Bài, ảnh: KHÁNH NAM

Dịch COVID-19 ảnh hưởng lớn đến việc tiêu thụ hàng hóa, trong đó có mặt hàng nông sản. Ðể tìm kiếm đầu ra ở hợp tác xã (HTX), Sở Công Thương, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), Liên minh HTX TP Cần Thơ phối hợp triển khai nhiều hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối hàng hóa nông sản vào hệ thống, kênh phân phối lớn, mở rộng thị trường kinh doanh, tạo thêm thu nhập cho các xã viên.

Ðại diện Winmart+ ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác với đại diện HTX trên địa bàn huyện Cờ Ðỏ.

Vào cuộc

Khi trở lại cuộc sống “bình thường mới” sau giai đoạn thành phố thực hiện giãn cách xã hội để phòng, chống dịch, Sở Công Thương, Sở NN&PTNT, Liên minh HTX TP Cần Thơ cùng kết hợp với các nhà phân phối lớn như Siêu thị GO! Cần Thơ, Bách hóa Xanh, Winmart+… tổ chức họp mặt giữa các HTX để chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ giải quyết các vấn đề khó khăn, hiểu được những lợi ích khi vào hệ thống phân phối hiện đại. Tại mỗi quận/huyện, đoàn đến khảo sát trực tiếp tại các HTX trên địa bàn chuyên trồng các loại rau màu, lúa, trái cây, các cơ sở chế biến gạo với số lượng lớn, đảm bảo cung ứng đủ cho hệ thống bán lẻ.

Quận Thốt Nốt có 42 HTX, hầu hết là HTX phi nông nghiệp, số ít HTX sản xuất nông nghiệp nhưng theo đánh giá, các sản phẩm nông nghiệp tại quận khá đặc thù, ít trùng lắp với các quận, huyện khác. Chuyến khảo sát cùng với nhà bán lẻ Winmart+, đoàn đã đến khảo sát 2 HTX trên địa bàn phường Trung Nhất và Thạnh Hòa chuyên trồng các loại rau màu hữu cơ. Theo các HTX, trước dịch hàng hóa ra thị trường ổn định với số lượng lớn; nhưng từ ngày có dịch COVID-19, khó đầu ra, rau bị tồn đọng nhiều. Tại buổi làm việc tại UBND quận Thốt Nốt, 5 HTX tham dự đều mong muốn có đầu ra hàng hóa lớn, ổn định và cho rằng sẵn sàng liên kết và sản xuất theo yêu cầu của các nhà bán lẻ, trong đó có Winmart+.

Ông Ðinh Võ Duy Tân, Phó Chủ tịch Hội Nông dân phường Thạnh Hòa, quận Thốt Nốt, đại diện HTX Rau an toàn Phúc Thạnh ở khu vực 3, phường Thạnh Hòa, cho biết, với 7ha, HTX chủ yếu trồng hẹ cùng một vài loại rau màu khác. Trước dịch mỗi ngày HTX bán ra khoảng 2-3 tấn, giờ hàng hóa chủ yếu thông qua thương lái, bán mỗi ngày 100-200kg, không chủ động được đầu ra, giá cả bấp bênh. Ông Ðinh Võ Duy Tân, cho biết thêm, trước khi TP Cần Thơ thực hiện giãn cách xã hội để phòng, chống dịch HTX đã liên kết với các doanh nghiệp bán lẻ, nhưng HTX còn vướng một số thủ tục, hồ sơ. Do vậy, nhờ các cấp lãnh đạo, và Sở Công Thương hỗ trợ về các thủ tục giấy để HTX thuận tiện hơn đầu ra.

Sở Công Thương và đại diện Winmart+ làm việc với các HTX tại huyện Cờ Ðỏ đều mong muốn kiếm được thị trường hàng hóa lớn, ổn định và sẵn sàng liên kết, sản xuất theo yêu cầu của các nhà bán lẻ. Trong thời điểm dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp, nông sản khó về đầu ra thì hệ thống siêu thị chính là kênh tiêu thụ nông sản hiệu quả.

