Sóc Trăng là vùng đất của những lễ hội dân gian truyền thống đậm đà bản sắc văn hóa của đồng bào 3 dân tộc Kinh - Khmer - Hoa cùng sinh sống qua nhiều thế kỷ.
Sự dung hòa và giao thoa văn hóa của 3 dân tộc đã hình thành nên nét đặc trưng riêng của Sóc Trăng, trong đó có nhiều loại hình ẩm thực vô cùng phong phú và đa dạng, đặc biệt có những món bánh đã trở thành thương hiệu của Sóc Trăng mà nếu đã một lần thưởng thức sẽ gây nhiều thương nhớ.
Đến Sóc Trăng mà chưa thưởng thức bánh cống thì quả là còn thiếu sót cho chuyến đi. Mà muốn ăn bánh cống đúng điệu phải ăn tại khu vực chợ thuộc xã Đại Tâm (Mỹ Xuyên) và phải ăn kèm các loại rau sẵn có của vùng, chấm với nước mắm chua ngọt được pha chế với bí quyết riêng thì mới cảm nhận hết cái tinh túy của bánh. Bánh cống có độ giòn - xốp vừa phải, mùi rất thơm, có màu vàng ươm bắt mắt. Để rồi nếm thử một miếng thì sẽ ăn đến quên no.
Bánh cống có độ giòn - xốp vừa phải, mùi rất thơm, có màu vàng ươm bắt mắt. Ảnh: KGT
Bánh cống được làm từ hỗn hợp bột gạo, bột đậu nành, đậu xanh nguyên hột hấp chín - thịt heo băm ướp gia vị, hành lá, hành tím, tỏi được cho vào chiếc cống, sau đó cho thêm hai con tép lên trên, nhúng cống vào chảo dầu đang sôi, đến khi bánh vàng đều thì vớt lên vỉ để ráo và thưởng thức. Từ chiếc cống làm bánh mà bánh có tên như vậy.
Bên cạnh đó, bánh pía cũng là loại bánh nên thử. Được biết, bánh pía nguyên thủy được làm khá đơn giản, khi về đến Sóc Trăng được cho thêm nhiều chi tiết cầu kỳ cho phù hợp với cuộc sống và nhu cầu thưởng thức của mọi người. Hiện nay, toàn tỉnh Sóc Trăng có hàng chục cơ sở sản xuất bánh pía và đã xuất khẩu qua nhiều quốc gia trên thế giới. Khi cho miếng bánh pía vào miệng lập tức cảm nhận ngay hương vị rất đặc trưng với nhân sầu riêng, vị béo của trứng muối kết hợp cùng đậu xanh, tất cả hòa quyện tan chảy từ từ trong miệng. Bên ngoài là những lớp da mỏng được xếp chồng lên nhau và có thể lột ra từng miếng nên còn được gọi là bánh lột da. Bánh ngon là loại bánh có vỏ mềm. Với hình dáng tròn, dẹp, nhỏ nhắn được bao bọc bên trong sắc vàng, đỏ, biểu tượng cho sự may mắn và viên mãn, phồn thực nên trong các dịp lễ, tết, nhiều người thường chọn bánh pía để làm quà biếu.
Đi đôi với bánh pía chính là bánh in, được bày bán quanh năm tại các chợ trong tỉnh. Bánh in Cổ Cò ở xã Ngọc Tố (Mỹ Xuyên) được xem là loại bánh in ngon và nổi tiếng từ trước đến nay, bánh có hạn sử dụng có thể được hơn 1 tháng. Nguyên liệu chính từ bột nếp trắng, đường cát, nước cốt dừa, đúc trong khuôn hình tròn có nhân đủ loại hương vị: đậu xanh, khoai môn, sầu riêng, dứa, ca cao. Đặc biệt, bánh in cỡ lớn như chiếc mâm là lễ vật chính chỉ xuất hiện trong đêm rằm trung thu, loại bánh này không có nhân, phổ biến là bánh in vàng, bánh in trắng hay bánh ca cao… được gọi chung là bánh cúng trăng. Bánh mang ý nghĩa thể hiện sự trọn vẹn, ánh sáng vằng vặc của ánh trăng, cầu mong cho cuộc sống luôn được tươi sáng, tốt đẹp.
Bánh in là loại bánh khá nổi tiếng ở Sóc Trăng. Ảnh: KGT
Sau đó, thưởng thức thêm mè láo thì quả tuyệt vời. Bánh có tên mè láo vì bên ngoài phủ kín mè rang chín rất hấp dẫn nhưng bên trong chỉ toàn bột xốp trắng phơ như kiểu làm láo. Thành phần của bánh gồm bột nếp, mè, khoai môn, đường mạch nha. Thưởng thức món bánh này để cảm nhận được vị ngọt vừa phải của đường, mùi thơm của mè, cái tơi xốp của ruột bánh, tạo nên một hương vị độc đáo rất riêng.
Riêng bánh phồng tôm cũng nên lựa chọn. Bánh khi chiên với dầu nóng sẽ có hương thơm ngào ngạt, bánh vừa vào miệng đã tan ngay, chỉ còn đọng lại vị cay của tiêu, hơi mặn của gia vị, cùng vị ngọt của thịt tôm. Bánh được làm từ bột mì trộn thêm ít bột nở với thịt tôm, tép xay nhuyễn thêm ít tiêu giã nhỏ.
Ngoài ra, còn rất nhiều món bánh khác cũng độc đáo không kém và cũng là đặc sản của Sóc Trăng, thể hiện yếu tố truyền thống trong văn hóa ẩm thực mang đậm nét văn hóa 3 dân tộc Kinh - Khmer - Hoa của từng địa phương trong tỉnh.
Thạc sĩ Võ Thành Hùng - Hội viên Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam cho biết: “Sóc Trăng là vùng đất của những lễ hội dân gian truyền thống đậm đà bản sắc văn hóa của đồng bào 3 dân tộc Kinh - Khmer - Hoa cùng sinh sống qua nhiều thế kỷ. Sự dung hòa và giao thoa văn hóa của 3 dân tộc đã hình thành nên nét đặc trưng riêng của Sóc Trăng, theo đó có nhiều loại hình ẩm thực vô cùng phong phú và đa dạng, trong đó có các loại bánh. Các loại bánh này vừa là đặc sản vừa mang nét đặc trưng, độc đáo riêng của vùng, miền...”.
Theo Báo Sóc Trăng