នោះគឺជាខ្លឹមសារនៃកិច្ចពិភាក្សា "ទេសចរណ៍ហូវយ៉ាងសក្ដានុពលនិងអភិវឌ្ឍ" ក្នុងក្របខ័ណ្ឌ"ទិវាមហោស្រព វប្បធម៌ កីឡានិងទេសចរណ៍ ជនជាតិខ្មែរណាមបូ "លើកទី៦ ដែលបានរៀបចំឡើងនៅក្រុងវីថាញ ខេត្តហូវយ៉ាង។
ជ្រុងមួយនៃក្រុងវីថាញ ខេត្តហូវយ៉ាង ។
មិនអាចណានឹងបដិសេធ នូវសក្ដានុពលទេសចរណ៍របស់ហូវយ៉ាង ប៉ុន្តែបើប្រៀបធៀបជាមួយនឹងភូមិភាគមួយចំនួននៅជិតខាង ខេត្តហូវយ៉ាងមិនទាន់មានទីកន្លែងទេសចរណ៍ល្បីឈ្មោះដូចខេត្ត ក្រុងមួយចំនួននៅក្នុងតំបន់ មានដូចៈ ក្រុងកឹងធើមានកំពង់ផែនិញកេវ ខេត្តអាងយ៉ាងមានភ្នំកឹម ពិធីសែនព្រលឹងព្រះនាងចួរសឺ។ល។ អាស្រ័យហេតុនេះ ដើម្បីអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍ ខេត្តហូវយ៉ាងគប្បីត្រូវមានយុទ្ធសាស្រ្តគ្រប់គ្រាន់សមស្រប។លោកង្វៀនយ្វីតឹង នាយករងមន្ទីរវប្បធម៌ កីឡា និងទេសចរណ៍ខេត្តហូវយ៉ាង ឲ្យដឹងៈ" ក្រៅពីកេរដំណែលទាំងឡាយ ខេត្តហូវយ៉ាងគឺជាតំបន់ជនបទមួយសម្បូរទៅដោយផលិតផលពិសេស មានដូច៖ ម្នាស់កូវឌុក ក្រូចថ្លុងណាំរ៉យភូហ៊ូវ ក្រូចឃ្វិច ស្ករឡុងទ្រី មុខម្ហូបច្នៃពីត្រីស្លាតជាដើម។ ជាពិសេស ខេត្តហូវយ៉ាងគឺជាតំបន់មានការជ្រៀតជ្រែកគ្នានៃវប្បធម៌ជនជាតិទាំង៣ កិញ ខ្មែរ ចិន ហេតុនេះខេត្តមានភាពសម្បូរបែប ខាងជំនឿសាសនាទំនៀមទម្លាប់។ល។ បច្ចុប្បន្ន ហូវយ៉ាងនៅទាំងលេច ធ្លោទៅដោយរមណីយដ្ឋានស្រស់ស្អាត មានដូចៈ ភ្លឺច្រាំងព្រែកស្នរ មណ្ឌលអភិរក្សធម្មជាតិលុងង៉ុកហ្វាង ព្រៃស្មាច់វីធ្វី។ល។ អ្នកតំណាងចូលរួមក្នុងកិច្ចពិភាក្សាស្ទើរគ្រប់រូប តែងឲ្យតម្លៃថា សក្ដានុពលនៃការអភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍របស់ខេត្តហូវយ៉ាងនៅមានច្រើន។ ជាង១០ឆ្នាំ ក្រោយពីចែកខេត្ត ទេសចរណ៍ហូវយ៉ាងកំពុងមានដំណើរការវិវឌ្ឍន៍ ដោយស្វែងរកច្រកចេញដោយឡែករបស់ខ្លួន ដើម្បីសមស្របជាមួយនឹងសក្ដានុពលដែលមាននៅស្រាប់ នោះគឺចម្ការដំណាំហូបផ្លែដែលប្រកបទៅដោយផ្លែរយានមានដូចផ្លែម្នាស់កូវឌុក