Ông Bùi Văn Kiệt, Phó Chủ tịch UBND huyện Cờ Ðỏ, cho biết, để hỗ trợ người dân trước ảnh hưởng dịch COVID-19, huyện đã hướng dẫn nhà nông thủ tục vận chuyển, cách thức tổ chức thu hoạch, đồng thời giới thiệu nhà nông bán hàng, kết nối với các doanh nghiệp phân phối và các thương lái trong và ngoài thành phố để tiêu thụ hàng hóa thông qua kênh bán hàng truyền thống và các trang thương mại điện tử. Nhờ đó, huyện đã tiêu thụ hơn 1.236 tấn nông sản, sản phẩm từ chăn nuôi và thủy sản. Năm 2022, huyện Cờ Ðỏ tiếp tục hỗ trợ giống cải tạo vườn cây ăn trái kém hiệu quả, vườn mới chuyển đổi ở những nơi phù hợp trên địa bàn nhằm mang lại hiệu quả kinh tế cho bà con nông dân, phát triển nhân rộng các mô hình sản xuất có hiệu quả.

Hợp tác

Chương trình liên kết tiêu thụ sản phẩm của HTX vào chuỗi cung ứng của Siêu thị GO! Cần Thơ do Sở Công Thương phối hợp với Sở NN&PTNT, Liên minh HTX TP Cần Thơ tổ chức. Tại đây, các HTX cùng lãnh đạo Siêu thị GO! Cần Thơ đã phân tích hoạt động tích cực, những vướng mắc trong quá trình kết nối giữa Siêu thị GO! Cần Thơ với các HTX trong thời gian qua. Qua đó, đề ra những giải pháp phối hợp để hàng hóa nông sản của các HTX liên kết được thuận lợi mở rộng tiêu thụ trên toàn chuỗi siêu thị GO!. Chương trình đã thực hiện ký kết Bản ghi nhớ hợp tác cung ứng và tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa giữa Công ty TNHH EB Cần Thơ (Siêu thị GO! Cần Thơ) và một số HTX tại TP Cần Thơ.

Từ sự nỗ lực kết nối của Sở Công Thương và các cơ quan liên quan, cuối năm 2021, Công ty CP Thương mại Bách hóa Xanh và Công ty TNHH Xây lắp Tường An đã thực hiện ký kết hợp tác kinh doanh liên kết tiêu thụ sản phẩm thịt heo vào chuỗi cung ứng Siêu thị Bách hóa Xanh. Trang trại heo Tường An (huyện Cờ Ðỏ) được xây dựng quy mô 25.000m², cách xa khu dân cư theo tiêu chuẩn của Bộ nông nghiệp và Phát triển Nông thôn… có thể cung ứng ra thị trường khoảng 600 con/tháng. Bà Vũ Thị Phi Giao, Giám đốc kinh doanh tại TP Cần Thơ, tỉnh Hậu Giang và Sóc Trăng, Công ty CP Thương mại Bách hóa Xanh, cho biết, đơn vị luôn đẩy mạnh tìm kiếm nguồn cung. Thời gian qua, thông qua hỗ trợ của Sở Công Thương và Sở NN&PTNT TP Cần Thơ, Bách hóa Xanh đã tìm kiếm đối tác cung ứng hàng nông sản tại các Hợp tác xã trên địa bàn thành phố. Dự kiến, đến cuối năm 2021, Bách hóa Xanh sẽ có tổng cộng 72 siêu thị có mặt tại TP Cần Thơ. Với việc không ngừng mở rộng đến tuyến huyện, xã, siêu thị không chỉ là địa chỉ mua sắm hàng thiết yếu đạt chất lượng, mà còn góp phần tạo thêm cơ hội việc làm ổn định cho người dân tại địa phương.

