សព្វថ្ងៃ នៅតំបន់បៃណូយ ខេត្តអានយ៉ាង កំពុងឈានចូលរដូវទឹកប្រមូលផលទឹកត្នោត។ ជនរួមជាតិខ្មែរនៅទីនេះតែងចាត់ទុកដើមត្នោតគឺជាប្រភពធនធានដ៏មានតម្លៃដែលធម្មជាតិបានប្រទាន។
ប្តីប្រពន្ធបងគឹមសែង ឃុំអានហាវ (ស្រុកទិញបៀន) ក្រោយពីមួយថ្ងៃពលកម្មហត់
នឿយ រម្ងាស់បានស្ករត្នោតយ៉ាងឈ្ងុយឆ្ងាញ់។
ត្នោតគឺជាប្រភេទរុក្ខជាតិម្យ៉ាង ដើមមូល ធំខ្ពស់ ស្លឹកស្រដៀងគ្នា នឹងស្លឹកទ្រាំង។ ត្នោតច្រើនចេញផ្កានៅរដូវប្រាំង (ចាប់ពីខែ១រហូតដល់ខែ៦ ច័ន្ទគតិវៀតណាម)។ តាមប្រសាសន៍របស់លោកចៅនី នៅឃុំអានហៅ ស្រុកទិញបៀន៖ ទឹកត្នោតត្រូវបានយកពីផ្កាពុំមែនទឹកពីផ្លែរបស់វាទេ។ ដើមត្នោតដុះកាន់តែយូរឆ្នាំ ដើមកាន់តែខ្ពស់ មានដើមខ្លះខ្ពស់ជាង១៥ម៉ែត្រ អ្នកឡើងត្នោតតែងប្រើបង្អោងឫស្សីយ៉ាងវែង មានបែកច្រើនចងផ្អោបជាមួយដើម ដើម្បីងាយស្រួលឡើងចុះ។ គេគាបលញ់ផ្កាយ៉ាងតិច៣ថ្ងៃ ទើបចិតផ្កាឃើញមានទឹកស្រក់ ដោយយកបំពង់ឫស្សីឬដបជ័រត្រងយកទឹកក្រោយរយៈពេល១ថ្ងៃទើបឡេីងយកទឹកម្តង។ ធម្មតា អ្នកឡើងយកទឹកត្នោត ផ្លាស់បំពង់និងចិតផ្ការៀងរាល់ព្រឹកឬល្ងាច រហូតកាលណាចិតអស់ផ្កាទើបឈប់។ ចំណុចពិសេសរបស់ដើមត្នោតគឺមានដើមឈ្មោល ដើមញី ផ្កាឈ្មោល ផ្កាញី។ ដើមត្នោតឈ្មោលមានផ្កាតែឥតផ្លែ បរិមាណទឹកក៏ច្រើនជាងដើមត្នោតញី ព្រោះហេតុដូច្នោះ គេយកទឹកត្នោតតែងតែជ្រើសដើមត្នោតឈ្មោលប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លង ដើមត្នោតបានជួយគ្រួសារជាច្រើនចាកផុតពីភាពក្រីក្រ ឈានឡើងធូរធារ និងដោះស្រាយការងារធ្វើជូនពលកររាប់ពាន់នាក់ ដោយវិធីទាញយកផលពីទឹកត្នោតនិងច្នៃស្ករត្នោត។ ដោយឡែកតែទឹកត្នោតជនរួមជាតិខ្មែរតំបន់បៃណូយ ច្នៃបានជាផលិតផលយ៉ាងប្រណីតនោះគឺស្ករត្នោតនិងទឹកភេសជ្ជៈ ប្រកបដោយរសជាតិឆ្ងាញ់ពិសារ។
បងស្រីនាងនោសាញ់ ឃុំចូវឡាំង (ស្រុកទ្រីតូង ខេត្តអានយ៉ាង) ឲ្យដឹង៖ ទឹកត្នោតយកមកត្រូវការរម្ងាស់ភ្លាម បើមិនដូច្នោះ ទឹកត្នោតនឹងឡើងជូរ ហើយរម្ងាស់ស្ករពុំបានឡើយ។ អាស្រ័យហេតុនោះ ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការរម្ងាស់ស្ករ គេត្រូវការធ្វើឡរម្ងាស់ស្ករនៅជិតកន្លែងយកទឹកត្នោតតែម្តង។ ទឹកត្នោតក្រោយពីយកចុះពីដើម គេប្រើសំពត់សម្រាប់ត្រងចម្រោះកម្ទេចកម្ទី និងសត្វល្អិតរួចចាក់ចូលខ្ទះធំរម្ងាស់ពី៦-៧ម៉ោង ទើបក្លាយទៅជាស្ករ។ ក្នុងរដូវប្រាំង ទឹកត្នោតពី៦-៧លីត្រ រម្ងាស់បានស្ករ១គីឡូក្រាម ចំណែកក្នុងរដូវវស្សាទឹកត្នោត១០លីត្រ ទើបរម្ងាស់បានស្ករ១គីឡូក្រាម។ អ្នកមានបទពិសោធន៍ គ្រាន់តែភ្លក់រសជាតិទឹកត្នោត គេអាចប៉ានស្មានដឹងបរិមាណស្ករទៀតផង។ ផលិតផលស្ករប្រកបដោយគុណភាពឬអត់ នោះគឺវាឋិតនៅលើបទពិសោធន៍របស់អ្នករម្ងាស់ស្ករ។ នៅពេលរម្ងាស់ត្រូវឧស្សាហ៍កូរនិងដួសពពុះទើបបាន។ រម្ងាស់ដរាបឃើញស្ករឡើងពណ៌លឿងស្រស់ ទើបសម្គាល់បានថាសម្រេចតាមតម្រូវការបន្ទាប់មកលើកខ្ទះចេញពីចង្រ្កាន ដើម្បីកុំឲ្យស្ករខ្លោច៕
តាមកាសែតជនជាតិនិងអភិវឌ្ឍន៍ ប្រែសម្រួល៖ ថាច់ធី