Dự đoán hiệu quả nguy cơ tái phát có thể giúp tăng tỷ lệ sống sót cho bệnh nhân ung thư.

Ở bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt, rất khó dự đoán kết quả điều trị vì bệnh này có tính không đồng nhất, nghĩa là có sự khác biệt đáng kể giữa các tế bào ung thư - cả trong mỗi khối u và giữa các bệnh nhân. Ngoài ra, ung thư thường phát triển ở nhiều vị trí trong tuyến tiền liệt, thường tạo ra 2 hoặc nhiều khối u ở gần nhau. Do đó, các bác sĩ rất khó xác định phương pháp điều trị tốt nhất cho bệnh nhân.

Trong một số trường hợp, các bác sĩ chỉ có thể áp dụng phương pháp “theo dõi và chờ đợi”, nhằm giúp người bệnh tránh khỏi các tác dụng phụ của việc điều trị khi không cần thiết. Nhưng chiến lược này có thể gây tử vong cho những người mắc dạng ung thư tiến triển hoặc ung thư có nhiều khả năng tái phát.

Hơn nữa, mặc dù nhiều nghiên cứu đã đánh giá việc sử dụng kích thước khối u để dự đoán kết quả, nhưng những công trình này sử dụng số lượng mẫu bệnh học hạn chế, chỉ ở giai đoạn đầu. Ngoài ra, đối tượng nghiên cứu chủ yếu là những bệnh nhân đã phẫu thuật để loại bỏ ung thư.

Trong khi đó, các nhà nghiên cứu đến từ Viện Nghiên cứu Ung thư Luân Đôn và Quỹ tín thác Royal Marsden NHS đã sử dụng một dạng AI gọi là học máy để phân tích 1.923 mẫu bệnh học lấy từ 250 người tham gia thử nghiệm lâm sàng IMRT (xạ trị điều biến cường độ). Họ cũng sử dụng kỹ thuật AI được xây dựng có mục đích để thực hiện phân loại Gleason, một hệ thống tính điểm xếp loại mô ung thư từ 1-5 dựa trên đặc điểm của mô tế bào ung thư. Song song đó, các chuyên gia cũng đánh giá sự khác biệt về gien di truyền giữa các tế bào trong từng khối u, bằng cách sử dụng 642 mẫu bệnh học từ 114 người tham gia thử nghiệm xạ trị tại Royal Marsden NHS.

Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng sự khác biệt di truyền giữa các tế bào càng lớn, cũng như sự khác biệt về hình thái (gồm hình dạng, kích thước và cấu trúc) của các tế bào ung thư càng nhiều, thì nguy cơ tái phát càng cao. Do càng có nhiều sự khác biệt giữa hình dạng, kích thước và cấu trúc của tế bào thì ung thư càng có nhiều khả năng thích nghi và tồn tại, nên họ nhận định “khả năng tiến hóa” này của tế bào là một yếu tố dự báo mạnh mẽ về khả năng tái phát ung thư. Nhờ công cụ mới, các nhà nghiên cứu đã có thể xác định chính xác một nhóm nhỏ bệnh nhân bị tái phát ung thư trong thời gian ngắn hơn một nửa so với những bệnh nhân còn lại.

Để hoàn thiện phương pháp đánh giá mới, các nhà nghiên cứu sẽ thử nghiệm nó trên một nhóm bệnh nhân lớn hơn với nhiều đặc điểm bệnh tật hơn, cũng như sẽ tính đến các yếu tố nguy cơ bên ngoài như nồng độ hoóc-môn.

ÐINH NHI (Theo Medicalxpress.com, Daily Mail)