Ông Nguyễn Thanh Quang, Giám đốc khu vực miền Tây Công ty CPDV TM tổng hợp Wincommerce (hệ thống cửa hàng Winmart+), nhận định, nguồn nông sản ở miền Tây rất phong phú, các HTX đủ khả năng để có thể sản xuất bài bản với công nghệ tiến bộ, sẵn sàng đáp ứng được nhu cầu tiêu chuẩn mà chuỗi Winmart+ nói riêng, các nhà bán lẻ nói chung đề ra. Chuỗi Winmart+ mong muốn hợp tác với HTX tại các địa phương có hệ thống Winmart+ trú đóng để có thể hỗ trợ tiêu thụ được nông sản cho bà con, đồng thời người tiêu dùng có được những sản phẩm tươi và tốt nhất. Trong 2 năm tới, đơn vị sẽ mở rộng thêm 2.000 cửa hàng tại miền Tây. Riêng tại TP Cần Thơ khoảng 300-400 cửa hàng và sẽ xây dựng trung tâm nông sản để thu mua và cung cấp hàng nông sản cho toàn miền Tây và hướng đến cung cấp cho cả nước. Với sự đa dạng của nông sản Việt, Winmart+ định hướng đưa trái cây nội địa thành những sản phẩm “đế vương”. Ông Nguyễn Thanh Quang cũng lưu ý, chất lượng luôn được Winmart+ đặt lên hàng đầu, do vậy đơn vị cũng đưa ra những biện pháp chế tài mạnh nếu sản phẩm vi phạm về an toàn chất lượng.

Ðể có mặt trong chuỗi siêu thị, các HTX đều đồng ý  sản phẩm của HTX sẽ được sản xuất ở vùng quy hoạch, bảo đảm đủ điều kiện cho ra sản phẩm chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm, truy xuất nguồn gốc rõ ràng, bảo đảm sản phẩm tươi ngon khi đến tay người tiêu dùng. Ông Hà Ngọc Lễ, Phó Chủ nhiệm HTX Hữu Thạnh, xã Ðông Hiệp, huyện Cờ Ðỏ, chuyên sản xuất cây ăn trái, bày tỏ: "Năm 2021, do dịch bệnh hàng hóa nông sản của người dân không xuất đi được hoặc bán giá rất thấp, may hòa vốn. Hy vọng, từ khởi động hợp tác với các nhà bán lẻ, các HTX sẽ giải quyết được vấn đề đầu ra cho nông sản. Có được đầu ra ổn định, các HTX sẽ đầu tư để hàng hóa ngày càng đạt chuẩn chất lượng theo nhu cầu thị trường".

Ông Hà Vũ Sơn, Giám đốc Sở Công Thương TP Cần Thơ, cho biết, ngoài các buổi gặp gỡ trực tiếp, Sở sẽ phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) đưa sản phẩm của các HTX, các doanh nghiệp lên các sàn thương mại điện tử trực tuyến của Viettel, Vietpost, htx.cooplink.com.vn, Lazada, Shopee… nhằm xây dựng thương hiệu, tăng cường thông tin, hoàn thiện các tiêu chuẩn của nhà phân phối yêu cầu, giúp mở rộng kết nối, tiến tới hợp tác, lâu dài.

Về phía HTX cần thay đổi suy nghĩ, cách sản xuất để phù hợp với quy luật phát triển của thị trường. Ông Hà Vũ Sơn cho biết, năm 2022, ngành Công Thương chủ động đẩy mạnh kết nối cung - cầu hàng hóa; phát triển mạnh thương mại dịch vụ, quan tâm thu hút đầu tư. Ðặc biệt, tích cực phối hợp với các cơ quan liên quan để có những kế hoạch chi tiết nhằm thúc đẩy hơn nữa sự kết nối, tiêu thụ hàng hóa của các HTX với các hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện ích.