មានឱជារសផ្អែមត្រជាក់ ពោរពេញទៅដោយមនោសញ្ចេត ដើម្បីមនោសញ្ចេតនានៃមនុស្សនិងទឹកដីហូវយ៉ាង មានទំនុកច្រៀនបុរាណ ដូចជាបទ "ទឹកចិត្តបុរស អ្នកលក់កន្ទេល" ពិតមែនតែស្រងេះស្រងោច ប៉ុន្តែមានមនុស្សជាច្រើនចូលចិត្តស្ដាប់ភ្ញៀវទេសចរពេលមកដល់ហូវយ៉ាងម្ដងៗ តែងតម្រង់ទៅរកផ្សារអណ្ដែតង៉ាបៃដើម្បីបានស្វែងយល់ពី "ទឹកចិត្តបុរសអ្នកលក់កន្ទេល" ។ល។
ក្នុងឱកាសនៃកិច្ចពិភាក្សា អ្នកតំណាងភាគច្រើនបានលើកឡើងថា មណ្ឌលទេសចរណ៍នានានៅហូវយ៉ាងបច្ចុប្បន្ន មិនទាន់មានការទាក់ទាញអារម្មណ៍និងប្រសិទ្ធភាពជាប៉ុន្មាន។ ឯកភាពជាមួយនឹងទស្សនទាននេះ លោកឡេភូយ៉ុង នាយកសាខាក្រុមហ៊ុនចំកាត់សមាជិកមួយ សេវាទេសចរណ៍ផ្លូវឆ្ងាយឲ្យដឹង កន្លែងទេសចរណ៍នានានៅហូវយ៉ាង បច្ចុប្បន្ន គ្មានអ្វីប្លែកបើប្រៀបជាមួយនឹងកន្លែងទេសចរណ៍ដែលមានបធានបទដូចគ្នានៅតំបន់វាលរាបទន្លេគឺវឡុង។ អាស្រ័យហេតុនេះ ផ្នែកទេសចរណ៍ខេត្តហូវយ៉ាង គប្បីកសាងឲ្យបាននូវផលិតផលទេសចរណ៍ដែលមានលក្ខណៈពិសេសដោយឡែក។ ជាក់ស្ដែង ដូចជាមណ្ឌលទេសចរណ៍ចម្ការដំណាំហូបផ្លែ គឺមានប្រភេទផ្លែឈើនៅហូវយ៉ាង ប្លែកពីផ្លែឈើចម្ការទេសចរណ៍នៅតៀងយ៉ាងយ៉ាងណា? លោកង្វៀនហ៊ូវថ ប្រធានសម្ព័ន្ធសមាគមទេសចរណ៍វៀតណាម បានឲ្យដឹង មូលដ្ឋានស្នាក់នៅគប្បីវិនិយោគទុនអភិវឌ្ឍ ប៉ុន្តែគប្បីយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះលក្ខណៈសម្បូរបែបនៃផលិតផលទេសចរណ៍ និងបញ្ហាសន្តិសុខសុវត្ថិភាពស្បៀងអាហារ។ល។ លោកឡេភូយ៉ុង បញ្ជាក់បន្ថែមៈ "ខណៈពេលរង់ចាំថវិកា ដើម្បីវិនិយោគទុនសាងសង់សណ្ឋាគារគ្រប់ខ្នាតនោះ គឺហូវយ៉ាងគប្បីអភិវឌ្ឍទម្រង់រូបភាពទេសចរណ៍ និងទម្រង់រូបភាពទេសចរណ៍ប្លែកៗនៅជនបទ ដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរបរទេស។ ទោះបីដូច្នេះក៏ដោយ បើចង់ទាក់ទាញបានច្រើននូវភ្ញៀវទេសចរបរទេស ហូវយ៉ាងគប្បីខិតខំបណ្ដុះបណ្ដាលប្រភពធនធានមនុស្សទេសចរណ៍ មានគុណភាព និងមានជំនាញខាងភាសាបរទេសផងដែរ"៕
ហាថាញ-ពេជ្រសឿន