រៀងរាល់ឆ្នាំ ឱ្យតែដល់ថ្ងៃ១រោច ខែភទ្របទ ជនរួមជាតិខ្មែរតែងរៀបចំចង្ហាន់ នំនែកជាដើម យកទៅវត្តវេរប្រគេនព្រះសង្ឃនិងធ្វើពិធីបោះបាយបិណ្ឌ។
ក្រោយពីនិមន្តព្រះសង្ឃដារបង្សុកូលរួច មាមីងធ្វើពិធីបោះបាយបិណ្ឌ។
មាមីងរៀបចំម្ហូបអាហារ មានបង្អែមនិងចម្អាបជាដើមសម្រាប់ធ្វើពិធីបោះបាយបិណ្ឌ។
បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើក្នុងរយៈពេល១៥ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃ១រោចដល់ថ្ងៃ១៥ រោច ខែភទ្របទ។ រយៈពេល១៥ថ្ងៃនេះ មាមីងជនរួមជាតិខ្មែរតែងទៅវត្តស្តាប់ព្រះសង្ឃសូត្រមន្ត ទេសនា បោះបាយបិណ្ឌនិងយកចង្ហាន់ទៅវត្តវេរប្រគេនព្រះសង្ឃ ដើម្បីឧទ្ទិសកុសលដល់បុព្វការីជន ជីដូនជីតា ញាតិសន្តានដែលចែកឋាន។
ព្រះតេជព្រះគុណ លីមិញឌឹក ព្រះចៅអធិការវត្តបទុមវង្សា សំរោង សង្កាត់ទី៥ ក្រុងសុកត្រាំង មានថេរដីកា៖ “តាមទ្រឹស្តីព្រះពុទ្ធសាសនា បុគ្គល ខ្លះប្រព្រឹត្តបាបកម្ម ពេលស្លាប់ទៅកើតជាប្រេតរងទុក្ខតាមកម្លាំងកម្មដែលខ្លួនធ្វើ។ ក្នុងរដូវបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ពួកប្រេតត្រូវបានដោះលែងឱ្យមករកសាច់ញាតិនៅតាមផ្ទះសម្បែង វត្តអារាម ដែលនាំយកចំណីអាហារវេរប្រគេនព្រះសង្ឃ ឧទ្ទិសកុលបុណ្យដល់ខ្លួន។ ហេតុដូច្នេះ បុណ្យសែនដូនតាមានអត្ថន័យយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ប៉ុន្តែសំខាន់រដូវបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ មាមីងពុទ្ធបរិស័ទរៀបចំចង្ហាន់ នំនែកទៅវត្តវេរប្រគេនព្រះសង្ឃ ដើម្បីឧទ្ទិសកុសលដល់ញាតិសន្តានដែលបានចែកឋានទៅកាន់បរលោក សូមឱ្យដួងវិញ្ញាណក្ខន្ធ របស់លោកអ្នកទាំងនោះបានទៅកាន់សុគតិភព។ ពិធីបុណ្យនេះ ក៏ជាឱកាសមួយដើម្បីកូនចៅ សម្តែងនូវកត្តញ្ញូកត្តវេទីតាធម៌ចំពោះបុព្វការីជន”។
អ្នកមីងលីធីតឹម អាយុ៦៦ឆ្នាំ នៅសង្កាត់ទី៥ ក្រុងសុកត្រាំង ឱ្យដឹង៖ “រដូវបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌខ្ញុំទៅវត្តមិនដែលខាន ដើម្បីបានស្តាប់ព្រះសង្ឃសូត្រមន្ត ទេសនា និងបោះបាយបិណ្ឌ។ ពីដើមឮចាស់ៗដំណាលតៗគ្នាថា ក្នុងរដូវបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ជីដូនជីតា ញាតិសន្តានដើរតាមវត្តស្វែងរកសាច់ញាតិកូនចៅ បើមិនឃើញគាត់នឹងដាក់បណ្តាសាដល់សាច់ញាតិកូនចៅជាមិនខាន។ ដើម្បីសម្តែងនូវកត្តញ្ញូតាធម៌ចំពោះបុព្វការីជនដែលបានចែកឋាន និងប្រាថ្នាសូមសេចក្តីសុខសេចក្ដីចម្រើន ម៉្លោះហើយខ្ញុំតែងរៀបចំចង្ហាន់នំនែក មកវត្តវេរប្រគេនព្រះសង្ឃនិងបោះបាយបិណ្ឌ ដើម្បីឧទ្ទិសកុសលដល់ជីដូនជីតា។ នៅថ្ងៃ១ កើតខែអស្សុជ ខ្ញុំក៏រៀបបាយស្ពកធ្វើពិធីសែនជូនដូនតា មានដាក់អង្ករ អំបិល បង្អែមនិងចម្អាបជាដើមក្នុងកូនសំពៅ ហើយយកទៅបណ្តែតតាមខ្សែទឹកព្រែកទន្លេជូនដូនតាទៅស្រុកវិញ”។
បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ នៅទាំងជាឱកាសមួយដើម្បីកូនចៅដែលទៅធ្វើការឆ្ងាយពីផ្ទះមកជួបជុំគ្រួសារ ជូនអំណោយប្រាក់កាសដល់ឪពុកម្តាយ យាយតាក្នុងវង្សត្រកូល រៀបចំចង្ហាន់នំនែកទៅវត្តវេរប្រគេនព្រះសង្ឃ ដើម្បីឧទ្ទិសកុសលដល់បុព្វការីជនហើយប្រាថ្នាសេចក្តីសុខសេចក្ដីចម្រើន៕
យ្វីអាញ-មុនី