Vùng ngọt hóa của tỉnh Cà Mau đang chịu thiệt hại nặng nề bởi sụt lún, sạt lở đất. Chỉ trên địa bàn 1 xã ở huyện Trần Văn Thời đã xảy ra 170 vụ sụt lún, sạt lở làm hư hỏng nhiều tuyến đường nông thôn.

Đường giao thông đi qua phần đất gia đình ông Võ Việt Tùng bị sụt lún.

1 xã xảy ra 170 vụ sụt lún, sạt lở

Trước Tết Nguyên đán, UBND xã Khánh Hải, huyện Trần Văn Thời, đã hoàn thành đoạn đường giao thông ngang 3m đến Trung tân Văn hóa ấp Trùm Thuật B. Gia đình ông Võ Việt Tùng rất vui mừng khi con đường bê tông rộng rãi đi ngang nhà mình, nhưng không lâu sau đó, đường bị sụt lún, hư hỏng đoạn dài 43m ngay phần đất nhà ông. Ông Tùng cho biết nhà và đất nông nghiệp của gia đình ông ở gần bờ sông. Do lo sợ sạt lở, gia đình ông đã đầu tư hơn 400 triệu đồng làm khoảng 70m kè bê tông kiên cố, bảo vệ luôn phần đất Nhà nước làm đường. Vụ sụt lún xảy ra không chỉ làm hư hại đường mà bờ kè của gia đình cũng bị thiệt hại.

“Khoảng 15 giờ hôm 30 Tết, nhà tôi đang dọn dẹp để đón Tết thì hàng xóm qua thông báo bờ kè nhà tôi sao kỳ quá, ra xem sao. Tôi ra xem thì thấy bị lún một đoạn mà khi đó mặt lộ còn nguyên. Tôi nhảy xuống xem thì thấy đất dưới đường lún xuống, rỗng phần nền bên dưới. Tôi lấy dây giăng cảnh báo vì lo sợ bà con chạy qua bị tai nạn, nhưng vừa giăng dây xong thì đoạn đường sụp luôn một đoạn. Vậy là cả nhà khỏi ăn Tết!” - ông Tùng kể.

Ðoạn sụt lún khu vực nhà ông Tùng là 1 trong 12 vụ sụt lún, sạt lở đất xảy ra tại kênh Bờ Tre, xã Khánh Hải. Tính đến ngày 29-2, toàn xã đã xảy ra 170 vụ sụt lún, sạt lở. Trong đó, có nhiều vụ sụt lún nghiêm trọng làm hư hỏng đường giao thông nông thôn, đặc biệt là những tuyến đường bê tông ngang 3m, gây thiệt hại lớn.

Ông Phạm Thành Ðược, Chủ tịch UBND xã Khánh Hải, cho biết đã có 10 vị trí tại các kênh Bờ Tre, Ðường Ranh Lớn, Cây Sộp… xảy ra lún, sạt lở làm hư hỏng đường giao thông. Trong đó, tuyến kênh Cây Sộp dài 3,8km, một bên còn là lộ đất đã bị sụt lún, sạt lở đất xuống sông khoảng 70%. “Nguy cơ tiếp tục xảy ra sạt lở, lún đất tại các tuyến kênh trên địa bàn rất cao. Chúng tôi đang triển khai cắt bỏ cây cối ven các tuyến kênh để giảm tải, đồng thời gia cố những đoạn có nguy cơ, không để sụt lún, sạt lở thêm đường giao thông. Ðồng thời, mong các cấp, ngành tỉnh, UBND huyện hỗ trợ khắc phục các đoạn đường hư hỏng nặng để bà con đi lại dễ dàng” - ông Ðược nói.

Tình hình có thể nghiêm trọng hơn

Thời gian qua, sụt lún, sạt lở không chỉ diễn ra ở xã Khánh Hải, mà còn xảy ra ở các xã Trần Hợi, Khánh Bình, Khánh Bình Tây, Khánh Bình Tây Bắc… trong vùng ngọt hóa của huyện Trần Văn Thời. Theo thống kê của UBND huyện Trần Văn Thời, từ đầu tháng 2 đến ngày 16-2, toàn huyện xảy ra 111 vụ sụt lún, sạt lở; đến ngày 29-2 số vụ ghi nhận đã tăng lên hơn 400, gây thiệt hại gần 14 tỉ đồng.

Theo dự báo, mực nước trong vùng ngọt tiếp tục giảm sâu trong thời gian tới nên tình trạng sụt lún, sạt lở đất có thể còn nghiêm trọng hơn. Nguyên nhân chính gây ra sụt lún, sạt lở là do đa phần diện tích đất tự nhiên hơn 70.000ha của huyện Trần Văn Thời nằm trong vùng ngọt hóa của tỉnh Cà Mau. Người dân địa phương sản xuất phụ thuộc hoàn toàn vào nước mưa. Năm nay dứt mưa sớm, hạn hán khắc nghiệt làm lượng nước rút nhanh. Ðể đảm bảo sản xuất, người dân đã bơm nước vào đồng khiến hệ thống sông, kênh rạch bị khô cạn. Tình trạng này gây ra chênh lệch lớn độ cao giữa mặt đường ven sông và mực nước dưới lòng sông, làm mất phản áp dẫn đến sụt lún, sạt lở.

Tình trạng sụt lún, sạt lở đất từng xảy ra nghiêm trọng trên địa bàn huyện Trần Văn Thời vào mùa khô năm 2015-2016 và 2019-2020. Ông Trần Tấn Công, Chủ tịch UBND huyện Trần Văn Thời, cho biết: “Cơ quan chức năng tỉnh Cà Mau đã dự báo trước tình hình, UBND huyện phối hợp thực hiện các giải pháp chủ động trữ nước ngọt và chuyển đổi cơ cấu mùa vụ nhưng không đáp ứng hết được yêu cầu thực tế. Huyện ủy đã có chỉ thị, UBND huyện đã có kế hoạch và nhiều văn bản chỉ đạo trên các mặt công tác liên quan đến khắc phục hậu quả. Trước mắt, cần đảm bảo lưu thông của người dân, sau đó là sản xuất, đời sống. Công trình sạt lở, sụt lún nhẹ thì vận động nhân dân phối hợp cùng khắc phục. Công trình sạt lở nặng, sẽ chỉ đạo cơ quan chuyên môn khảo sát, tùy theo điều kiện công trình để có giải pháp khắc phục phù hợp”.

Vừa qua, trong chuyến kiểm tra tình hình sụt lún, sạt lở đất tại huyện Trần Văn Thời, ông Nguyến Tiến Hải, Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau, đã chỉ đạo chính quyền địa phương thực hiện tốt các giải pháp đã được khuyến cáo như triển khai cắt, tỉa hoặc đốn hạ những cây thân gỗ lớn trên tuyến giao thông có nguy cơ sụt lún; thực hiện giảm tải trọng xe lưu thông nhằm hạn chế nguy cơ sụt lún. Vận động người dân tích cực tham gia thực hiện các biện pháp phòng, chống sạt lở, sụt lún đất; quản lý chặt chẽ việc lấy nước ngọt tại các kênh, sông, rạch có tuyến lộ giao thông quan trọng, nguy hiểm dễ bị sạt lở.

Bài, ảnh: HIẾU NGHĨA