Theo đánh giá của ngành chức năng, thời gian qua, sản xuất nông nghiệp có nhiều tác động ảnh hưởng đến môi trường, như sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) trong quá trình sản xuất, vứt ném vỏ chai thuốc gây ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu... Từ đó, TP Cần Thơ đã triển khai thực hiện nhiều nhiệm vụ, giải pháp nhằm bảo vệ môi trường (BVMT), ứng phó biến đổi khí hậu. Trong đó, trồng cây xanh, khắc phục rác thải trong sản xuất nông nghiệp là giải pháp từng bước đạt hiệu quả, góp phần BVMT, xây dựng nông thôn ngày càng xanh, sạch, đẹp...

Rừng phòng hộ được trồng trên địa bàn TP Cần Thơ, góp phần BVMT, bờ biển và thích ứng biến đổi khí hậu.

Tăng cường BVMT

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) TP Cần Thơ, hiện nay, thành phố xác định công tác BVMT là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong quá trình phát triển. Do đó, để góp phần đảm bảo các tiêu chí về thành phố xanh, bền vững, Cần Thơ đã tập trung thực hiện các chiến lược, chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội kết hợp BVMT; huy động các nguồn lực đầu tư hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật về BVMT như xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung tại các khu công nghiệp, nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt, nhà máy xử lý nước thải sinh hoạt…

Bên cạnh đó, thành phố cũng triển khai các dự án mở rộng khả năng bao phủ của hệ thống thu gom nước thải; nâng cao năng lực quan trắc, cảnh báo môi trường; cải thiện chất lượng môi trường ở một số tuyến kênh, rạch, ao hồ khu vực nội thị và nông thôn. Thành phố cũng xây dựng lộ trình giảm phát thải khí nhà kính bằng việc tăng cường sử dụng các phương tiện vận chuyển hành khách công cộng; triển khai các chương trình sản xuất sạch hơn; tập trung thực hiện tiêu chí về môi trường trong các chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, góp phần cải thiện diện mạo, chất lượng môi trường sống ở khu vực nông thôn; phát động phong trào toàn dân tham gia các hoạt động BVMT, xây dựng TP Cần Thơ xanh - sạch - đẹp - an toàn.

Đặc biệt, ngành Nông nghiệp TP Cần Thơ đã tăng cường phối hợp cùng đơn vị chức năng, doanh nghiệp triển khai công tác BVMT trong sản xuất nông nghiệp. Bà Phạm Thị Minh Hiếu, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (thuộc Sở NN&MT TP Cần Thơ), cho biết: “Nhằm góp phần tuyên truyền và lan tỏa lối sống xanh, nâng cao ý thức BVMT trong cộng đồng nông dân, góp phần làm cho môi trường nông thôn xanh và sạch; hạn chế bao bì thuốc BVTV gây ô nhiễm môi trường đất, nước, nên từ năm 2021 đến nay, ngành Nông nghiệp thành phố (nay là ngành NN&MT) đã phối hợp các tổ chức, doanh nghiệp thực hiện Chương trình môi trường sạch, cuộc sống xanh - thu gom vỏ bao gói thuốc BVTV sau sử dụng. Hoạt động này từng bước phát huy hiệu quả và lan tỏa trong mỗi người dân sản xuất nông nghiệp”.

Trong khuôn khổ hoạt động của chương trình, với sự phối hợp của chính quyền địa phương, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật TP Cần Thơ phối hợp doanh nghiệp tổ chức ra quân thực hiện các chiến dịch thu gom rác thải từ vỏ, bao bì thuốc BVTV. Việc làm này đã lan tỏa và thu hút đông đảo nông dân tham gia thực hiện, mang vỏ, bao bì thuốc BVTV đến các điểm quy đổi để nhận những phần quà thiết thực. Kết quả từ năm 2021-2025 đã thu gom được 51.393kg vỏ bao gói thuốc BVTV, với 7.493 lượt nông dân tham gia. Để đảm bảo tiêu chuẩn về an toàn, sức khỏe và môi trường, số lượng bao bì này được tập kết, vận chuyển và xử lý bởi đơn vị chuyên nghiệp.  

