ដឹងពីច្ចេកទេសដាំម្ទេស ទើបបងលីមិញហាយ នៅភូមិបាក់យ៉ឹង ឃុំភូមី ស្រុកមីទូ ខេត្តសុកត្រាំង មិនអល់អែកដាំដំណាំម្ទេសទាំងប្រាំងវស្សា រកបានប្រាក់ចំណូលលំនឹង ជីវភាពឈានឡើងធូរធារ។
បងលីមិញហាយ កំពុងថែទាំដំណាំម្ទេស។
បច្ចុប្បន្ន គ្រួសារបងមិញហាយ ដាំដំណាំរួមផ្សំលើផ្ទៃដីជាង ៣ កុង គាត់តែងដាំបន្លែឆ្លាស់មុខគ្នា ដូចជា៖ ស្ពៃបូកគោ ខ្ទឹមស្លឹក អំបើស ម្ទេស។ល។ ដំណាំដែលគាត់ដាំច្រើនបំផុតគឺម្ទេស ដាំបានទាំងប្រាំងវស្សា។ តាមសម្តីបងហាយ ដំណាំម្ទេសរដូវប្រាំងផ្តល់ទិន្នផលខ្ពស់ជាងរដូវវស្សា ប៉ុន្តែតម្លៃទាបជាងរដូវវស្សា។ បងហាយ ឱ្យដឹង៖ “ដាំក្នុងរដូវវស្សាចំណាយពេលថែទាំច្រើននិងប្រឈមហានិភ័យខ្ពស់។ ពីព្រោះរដូវវស្សាដំណាំម្ទេសតែងប្រឈមនឹងជំងឺស្លោកស្លឹក រលួយផ្លែ និងសត្វល្អិតបំផ្លាញ។ ជាធម្មតាពេលខ្ទឹមស្លឹក ស្ពៃក្តោប អំបើស ។ល។ ជិតដល់ដំណាក់កាលប្រមូលផល ខ្ញុំក៏ចាប់ផ្ដើមដាំម្ទេសដើម្បីបាំងបានម្លប់។ ពេលប្រមូលផល ដំណាំរួចរាល់ ម្ទេសលូតលាស់ល្អ ម៉្លោះហើយកាត់បន្ថយការរាត់ដើម”។
ដាំម្ទេសរដូវប្រាំងប្រើផ្ទាំងកម្រាលកសិកម្ម ដាំបង្គោលចងខ្សែសន្ធឹងការពារកុំឱ្យរលំ។
តាមសម្តីបងហាយ ដាំម្ទេសរដូវវស្សាដាច់ខាតកុំប្រីជី URE ស្រោចតែជី DAP, NPK និងបាចកំបោរ។ ពេលម្ទេសចេញផ្កា ក្តិបត្រូវបាញ់ថ្នាំ បំប៉នជាប្រចាំ។ មុនពេលបណ្តុះ ត្រូវធ្វើដីឱ្យរសោះ ក្រោយពីបណ្តុះកូនម្ទេសប្រហែល ២៥ ថ្ងៃ អាចដកយកទៅដាំបាន។ ដាំគម្លាតពីគុម្ពមួយទៅគុម្ពមួយពី ៥០-៧០ សង់ទីម៉ែត្រ និងលើកថ្នាលខ្ពស់ដើម្បីបង្ការទឹកលិច។ បងហាយ ឱ្យដឹង៖ “ធម្មតាដាំម្ទេស ១ កុងក្នុងរដូវវស្សា ចាប់តាំងពីពេលដាំរហូតដល់ប្រមូលផលរួចរាល់ ខ្ញុំប្រើជីប្រហែល ៥ គីឡូក្រាម។ ដើម្បីជៀសវាងម្ទេសរលំ ត្រូវដាំបង្គោល ចងខ្សែសន្ធឹង ពីព្រោះពេលរលំផ្លែតិច មិនស្អាតនិងខូចច្រើនដោយសារប៉ះដី។ ចន្លោះពី ២-៣ ថ្ងៃប្រមូលផលម្តង បើរដូវប្រាំងអាចប្រមូលផលមួយថ្ងៃខានមួយថ្ងៃ។ ជាច្រើនឆ្នាំនេះ ខ្ញុំលក់ម្ទេសក្នុងតម្លៃពី ២០.០០០ -៧០.០០០ ដុង/គីឡូក្រាម បន្ទាប់ពីទូទាត់ នៅចំណេញជាង ២០ លានដុង/កុង។ អាស្រ័យចេះរបៀបដាំ ទើបដំណាំអំណោយផល លក់បានថ្លៃ និងចំណេញច្រើន ជីវភាពគ្រួសារឈានឡើងធូរធារ”។
បងហាយ ឱ្យដឹងបន្ថែម៖ ដាំម្ទេសរដូវវស្សាត្រូវប្រើផ្ទាំងកម្រាលកសិកម្ម ដើម្បីកូនម្ទេសលូតលាស់ល្អ។ បើដាំក្នុងរដូវប្រាំងមិនបាច់ប្រើផ្ទាំងកម្រាលកសិកម្ម គ្រាន់តែគ្របចំបើងដើម្បីរក្សាសំណើម។ ចំណុចសំខាន់ក្នុងការដាំម្ទេស គឺធ្វើយ៉ាងណាកុំឱ្យម្ទេសរលំ។ ម្ទេសគឺជាប្រភេទដំណាំចំណាយដើមទុនតិច ត្រូវការទឹកតិច ប្រមូលផលបានយូរដូច្នេះ មាមីងកសិករភាគច្រើន ជ្រើសរើសដាំរដូវប្រាំង៕
យ្វីអាញ-មុនី