02/08/2016 - 10:00

"ហ្វាងសា ទ្រឿងសារបស់វៀតណាម-បណ្តាភ័ស្តុតាងប្រវត្តិសាស្រ្តនិងគតិយុត្តិ"

ក្រសួងព័ត៌មាននិងសារគមនាគមន៍ បានសហការជាមួយនឹងបញ្ជាការ ដ្ឋានតំបន់៥កងនាវាចរ រៀបចំតាំងពិព័រណ៍ផែនទីនិងដាក់តាំងឯកសារ ស្តីពី"ហ្វាងសា ទ្រឿងសារបស់វៀតណាម-បណ្តាភ័ស្តុតាងប្រវត្តិសាស្រ្ត និងគតិយុត្តិ"នៅបញ្ជាការដ្ឋានតំបន់៥កងនាវាចរ ទីប្រជុំជនអាងថើយ ស្រុកកោះភូក្វឹក ខេត្តកៀងយ៉ាង។ 

កម្មាភិបាលយុទ្ធជនកងនាវាចរចូលរួមទស្សនាការដាក់តាំង រូបភាពហ្វាងសា
ទ្រឿងសារបស់វៀតណាម ។


តាម​រយៈ​នោះ ក្រុម​ឯក​សារ​បោះ​ពុម្ព​ជា អក្សរ​ហាន​-ណោម អក្សរ​វៀត អក្សរ​បា​រាំង អា​ស្រ័យ​រជ្ជ​កាល​សក្តិ​ភូមិ វៀត​ណាម​និង​រដ្ឋ​អំ​ណាច​បា​រាំង​នៅ​ឥណ្ឌូ​ចិន ប្រ​កាស​ឲ្យ​ប្រើ​ចាប់​ពី​សត​វត្សរ៍​ទី​XVII​ដល់​ដើម​សត​វត្សរ៍​ទី​បញ្ជាក់​ពី​ដំ​ណើរ​នៃ​ការ​បង្កើត និង​អ​នុ​វត្ត​ការ​ការ​ពារ​អធិប​តេយ្យ​របស់​វៀត​ណាម ចំ​ពោះ​ប្រ​ជុំ​កោះ​ទាំង​ពីរ​ហ្វា​សា និង​ទ្រឿង​សា​។​ ការ​បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​ឯក​សារ​រដ្ឋ​បាល​របស់​ប្រ​ទេស​សា​ធារ​ណ​រដ្ឋសង្គម​និ​យម​វៀត​ណាម ប្រ​កាស​ឲ្យ​ប្រើ​ចាប់​ពី​ឆ្នាំ​១៩៧៥​មក​ទល់​នឹង​បច្ចុប្បន្ន បន្ត​ការ​បញ្ជាក់​ពី​ការ​អនុ​វត្តន៍​ការ​ការ​ពារ​អធិប​តេយ្យ របស់​វៀត​ណាម​ចំ​ពោះ​ប្រ​ជុំ​កោះ​ទាំ​ង​ពីរ ហ្វាង​សា ទ្រឿង​សា និង​តំ​បន់​កោះ​សមុទ្រ​ផ្សេង​ៗទៀត​របស់​វៀត​ណាម​។ ឯក​សារ​ផ្សេង​ៗមួយ​ចំ​នួន អា​ស្រ័យ​ប្រ​ទេស​នា​នា​ភាគ​ខាង​លិច រៀប​រៀង​បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​ចាប់​ពី​សតវត្សរ៍​ទី​ XVIII​ ដល់​សត​វត្សរ៍ទី​XIX​ ដែល​ពាក់​ព័ន្ធ​ដល់​អធិប​តេយ្យ​របស់​វៀត​ណាម​ចំ​ពោះ​ប្រ​ជុំ​កោះ​ទាំង​ពីរ​ហ្វាង​សា​និង​ទ្រឿង​សា​។ រូប ភាព​ឯក​សារ​មួយ​ចំ​នួន ស្តី​ពី​ដំ​ណាក់​កាល​អនុ​វត្ត​និង​ការ​ពារ​អធិ​បតេយ្យ​របស់​វៀត​ណាម​ចំ​ពោះ​ប្រ​ជុំ​កោះ​ទាំង​ពីរ​ហ្វាង​សា និង​ទ្រឿង​សា​នៅ​ក្នុង​អំ​ឡុង​ឆ្នាំ​១៩៣០​។ល។ ផែន​ទី​ចំ​នួន​៦៥ ផ្ទាំង​ដែល​បញ្ជាក់​ពី​អធិប​តេយ្យ របស់​វៀត​ណាម​ចំ​ពោះ​ប្រ​ជុំ​កោះ​ទាំង​ពីរ​ហ្វាង​សា​និង​ទ្រឿង​សា អា​ស្រ័យ​វៀត​ណាម និង​ប្រ​ទេស​នា​នា​ភាគ​ខាង​លិច​ប្រ​កាស​ជា​សា​ធារ​ណៈ​ចាប់​ពី​សតវត្សរ៍ទី​XVII​មក​ទល់​នឹង​បច្ចុប្បន្ន ក្នុង​នោះ​មាន​សៀវ​ភៅ ផែន​ទី​៤​ច្បាប់​និង​ផែន​ទី​៣០​ផ្ទាំង​អា​ស្រ័យ​ប្រ​ទេស​ចិន​បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ ជា​ផ្លូវ​ការ​នៅ​រាល់​ដំ​ណាក់​កាល​ប្រ​វត្តិ​សាស្រ្ត ស​ឲ្យ​ឃើញ​ថា​ប្រ​ទេស​ចិន​ពុំ​ដែល​គ្រប់​គ្រង​លើ​ប្រ​ជុំ​កោះ​ទាំង​ពីរ​ហ្វាង​សា​និង​ទ្រឿង​សា​ឡើយ។ ក្រម​សៀវ​ភៅ​ផែន​ទី​ស​កល​លោក (Atlas Universel ) អា​ស្រ័យ​អ្នក​ភូមិ​សាស្រ្ត​ប្រ​ទេស​ប៊ែល​ហ្សិក លោក Philippe Vander maelen (១៧៩៥-១៨ ៦៩) ជា​អ្នក​បង្កើត​វិ​ទ្យា​ស្ថាន​ភូមិ​សាស្រ្ត រា​ជា​ណា​ចក្រ​ប៊ែល​ហ្សិក​រៀប​រៀង​សៀវ​ភៅ​ផែន​ទី​៦​ច្បាប់ បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​នៅ​ Bruxelles ប្រ​ទេស​ប៊ែល​ហ្សិក​នៅ​ឆ្នាំ​១៨២៧ ក្នុង​នោះ​មាន​ផែន​ទី​ Partie de la Cochinchine នៅ ក្បាល​ទី​២​បញ្ជាក់​ពី​ប្រ​ជុំ​កោះ​ហ្វាង​សារ​បស់​វៀត​ណាម​។ ទន្ទឹម​នឹង​នោះ ក្រុម​ឯក​សារ​រួម​មាន​ស្នា​ដៃ​ស្រាវ​ជ្រាវ​ឯក​សារ​ផ្សេង​ៗរបស់​អ្នក​ប្រាជ្ញ វៀត​ណាម និង​បរទេស ស្តី​ពី​អធិប​តេយ្យ​របស់​វៀត​ណាម​ចំ​ពោះ​ប្រ​ជុំ កោះ​ទាំង​ពីរ​ហ្វាង​សា​និង​ទ្រឿង​សា​ត្រូវ​បាន​បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​ចាប់​ពី​ឆ្នាំ​​១៩៧៥​មក​ទល់​នឹង​បច្ចុប្បន្ន ដាក់​តាំង​ឯក​សារ​ស្តី​ពី​"ហ្វាង​សា ទ្រឿង​សា ក្នុង​បេះ​ដូង​វៀត​ណាម​" រួម​កម្លាំង​ការ​ពារ​អធិប​តេយ្យ​កោះ សមុទ្រ មាតុ​ប្រ​ទេស​របស់​ទូ​ទាំង​បក្ស ទូ​ទាំង​កង​ទ័ព​និង​ទូ​ទាំង​ប្រ​ជា​ជន​...។


