Dự án SignMTTN - Giải pháp phiên dịch hai chiều hỗ trợ người điếc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) của nhóm 7Rings, sinh viên Trường Đại học FPT phân hiệu Cần Thơ, vừa được trao danh hiệu Á quân 2 Cuộc thi Thiết kế thúc đẩy hòa nhập - RMIT Accessibility Design Competition (ADC) 2025. Dự án thể hiện tinh thần sáng tạo và trách nhiệm xã hội của sinh viên Cần Thơ.

Nhóm sinh viên Dự án SignMTTN tại lễ trao giải RMIT ADC 2025. Ảnh: NVCC

Chủ đề của RMIT ADC 2025 là “Xây dựng môi trường làm việc hòa nhập hơn cho người khuyết tật”. Dự án SignMTTN của nhóm 7Rings - gồm 3 sinh viên (Võ Hoàng Khôi, Nguyễn Mai Thúy Vy và Đinh Diễm Linh) ngành Digital Marketing, Trường Đại học FPT phân hiệu Cần Thơ. Nhóm mang đến giải pháp phiên dịch hai chiều ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) giúp người khiếm thính dễ dàng giao tiếp tại nơi làm việc. Hiểu một cách đơn giản, SignMTTN cho phép người bị khiếm thính giao tiếp trực tiếp với mọi người qua thiết bị, thông thường là laptop, nhờ hệ thống có thể nhận diện ngôn ngữ ký hiệu và chuyển thành giọng nói hoặc văn bản, đồng thời chuyển ngược lời nói thành ký hiệu hiển thị trên màn hình.

Theo em Nguyễn Mai Thúy Vy, dự án SignMTTN được phát triển từ nghiên cứu trước đó tại FPT Edu ResFes 2025, dựa trên nền tảng thị giác máy tính và xử lý ngôn ngữ tự nhiên. Hệ thống cho phép phiên dịch hai chiều: từ giọng nói/văn bản sang ngôn ngữ ký hiệu và ngược lại, từ ngôn ngữ ký hiệu sang giọng nói/văn bản. Đây là bước thử nghiệm quan trọng trong việc ứng dụng AI để xóa bỏ rào cản giao tiếp cho người khiếm thính trong môi trường làm việc.

Nguồn cảm hứng của nhóm bắt nguồn từ niềm đam mê nghiên cứu khoa học xã hội, công nghệ và quyền con người, cùng quá trình tìm hiểu những khó khăn mà những người khiếm thính gặp phải. Từ đó, nhóm định hình dự án với ba giá trị cốt lõi: khả năng tiếp cận - công nghệ vì mọi người; tính hữu dụng - dễ dùng, đáng tin cậy, đáp ứng nhu cầu thực tế; và động lực học tập - mang lại niềm vui và hỗ trợ liên tục cho người.

Cuộc thi ADC 2025 kéo dài khoảng 3 tháng, với 3 vòng, thu hút 59 dự án đến từ 19 trường trên cả nước. Ở vòng 1, đội thi nộp ý tưởng ban đầu và tham gia Bootcamp “Accessible by Design, Powered by AI”. Vòng 2, các thành viên được làm việc trực tiếp với người hướng dẫn, vừa chỉnh sửa ý tưởng vừa dựng video demo. Vòng 3 là trình bày ý tưởng của đội thi trước ban giám khảo.

Em Võ Hoàng Khôi chia sẻ: “Mỗi vòng đều là một bài học, từ việc sáng tạo, làm việc nhóm, đến cách kể câu chuyện của dự án một cách rõ ràng và truyền cảm hứng nhất. Từ tốp 24, tốp 12, tốp 4 rồi chạm tới vị trí Á quân 2, nhóm chúng em rất hạnh phúc!”.

Nỗ lực không ngừng và đoàn kết là "bí quyết" thành công của nhóm 7Rings. Theo các em, thử thách lớn nhất của nhóm là chạy đua với thời gian, vì chỉ có 2 tuần để hoàn thiện bản demo sản phẩm và bài thuyết trình cho vòng bán kết - chung kết. Nhóm chọn hướng đi nhiều thử thách với mong muốn một bài thi nổi bật, phát triển hệ thống phiên dịch phiên bản alpha (bản thử nghiệm đầu tiên có thể chạy được) của hệ thống AI thay vì chỉ làm clip/hình ảnh mô phỏng. Dù đã có phiên bản alpha của hệ thống cốt lõi ở bài nghiên cứu, nhưng trong thời gian ngắn và nguồn lực hạn chế, cả nhóm phải thực hiện từ UX/UI đến nâng cấp AI để hệ thống phiên dịch hoạt động thật.

Em Đinh Diễm Linh cho biết, xuyên suốt hành trình này, cả nhóm có sự đồng hành, định hướng của thầy cô tại Đại học FPT và hỗ trợ từ các bạn sinh viên ở nhiều chuyên môn. “Nhờ sự kết hợp giữa chuyên môn, truyền thông, tư duy quản trị, chúng em đã có thể phát triển một giải pháp công nghệ vừa đúng tiêu chí kỹ thuật, vừa chạm được tới giá trị con người”, Linh bộc bạch.

Cuối tháng 10 vừa qua, các thành viên nhóm 7Rings vừa nhận bằng tốt nghiệp. Dù mỗi người theo đuổi con đường riêng, nhưng kiến thức từ giảng đường cùng trải nghiệm dự án là nền tảng vững chắc để họ tiếp tục phát triển các sản phẩm công nghệ vì cộng đồng.

Hiện tại, nhóm VSign của Đại học FPT kế thừa và phát triển tiếp SignMTTN theo định hướng hệ thống Trí tuệ nhân tạo hỗ trợ học ngôn ngữ ký hiệu và sẵn sàng ra mắt website (bản Beta) trong năm 2026. Hệ thống đang dần hoàn thiện thêm các chủ đề nội dung giao tiếp ngôn ngữ ký hiệu cơ bản, nâng cao độ chính xác cho AI, các hạng mục liên quan mặt công nghệ lẫn kế hoạch truyền thông, phát triển trong tương lai cùng nhóm tác giả Dự án SignMTTN.

Đ.NGỌC