22/08/2022 - 15:28

ទទួល​មត៌ក​ជា​រថ​យន្ត ត្រូវ​បង់​ព័ន្ធ​ទេ?

ក្នុង​ដំណាក់​កាល​ប្រើ​ប្រាស់​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​និយាយ​រួម​ រថ​យន្ត​ ទោ​ចក្រ​យាន​យន្ត​និយាយ​ដោយ​ឡែក​ មាន​ករណី​ជា​ច្រើន​គឺ​ម្ចាស់​កម្ម​សិទ្ធិ​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​បាន​ស្លាប់​។​ ការ​ទទួល​មត៌​កក៏​បាន​ច្បាប់​កំ​ណត់​ជាក់​ស្ដែង​ ច្បាស់​លាស់​។​ ក៏​ប៉ុន្តែ​ មាន​ករណី​ជា​ច្រើន​នៅ​មាន​ការ​ងឿង​ឆ្ងល់​ចំ​ពោះ​សេចក្តី​កំ​ណត់​ពី​ការ​បង់​ព័ន្ធ​លើ​ប្រាក់​ចំ​ណូល​ និង​ព័ន្ធ​ប្រ​ថាប់​ត្រា​ នៅ​ពេល​ទទួល​មត៌ក។​

ប្រ​ជា​ជន​មក​ធ្វើ​បែប​បទ​ទទួល​កេរ​មត៌ក​នៅ​ការិ​យាល័យ​សារ​ការី​ង្វៀង​វ៉ាន់​បេ។​
(រូបថតជាឧទាហរណ៍)

មាត្រា​​ ២៩ ច្បាប់​អា​ពាហ៍​ពិពាហ៍​និង​គ្រួ​សារ​ បាន​ចែង​ពី​ល័ក្ខ​ការណ៍​រួម​នៃ​របប​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​របស់​ប្ដី​ប្រ​ពន្ធៈ “ ប្ដី​ប្រ​ពន្ធ​ស្មើ​ភាព​គ្នា​អំ​ពី​សិទ្ធិ​និង​កាតព្វ​កិច្ច​ ក្នុង​ការ​បង្កើត​កាន់​កាប់​ ប្រើ​ប្រាស់​ និង​សម្រេច​ចិត្ត​លើ​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​រួម​; មិន​បែង​ចែក​រវាង​កម្លាំង​ពល​កម្ម​ក្នុង​គ្រួ​សារ​ និង​កម្លាំង​ពលកម្ម​មាន​ប្រាក់​ចំ​ណូល​ឡើយ​។​ល។​”។​ ប្រ​ការ​ ៩ មាត្រា​ ៣ នៃ​អនុក្រឹត្យ​ ៦៥/២០១៣/NÐ-CP របស់​រដ្ឋា​ភិបាល​ បាន​ចែង​លម្អិត​ពីការ​អនុវត្ត​នូវ​ប្រ​ការ​មួយ​ចំ​នួន​នៃ​ច្បាប់​ស្តី​ពី​ព័ន្ធ​លើ​ប្រាក់​ចំ​ណូល​ និង​ច្បាប់​វិសោ​ធន​កម្ម​នូវ​មាត្រា​មួយ​ចំ​នួន​នៃ​ច្បាប់​ស្តី​ពី​ព័ន្ធ​លើ​ប្រាក់​ចំ​ណូល​បាន​ចែង​ៈ ចំ​ណូល​ដែល​ត្រូវ​បង់​ព័ន្ធ​តាម​រយៈ​ការ​ទទួល​មត៌ក ជា​មូល​បត្រ​ ចំ​ណែក​ដើម​ទុន​ហ៊ុន​ក្នុង​អង្គ​ការ​សេដ្ឋ​កិច្ច​មូល​ដ្ឋាន​ អា​ជីវ​កម្ម​ អចលនទ្រព្យ​ និង​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​ផ្សេង​ៗ​ទៀត​ ត្រូវ​តែ​ចុះ​បញ្ជី​កម្ម​សិទ្ធិ​ ឬ​ចុះ​ឈ្មោះ​ប្រើ​ប្រាស់​។​

 ក្រៅ​ពីនោះ​ ត្រង់​មាត្រា​ ២៣ នៃ​អនុ​ក្រឹត្យ​ ៦៥/២០១៣/NÐ-CP បាន​កំ​ណត់​ពីចំ​ណូល​គិត​ព័ន្ធ​ពី​ការ​ទទួល​មត៌ក អំ​ណោយ​ គឺ​តម្លៃ​នៃ​ទ្រព្យ​មត៌ក អំ​ណោយ​ រួម​មា​នៈ​ អចលន​ទ្រព្យ​ ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​ផ្សេង​ៗ​ទៀត​ ត្រូវ​ចុះ​ឈ្មោះ​ម្ចាស់​កម្ម​សិទ្ធិ​ សិទ្ធិ​ប្រើ​ប្រាស់​ រាប់​ទាំង​មូល​បត្រ​ ចំ​ណែកដើម​ទុន​ហ៊ុន​ក្នុង​អង្គ​ការ​សេដ្ឋ​កិច្ច​ មូល​ដ្ឋាន​ អា​ជីវ​កម្ម​ លើស​ពី ១០ លាន​ដុង​ ដែល​អ្នក​បង់​ព័ន្ធ​បាន​ទទួល​ក្នុង​មួយ​លើកៗ​។​

