ជនរួមជាតិខ្មែរនៅគៀងយ៉ាង ស្រូបអត្រាជាង ១៣% នៃចំនួនប្រជាជនទូទាំងខេត្ត។ ទន្ទឹមនឹងការផ្តុំកម្លាំងវិនិយោគអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច-សង្គម ការបង្កើនការងារអប់រំលើកកម្ពស់កម្រិតប្រជាបញ្ញាដល់ជនរួមជាតិខ្មែរ ក៏បានបក្ខភាគនិងរដ្ឋអំណាចគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ ជាក់ស្ដែងគឺការបង្រៀននិងរៀនអក្សរខ្មែររបស់គ្រូនិងសិស្ស។
ការបង្រៀននិងរៀនអក្សរខ្មែរនៅក្នុងវត្តនានានៅខេត្តគៀងយ៉ាងត្រូវបានរក្សាជាបន្ត។
មកទល់ពេលនេះ មន្ទីរអប់រំនិងបណ្តុះបណ្តាល គណៈជនជាតិខេត្ត និងគណៈកម្មាធិការប្រជាជនស្រុក បានឧបត្ថម្ភសៀវភៅភាសាខ្មែរ ពីភាគ ១ ដល់ភាគ ៥ ចំនួន ១៦.៤២៦ ក្បាលដល់វត្តខ្មែរនានាក្នុងខេត្ត។ ព្រមជាមួយនោះ នៅទាំងបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដើម្បីវត្តអារាមធ្វើការបង្ហាត់បង្រៀនឯកភាពគ្នាតាមកម្មវិធី និងសៀវភៅពុម្ពរបស់ក្រសួងអប់រំនិងបណ្តុះបណ្តាល។
តាមថេរដីកាព្រះឧបជ្ឈាយ៍យ័ញដុង ប្រធានសមាគមព្រះសង្ឃសាមគ្គីស្នេហាជាតិខេត្តគៀងយ៉ាង ផ្តើមពីការយកចិត្តទុកដាក់ឧបត្ថម្ភរបស់គណៈ ផ្នែកគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ព្រមទាំងសមាគមព្រះសង្ឃសាមគ្គីស្នេហាជាតិស្រុក ក្រុង ដំណាក់កាល ២០១៤-២០១៩ នៅតាមវត្តនានា បានបើកថ្នាក់ពុទ្ធិកបឋមសិក្សាចំនួន ៣៤ ថ្នាក់ មានសមណសិស្សប្រមាណ ៦៣៨ អង្គ; ធម្មវិន័យ ២៩ ថ្នាក់ មានសមណសិស្ស ៣៥៣ អង្គ; ខេមរភាសា ១.២២០ ថ្នាក់រដូវវិស្សមកាល ចាប់ពីថ្នាក់ទី ១ ដល់ទី ៧ មានសិក្ខាកាមមករៀនចំនួន ៣០.៤៨១ លើកនាក់; រៀបចំប្រឡងយកសញ្ញាបត្រថ្នាក់ពុទ្ធិកសិក្សានិងធម្មវិន័យបាន ៥ លើក និងថ្នាក់ទី ៥ ខេមរភាសា ដោយមានបេក្ខសិស្សចូលរួមប្រឡង ៨៩ អង្គនិងរូប។
ការបង្រៀនអក្សរខ្មែរដល់សិស្សបឋមសិក្សា។
ក្រៅពីគោលនយោបាយឧបត្ថម្ភរបស់រដ្ឋ ការងារសង្គមូបនីយកម្មក្នុងការបង្រៀននិងរៀនអក្សរខ្មែរ ក៏បានព្រះសង្ឃនិងគណៈកម្មការវត្តយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំង។ ពិសេសសមាគមជំរុញការសិក្សាភូមិភាគ ក៏បានឧបត្ថម្ភខាងសម្ភារៈ មានដូច៖ សិក្ខូបករណ៍ កង់ជាដើម។ល។ បង្កលក្ខណៈដល់សិស្សានុសិស្ស គ្រូបង្រៀនបង្ហាត់បង្រៀន និងរៀន។ គ្រូបង្រៀនអក្សរខ្មែរគឺជាអ្នកមានប្រជាប្រិយក្នុងជនរួមជាតិខ្មែរ អាចារ្យ គណៈកម្មការវត្ត ឬព្រះសង្ឃក្នុងវត្ត។ រៀងរាល់ឆ្នាំ គណៈកម្មាធិការប្រជាជនខេត្ត ក៏បានឧបត្ថម្ភប្រាក់បំណាច់ខ្លះៗដល់គ្រូបង្រៀនអក្សរខ្មែរ ខ្ពស់បំផុត ១,៣ លានដុង និងទាបបំផុត ១ លានដុង/ម្នាក់/ខែ។
ការបង្រៀនអក្សរខ្មែររដូវវិស្សមកាលនៅតាមវត្តខ្មែរ តាំងពីអើយមកបានក្លាយជាទំនៀម រួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការបង្ហាត់បង្រៀននិងរៀនសូត្រអក្សរខ្មែរដល់កូនចៅជនរួមជាតិខ្មែរ។ ក្រៅពីការបង្រៀនអក្សរសាស្រ្តដល់កូនចៅជនរួមជាតិខ្មែរក្នុងវត្ត ថែមទាំងបានអប់រំសីលធម៌ សុជីវធម៌ កតញ្ញុតាធម៌ និងរបៀបរបបគួរសមក្នុងការទំនាក់ទំនង និងការរស់នៅក្នុងសង្គម ។ល។ ទន្ទឹមនឹងនោះ ជួយឱ្យកូនចៅជនរួមជាតិខ្មែរជាសន្សឹមៗបានយល់ដឹងនូវគោលការណ៍ គោលមាគ៌ានយោបាយរបស់បក្ស ក្រឹត្យច្បាប់របស់រដ្ឋ។ អាស្រ័យហេតុនោះ ជនរួមជាតិខ្មែរតែងចាត់ទុកការរៀនអក្សរសាស្រ្តជាតិខ្លួនគឺជាការចាំបាច់ម៉្យាង រួមចំណែកក្នុងការរក្សានិងពង្រីកអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌របស់ជនជាតិនីមួយៗក្នុងមហាគ្រួសារបណ្តាជនជាតិវៀតណាម៕
ឡេស៊ាង-លីសៀ