhân sự khác biệt giữa hai con số là do mục đích và quy mô tính toán trữ lượng cát khác nhau. Riêng về phía WWF Việt Nam, nhóm nghiên cứu tập trung vào trữ lượng của lớp cát di động trên toàn bộ lòng chính của sông Tiền và sông Hậu. Ðây là toàn bộ lượng cát có ở bề mặt đáy sông được vận chuyển từ thượng nguồn trong thời gian hàng trăm năm. Tuy nhiên không có nghĩa là tất cả lượng cát này có ý nghĩa kinh tế để khai thác bởi có những khu vực độ dày tầng cát di động có thể khai thác, nhưng có những khu vực quá ít, không thể khai thác…

Tin, ảnh: HÀ VĂN