ចំ​ពោះ​ព័ន្ធ​ប្រ​ថាប់​ត្រា​ ត្រង់​ប្រ​ការ​ ៧ មាត្រា​ ២ នៃ​អនុ​ក្រឹត្យ​ ១៤០/២០១៦/NÐ-CP របស់​រដ្ឋា​ភិបាល​ ស្តី​ពី​ព័ន្ធ​ប្រ​ថាប់​ត្រា​ កំ​ណត់​ចំ​ពោះ​មុខ​សញ្ញា​ដែល​ត្រូវ​បង់​ព័ន្ធ​ប្រ​ថាប់​ត្រា​៖ រថយន្តរ៉ឺ​ម៉ក​ ឬ​សណ្ដោងរ៉ឺ​ម៉ក​ដែល​មាន​រថ​យន្ត​អូស​ និង​ប្រ​ភេទ​យាន​យន្ត​ប្រ​ហាក់​ប្រ​ហែល​ ដែល​ត្រូវ​ចុះ​បញ្ជី​ និង​បំ​ពាក់​ផ្លាក​លេខ​ដែល​ស្ថាប័ន​មាន​សមត្ថ​កិច្ច​ផ្ដល់​ជូន​។​

ចំ​ពោះ​អ្នក​ដែល​ទទួល​មត៌ក​ជា​រថ​យន្ត ទោច​ក្រ​យាន​យន្ត​ គប្បី​បំ​ពេញ​សំ​ណុំ​បែប​បទ​ទទួល​កេរម​ត៌ក។​ សំ​ណុំ​បែប​បទ​រួម​មាន​ក្រ​ដាស់​ស្នាម​ ដូច​៖ លិខិត​ចុះ​បញ្ជី​ម្ចាស់​រថ​យន្ត ទោចក្រ​យាន​យន្ត​ច្បាប់​ដើម​; លិខិត​បញ្ជាក់​មរណ​ភាព​របស់​ម្ចាស់​យាន​យន្ត​; លិខិត​បញ្ជាក់​ម្ដាយ​ឪ​ពុក​នៃ​ម្ចាស់​យាន​យន្ត​នៅ​មាន​ជីវិត​ឬ​ស្លាប់​; អត្ត​សញ្ញាណ​ប័ណ្ណ​ បញ្ជី​គ្រួ​សារ​ សំ​បុត្រ​កំ​ណើត​របស់​កូន​ៗ​ម្ចាស់​យាន​យន្ត​ និង​ប្ដី​ឬ​ប្រ​ពន្ធ​ម្ចាស់​យាន​យន្ត​។​