លោក​ដង​កុង​វិន ប្រ​ធាន​នា​យក​ដ្ឋាន​ព័ត៌​មាន​មូល​ដ្ឋាន ក្រ​សួង​ព័ត៌​មាន និង​សារ​គម​នាគមន៍ ឲ្យ​ដឹ​ង​៖ តាំង​ពិ​ព័រណ៍​ផែន​ទី និង​ដាក់​តាំង​ឯក​សារ ស្តី​ពី​ហ្វាង​សា​និង​ទ្រឿង​សា គឺ​ជា​សកម្ម​ភាព​ផ្តល់​ព័ត៌​មាន​ដែល​មាន សារៈ​សំ​ខាន់ រួម​ចំ​ណែក​លើក​កម្ពស់​ការ​យល់​ដឹង ស្មារ​តី​សាម​គ្គី ការ​ទ​ទួល​បន្ទុក​របស់​ប្រ​ជា​ជន​ទូ​ទាំង​ប្រ​ទេស និង​អា​ណិក​ជន យើង​នៅ​បទេស ពិសេស​គឺ​យុវ​ជន​ក្នុង​ការ​ការ​ពារ​និង​អះ​អាង​អធិប​តេយ្យ​របស់​វៀត ណាម​ចំ​ពោះ​ប្រ​ជុំ​កោះ​ទាំង​ពីរ​ហ្វាង​សា​និង​ទ្រឿង​សា ឆ្លង​តាម​រយៈ​ឯក​សារ​ប្រ​វតិ្ត​សាស្រ្ត​ដែល​បាន​ប្រ​កាស​ជា​សា​ធារ​ណៈ។ នេះ​ជា​ភ័ស្តុតាង ប្រ​វត្តិ​សាស្រ្ត​និង​គតិ​យុត្តិ បញ្ជាក់​ពី​អធិប​តេយ្យ​របស់​វៀត​ណាម​ចំ​ពោះ ប្រ​ជុំ​កោះ​ទាំង​ពីរ​ហ្វាង​សា​និង​ទ្រឿង​សា​នៅ​សមុទ្រ​ខា​ងកើត​។ ក្រ​សួង​ព័ត៌​មាន​និង​សារ​គម​នា​គមន៍ ជូន​បញ្ជា​ការ​ដ្ឋាន​តំ​បន់​៥ កង​នា​វា​ចរ​ចំ​នួន​ឯក​សារ វត្ថុ​តាំង​ទាំង​អស់​ដែល​បាន​ដាក់​តាំង​នេះ ដើម្បី​រក្សា​ទុក​បន្ត​ការ​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​ទូ​លំ​ទូលាយ​ក្នុង​អង្គ​ភាព និង​ប្រ​ជា​ជន​លើ​ភូមិ​សា​ស្រ្តបោះទ័ព៕

ឡេហ្វីហាយ (ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានវៀតណាម)ប្រែដោយៈមុនី

 

ចែករំលែកអត្ថបទ
ពាក្យគន្លឹះ
លោកដងកុងវិន