“Tôi xin lỗi vì tôi mang hộ chiếu Ðức” - tân HLV đội tuyển Anh Thomas Tuchel hài hước trả lời hôm 16-10, trong thông điệp gửi đến những người hâm mộ muốn một HLV người Anh dẫn dắt “Tam sư”.

FA từng liên hệ với HLV người Ý Ancelotti trong hè này. Ảnh: Getty Images

Trong bối cảnh cạnh tranh bóng đá gay gắt giữa Anh và Đức, truyền thông “xứ sương mù” cho rằng việc một nền bóng đá lớn chiêu mộ HLV nước ngoài cho đội tuyển quốc gia là “thừa nhận thất bại”.

Tuy nhiên, Liên đoàn Bóng đá Anh (FA) không bảo thủ như vậy. Việc ông Tuchel trở thành HLV nước ngoài thứ ba trong lịch sử đội tuyển Anh cho thấy ngày càng nhiều cường quốc bóng đá từ bỏ quan niệm lâu nay rằng đội tuyển quốc gia phải do chính công dân nước đó chèo lái. Có 4 trong số 9 đội tuyển đứng đầu bảng xếp hạng thế giới của Liên đoàn Bóng đá thế giới (FIFA) đang thuê HLV nước ngoài.

Năm ngoái, đội tuyển Bồ Đào Nha lần đầu tiên có HLV ngoại khi bổ nhiệm ông Roberto Martinez đến từ Tây Ban Nha. Khi đó, Brazil cũng nỗ lực chiêu mộ HLV người Ý Carlo Ancelotti mặc dù bất thành. Đội tuyển Mỹ gần đây đã mời về thành công HLV người Argentina Mauricio Pochettino sau khi xem xét một loạt chiến lược gia nước ngoài.

Ở Đức, liên đoàn bóng đá nước này đã “xem giò” kỹ lưỡng các ứng cử viên người Hà Lan Louis van Gaal và người Áo Oliver Glasner cho vị trí “ghế nóng” tại đội tuyển quốc gia, trước khi quyết định chọn HLV người Đức Julian Nagelsmann vào năm ngoái.

Trước đó, Đức chưa từng sử dụng HLV nước ngoài nhưng đã có 4 lần vô địch World Cup. Ý, đội tuyển cũng từng 4 lần vô địch World Cup, xưa nay chỉ trọng dụng HLV trong nước. Tất cả các HLV của đội tuyển Tây Ban Nha trong lịch sử hiện đại đều là công dân nước này. Brazil, nhà vô địch World Cup nhiều kỷ lục với 5 lần, đã sử dụng HLV nội kể từ năm 1965, trong khi đội tuyển Pháp với 2 lần vô địch World Cup vẫn trung thành với những ông thầy người Pháp kể từ năm 1975.

Như vậy, mọi đội tuyển vô địch World Cup, kể từ giải đấu đầu tiên năm 1930, đều được chèo lái bởi công dân nước đó. Tình hình tương tự ở World Cup nữ, đấu trường chưa bao giờ chứng kiến một đội tuyển do HLV nước ngoài quản lý đăng quang.

Theo HLV người Thụy Điển Lars Lagerback, trở ngại lớn nhất của việc huấn luyện một đội tuyển nước ngoài là bất đồng ngôn ngữ và phải thích nghi với một nền văn hóa mới. Ông cảm nhận rõ những khó khăn này khi dẫn dắt đội tuyển Nigeria, một đại diện châu Phi, tại World Cup 2010.

Vị HLV kỳ cựu này cũng viện dẫn nền giáo dục mạnh mẽ và số lượng lớn các HLV có sẵn ở các cường quốc bóng đá như Ý và Tây Ban Nha để giải thích vì sao họ không cần nhà cầm quân người nước ngoài. Tại EURO vừa rồi, 5 trong số 24 HLV dự giải là người Ý. Luis de la Fuente, thuyền trưởng người Tây Ban Nha đã đưa đội tuyển của nước nhà lên ngôi vô địch, được đôn lên ngồi “ghế nóng” từ các đội trẻ ở xứ bò tót.

Tính ra, chỉ có 1 đội tuyển quốc gia do người nước ngoài huấn luyện nâng cúp vô địch trong tổng số 17 kỳ EURO. Đó là đội tuyển Hy Lạp của HLV người Đức Otto Rehhagel năm 2004. Tương tự, tỷ lệ này ở giải Copa America dành cho các đội tuyển Nam Mỹ là 2/19.

BÌNH DƯƠNG