លោក​ង្វៀង​វ៉ាន់​បេ ប្រ​ធាន​ការិ​យាល័យ​សារ​ការី​ង្វៀង​វ៉ាន់​បេ នៅ​ស្រុក​ថើយ​ឡាយ​ ឱ្យ​ដឹង​ៈ “ចំ​ពោះ​អ្នក​ដែល​ត្រូវ​បាន​ទទួល​កេរ​មត៌ក គប្បី​ទំ​នាក់​ទំ​នង​ជា​មួយ​នឹង​ការិ​យា​ល័យ​សារ​ការី​ ដើម្បី​ធ្វើ​សេចក្ដី​ប្រ​កាស​អំ​ពី​ការ​ទទួល​កេរ​មត៌ក។​ ក្រោយ​ពីពិនិត្យ​សំ​ណុំ​បែប​បទ​ឃើញ​ថា​គ្រប់​គ្រាន់​ សម​ស្រប​តាម​បទ​ប្បញ្ញត្តិ​ច្បាប់​ ស្ថាប័ន​សារ​ការី​នឹង​ធ្វើ​ការ​បិទ​ប្រ​កាស​ជា​សា​ធា​រណៈ​នៅ​ទី​ស្នាក់​ការ​គណៈ​កម្មា​ធិការ​ប្រ​ជា​ជន​ថ្នាក់​ឃុំ​ កន្លែង​ស្នាក់​នៅ​អចិន្រ្តៃយ៍​របស់​មត៌ក​ជន​; ចំ​ពោះ​ករណី​គ្មាន​កន្លែង​ស្នាក់​នៅ​អចិន្រ្តៃយ៍​ អាច​នឹង​បិទ​ប្រ​កាស​នៅ​ទីស្នាក់​ការ​គណៈ​កម្មា​ធិការ​ប្រ​ជា​ជន​ថ្នាក់​ឃុំ​ កន្លែង​ស្នាក់​នៅ​បណ្ដោះ​អា​សន្ន​របស់​មត៌ក​ជន​នោះ​។​ ប្រ​សិន​បើ​មិន​អាច​កំ​ណត់​បាន​ទីតាំង​ទាំង​ពីរ​ខាង​លើ​នេះ​ទេ នឹង​ធ្វើ​ការ​បិទ​ប្រ​កាស​នៅ​ទីស្នាក់​ការ​គណៈ​កម្មា​ធិការ​ប្រ​ជា​ជន​ថ្នាក់​ឃុំ​ កន្លែង​ដែល​មាន​អចលនទ្រព្យ​របស់​មត៌ក​ជន​។​ ក្រោយ​រយៈ​ពេល​ ១៥ ថ្ងៃ​បិទ​ប្រ​កាស​ ប្រ​សិន​បើ​គ្មាន​អ្នក​ណា​ប្ដឹង​តវ៉ា​ទេ ស្ថាប័ន​សារ​ការី​នឹង​ទទួល​ស្គាល់​ឯក​សារ​ ព្រម​ព្រៀង​ចែក​កេរ​មត៌ក​នោះ​ យោង​តាម​មាត្រ ៤៩ នៃ​ច្បាប់​ស្ដី​ពីសារ​ការី​។​ អ្នក​ដែល​ស្ថិត​ក្នុង​ក្រប​ខ័ណ្ឌ​ត្រូវ​ទទួល​បាន​មត៌ក​ទាំង​នោះ​ គប្បី​យក​ក្រដាស​ស្នាម​ច្បាប់​ដើម​ដែល​បាន​ផ្ញើ​ការិ​យាល័យ​សារ​ការី​មុន​នោះ​ មក​កាន់​ការិ​យាល័យ​សារ​ការី​ដើម្បី​ចុះ​ហត្ថ​លេខា​លើ​ឯក​សារ​ទទួល​ ឬ​បែង​ចែក​កេរ​មត៌ក​និង​បង់​ព័ន្ធ​សារ​ការី​ ”។​

 បន្ទាប់​ពីមាន​ឯក​សារ​ព្រម​ព្រៀង​ចែក​កេរ​មត៌ក​ដែល​ការិ​យាល័យ​បាន​ទទួល​ស្គាល់​ អ្នក​ទទួល​មត៌ក​គប្បី​យក​សំ​ណុំ​បែប​បទ​ទៅ​កាន់​កង​ប៉ូលិស​ចរា​ចរណ៍ នគរ​បាល​ថ្នាក់​ស្រុក​ កន្លែង​ដែល​ចុះ​បញ្ជី​ម្ចាស់​យាន​យន្ត​មុន​នេះ​ ដើម្បី​ធ្វើ​បែប​បទ​ប្ដូរ​ឈ្មោះ​។​ សំ​ណុំ​បែប​បទ​រួម​មានៈ​ លិខិត​លាយ​លក្ខណ៍​អក្សរ​ចុះ​បញ្ជី​ម្ចាស់​យាន​យន្ត​តាម​គំ​រូ​លេខ​ ០១ ប្រ​កាស​ឱ្យ​ប្រើ​អម​នឹង​សារាចរ​លេខ​ ៥៨/២០២០/TT-BCA; លិខិត​ផ្ទេរ​កម្ម​សិទ្ធិ​យាន​យន្ត​ (ឯក​សារ​ព្រម​ព្រៀង​បែង​ចែក​កេរ​មត៌ក​ដែល​បាន​បញ្ជាក់​) លិខិត​បង់​ព័ន្ធ​ប្រ​ថាប់​ត្រា​; លិខិត​បញ្ជាក់​ចុះ​បញ្ជី​ម្ចាស់​យាន​យន្ត​។​ បង្ហើយ​បែប​បទ​ចុះ​បញ្ជី​ប្ដូរ​ឈ្មោះ​ រួច​ផ្ញើ​សំ​ណុំ​បែប​បទ​នៅ​ផ្នែក​ទទួល​ និង​ផ្ដល់​លទ្ធ​ផល​នៅ​ទីស្នាក់​ការ​នគរ​បាល​ថ្នាក់​ស្រុក​។​ បន្ទាប់​មក​ ស្ថា​ប័ន​នគរ​បាល​ធ្វើ​ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ​ បង្ហើយ​សំ​ណុំ​បែប​បទ​និង​ផ្ដល់​ជូន​លិខិត​ចុះ​បញ្ជី​យាន​យន្ត​តាម​សេចក្តី​កំ​ណត់​៕​

                            វ៉ាន់​ទ្រៀង​-ពេជ្រ​សឿន​

ចែករំលែកអត្ថបទ