Bà Phạm Thị Minh Hiếu cho biết thêm, để thêm phần ý nghĩa cho hoạt động, ngành NN&MT TP Cần Thơ còn phối hợp với Công ty Syngenta Việt Nam quy đổi số vỏ bao gói thuốc BVTV thành cây xanh để trồng tại các tuyến đường nông thôn. Qua đó, năm 2025, ngành NN&MT thành phố phối hợp chính quyền địa phương tổ chức lễ phát động “Trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ” và đã trồng 500 cây sao đen, 1.500 cây bằng lăng dọc trên tuyến tránh xã Thới Lai; trồng 800 cây sao đen, 300 cây bằng lăng dọc tuyến đường giao thông thuộc xã Vĩnh Thạnh, Vĩnh Trinh; trồng 650 cây bằng lăng và 500 cây bướm hồng dọc các tuyến đường chính thuộc xã Phong Điền; 350 cây sao đen và 350 cây bằng lăng trên tuyến đường nông thôn thuộc xã Long Phú...

Phát huy hiệu quả

Theo Sở NN&MT TP Cần Thơ, từ đầu năm 2025 đến nay, công tác trồng, chăm sóc rừng và cây phân tán trên địa bàn thành phố được các đơn vị trực thuộc thực hiện nghiêm túc, hiệu quả, góp phần bảo vệ môi trường và thích ứng biến đổi khí hậu. Trong đó, diện tích rừng phòng hộ được các đơn vị phối hợp cùng ngành chức năng, địa phương, các tổ chức trồng mới 6,81ha. Rừng sản xuất trồng mới 619,11ha (trong đó diện tích trồng lại sau khai thác 168,12ha), diện tích được chăm sóc 466,81ha. Các đơn vị cũng triển khai trồng cây phân tán được 3.243.490 cây, đạt 77,76% so với kế hoạch năm. Công tác kiểm tra phòng cháy, chữa cháy rừng cũng được thực hiện thường xuyên, qua đó kịp thời ngăn chặn và không để xảy ra tình trạng cháy rừng; thường xuyên tổ chức tuần tra, kiểm tra công tác quản lý, bảo vệ rừng, tính đến nay đã thực hiện được 210 cuộc, với 599 lượt người tham gia và không phát hiện vụ việc vi phạm…

Bên cạnh việc trồng cây xanh BVMT, thu gom vỏ bao gói thuốc BVTV đổi quà, đổi cây xanh… ngành NN&MT TP Cần Thơ còn chú trọng tuyên truyền, tập huấn, đào tạo nâng cao nhận thức của bà con về việc sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả, trách nhiệm. Qua đó đã tổ chức các buổi tập huấn giúp nông dân nắm vững nguyên tắc “4 đúng”, “5 quy tắc vàng” trong sử dụng thuốc, cách trang bị bảo hộ lao động đúng chuẩn và phương pháp thu gom, phân loại, tiêu hủy vỏ bao gói thuốc sau sử dụng. Những buổi tập huấn này không chỉ giúp bà con nắm bắt kiến thức mà còn góp phần thay đổi nhận thức về trách nhiệm BVMT, tạo điều kiện để người dân chủ động tham gia, làm đẹp cảnh quan nông thôn, nâng cao hiệu quả quản lý sâu bệnh, sử dụng thuốc BVTV cho sản xuất và đảm bảo sức khỏe cho bản thân, gia đình cũng như cộng đồng.

Bà Phạm Thị Minh Hiếu nhấn mạnh: “Chương trình thu gom vỏ chai thuốc BVTV, trồng cây xanh, tập huấn sử dụng thuốc BVTV an toàn đã thật sự làm thay đổi nhận thức, tăng cao trách nhiệm BVMT của nông dân. Nhiều hộ nông dân đã chủ động thu gom vỏ bao gói thuốc BVTV ngay sau khi sử dụng, thay vì chờ đến đợt thu gom tập trung, tích cực dọn rác, trồng cây xanh, tham gia tập huấn... Sự thay đổi này không chỉ góp phần cải thiện cảnh quan nông thôn mà còn xây dựng ý thức BVMT trong cộng đồng, tạo thay đổi lớn từ chính những hành động nhỏ nhưng rất thiết thực...”.

Theo Sở NN&MT TP Cần Thơ, thời gian tới, ngành NN&MT thành phố tăng cường công tác trồng cây xanh, thu gom rác thải nông nghiệp; phối hợp thực hiện công tác quản lý, bảo vệ rừng, kiểm tra khu vực có nguy cơ cháy cao; tuyên truyền người dân sống ven rừng tích cực tham gia công tác phòng cháy, chữa cháy, bảo vệ rừng. Theo dõi, cập nhật diễn biến rừng trên địa bàn thành phố; tổ chức bảo vệ, theo dõi và quản lý tốt các cơ sở gỗ, chế biến gỗ vườn, vựa tràm trên địa bàn, tuyên truyền việc thu mua, khai thác đúng quy định; tiếp tục thực hiện kế hoạch trồng cây xanh phân tán năm 2025, 2026 trên địa bàn toàn thành phố…

Bài, ảnh: HÀ VĂN