អ្នកដាំមៀននៅឃុំវិញត្រាច់ដុង ក្រុងបាកលីវ ខេត្តបាកលីវ តែងហៅលោកលីទៃ ថាសេដ្ឋីដំណាំមៀនសាច់ក្រាស់លឿង។ ជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ លោកលីទៃ ត្រូវបានចាត់ទុកជាអ្នកសម្រេចជោគជ័យជាងគេ ពីរបៀប វិនិច្ឆ័យមៀនឱ្យចេញផ្លែខុសរដូវ រកបានប្រាក់ចំណូលខ្ពស់។
លោកលីទៃ កំពុងពិនិត្យកម្រិតទុំរបស់ផ្លែមៀនដែលត្រៀមប្រមូលផល។
គ្រួសារលោកលីទៃ មានប្រពៃណីដាំមៀន ម្ល៉ោះហើយខណៈពេលពូជមៀនបុរាណពុំសូវមានតម្លៃលើទីផ្សារ គាត់ក៏រកពូជមៀនថ្មីដែលផ្ដល់ទិន្នផលខ្ពស់លក់បាន ថ្លៃ។ លោកទៃ តែងតាមដានកម្មវិធីទូរទស្សន៍ផ្សាយផ្ទាល់រវាងកសិករនិងអ្នកវិទ្យាសាស្រ្ត អានសៀវភៅ ចូលរួមសិក្ខាសាលាទៅទស្សនាសិក្សា ពីបទពិសោធន៍ដាំមៀន សាច់ក្រាស់លឿង នៅតាមខេត្តនានា។ ផ្ដើមពីនោះ លោកលីទៃ រៀនបានបច្ចេកទេសដាំមៀនសាច់ក្រាស់លឿង។ ភាពឈ្លាសវៃរបស់លោក គឺមិនទុកឱ្យមៀនចេញផ្លែតាមធម្មតាទេ ដោយវិនិច័្ឆយមៀនឱ្យចេញផ្លែខុសរដូវ។ រយៈពេល ១៤ ឆ្នាំមកនេះ ចម្ការមៀនរបស់លោកទៃ តែងផ្ដល់ផ្លែលំនឹងរកបានប្រាក់ចំណូលខ្ពស់។ លោកលីទៃ ឱ្យដឹង៖ “ខ្ញុំតែងកាត់ផ្កាចោលជាបន្តបន្ទាប់ រហូតដល់ដើមមៀនអាយុ ៣ ឆ្នាំ គ្រប់កម្លាំងមាំមួនទើបទុកឱ្យមៀនជាប់ផ្លែ។ ក្នុងរយៈពេលប្រមូលផលមៀន ខ្ញុំកាត់មែកត្រួយនិងបាចជី ស្រោចទឹកឱ្យដើមមៀន។ ក្នុងរយៈពេល ១ ឆ្នាំ ខ្ញុំបាច់ជីឱ្យដើមមៀន ៥ លើក និងរក្សាសំណើមដីកុំឱ្យស្ងួត”។ ផ្ដើមពីការយកចិត្តទុកដាក់ថែទាំដូច្នោះ ទើបដើមមៀនរបស់លោក អាចប្រមូលផលបាន ៤ លើក/ឆ្នាំ។ ខុសប្លែកនឹងអ្នកដាំមៀនជាច្រើនឯទៀតនៅក្នុងភូមិភាគ ក្នុងរដូវធម្មតា ដើមមៀនរបស់លោកទៃផ្ដល់ផ្លែតិច ប៉ុន្តែបើខុសរដូវវិញបែរជាផ្លែច្រើន។ នោះគឺជាគន្លឹះ ជោគជ័យរបស់លោកទៃ ដែលគ្មានអ្នកដាំមៀនណាម្នាក់នៅឃុំវិញត្រាច់ដុង អាចអនុវត្តបាន ម្ល៉ោះហើយគ្រួសារលោកទៃ រកស៊ីឆាប់ធ្វើមាន។
បច្ចុប្បន្ន គ្រួសារលោកលីទៃ ដាំមៀនជាង ១០០ដើមលើផ្ទៃដី ៣,៦ កុង។ គិតមធ្យមភាគក្នុងមួយឆ្នាំ អាចរកបានប្រាក់ចំណូលជាង ២០០ លានដុង។ ផ្ដើមពីកសិករម្នាក់ដែល មានជីវភាពខ្វះមុខខ្វះក្រោយ ឥឡូវលោក លីទៃ សង់បានផ្ទះឥដ្ឋសមរម្យ ទិញបានដីបន្ថែមសម្រាប់ពង្រីកផ្ទៃដីដាំមៀន។ លោក លីទៃ ចែករំលែក៖ “ដាំមៀនឱ្យផ្លែខុសរដូវមិនពិបាកទេ ចំណាយដើមទុនក៏តិច។ ចំណុចសំខាន់គឺចេះរបៀបថែទាំ បំផុតគឺការប្រើប្រាស់ថ្នាំឱ្យសមស្រប ដើម្បីដើមមៀនចេញផ្កា ជាប់ផ្លែនិងកម្ចាត់ដង្កូវត្រូវចំពេល។ ចម្ការមៀនរបស់ខ្ញុំដាំរង្វើលមែកសាខា ម្ល៉ោះហើយងាយស្រួលថែទាំ រក្សាបានសំណើមខ្ពស់ បង់ខាតត្រឹមតែថ្លៃ អគ្គិសនីពីព្រោះត្រូវបើកភ្លើងអគ្គិនីបំភ្លឺពីព្រលប់ទល់ព្រឹក ដើម្បីការពារកុំឱ្យសត្វកណ្ដុរ ជ្រឹងមកស៊ីបំផ្លាញ។ បច្ចុប្បន្ន ខ្ញុំត្រៀមដាំមៀនសាច់ក្រាស់លឿង ២ កុងបន្ថែមទៀត”។
ថ្ងៃដែលយើងខ្ញុំចុះទៅ គឺចំពេលមៀនកំពុងផ្ដល់ផ្លែខុសរដូវ។ ទទួលយើងខ្ញុំដោយទឹកមុខញញឹម ជាពិសេសគឺកែវភ្នែកពោរពេញដោយក្ដីសុភមង្គល ខណៈពេលលើកដៃចង្អុលបង្ហាញចម្ការមៀនសាច់ក្រាស់លឿង ត្រៀមប្រមូលផល។ លោកលីទៃ ឱ្យដឹង៖ មៀននេះសាច់ក្រាស់ហាប់ មានរសជាតិផ្អែមត្រជាក់ ម្ល៉ោះហើយភ្ញៀវពេញនិយមណាស់។ បច្ចុប្បន្ន មៀនចំនួន ៣០ ដើមត្រៀមប្រមូលផលក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី សង្ឃឹមថាមានតម្លៃពី ៨០.០០០ ដុងដល់ ១០០.០០០ ដុង/គីឡូក្រាម។ គ្រួសារខ្ញុំ មានដូចសព្វថ្ងៃ គឺពឹងផ្អែកលើចម្ការមៀនទាំងស្រុង”៕
យ្វីអាញ - ថាច់ធី