ជារៀងរាល់ឆ្នាំ នៅនាខែកត្តិក ភ្ញៀវទេសចរមកត្រាវិញនឹងបានភ្លក់រស ជាតិម្ហូបអាហារពិសេសៗជាច្រើន ក្នុងនោះមានមុខម្ហូបក្ដាមជ័របំពងអំបិលនិងដួងលីងជាដើម។
ដួងជាមុខម្ហូបសាមញ្ញត្រូវបានភ្ញៀវពេញនិយមហូប។
ពេលឈានចូលដល់រដូវប្រាំង មាមីងនៅតំបន់ដីផ្នូរខ្សាច់ត្រៀម ប្រមូលផលពោត ដំឡូង សណ្តែកដី អំពៅ ហើយនេះក៏ជាពេលដែលមាមីងគាស់ដួងយកទៅច្នៃជាមុខម្ហូបផងដែរ។ ដួងធម្មតាច្រើនរស់នៅវាលដី ផ្នូរខ្សាច់ វារស់នៅជម្រៅក្រោមដីប្រមាណជាង១ចំអាម។ ដោយលក្ខណៈដីផ្នូរខ្សាច់ងាយគាស់ គ្រាន់តែដកគល់ពោត គល់ដំឡូង យើងនឹងចាប់បានដួងដោយងាយ។ មានពេលខ្លះ គ្រាន់តែចំណាយពេលជាងកន្លះម៉ោងប៉ុណ្ណោះ អាចនឹងចាប់បានដួងជាងរយក្បាល។ រកឃើញសំ បុកដួងគឺជាកិច្ចការលំបាក បងគឹមសាម៉ែត្រ នៅឃុំង៉ូវឡាក ស្រុកយ្វៀងហាយ ចែករំលែក៖ "ធម្មតាដួងរស់នៅក្រោមប្ញសឈើ គុម្ពឈើឬក៏កន្លែងដីសំណើមមានស្លឹកឈើពុក។ ថ្វីបើដូច្នោះ ដួងមានរសជាតិម្លាន់ឆ្ងាញ់បំផុត គឺរស់នៅតាមរងដំឡូង រងពោតនិងរងអំពៅ។ ព្រោះហេតុនោះ ពេលប្រមូលផលដំឡូង ពោត អំពៅ ក៏ជាឱកាសសម្រាប់មាមីង គាស់ដួងផងដែរ។ ប៉ុន្តែ ដួងធំធាត់កាលណា មាមីងកាន់តែមានការ បារម្ភកាលនោះ ពីព្រោះប៉ះពាល់ដល់ទិន្នផល។ ដើម្បីច្នៃមុខម្ហូបដួង មានរសជាតិម្លាន់ឆ្ងាញ់ គឺមានវិធីម្យ៉ាង ពេលទៅគាស់ដួងគឺត្រូវយកក្លាំទឹកតាមដើម្បីត្រាំដួង។ បន្ទាប់ពីធ្វើដួងជ្រះស្អាត ត្រូវត្រាំទឹកត្រជាក់ ដើម្បីរក្សាឲ្យដួងនៅស្រស់ស្រួយមិនស្វិត"។
របៀបធ្វើដួងគ្មានអ្វីគួរឲ្យលំបាកឡើយ គឺគ្រាន់តែក្តិចយកអាចម៍វាចោល បន្ទាប់មកគឺលាងជម្រះទុកឲ្យស្ងួតទឹក។ ដួងច្នៃបានមុខម្ហូបច្រើនយ៉ាងតាមចំណូលចិត្តរបស់យើង ដូចជាបំពងស្រួយ ពិសេសបើបំពងនឹងខ្លាញ់ជ្រូក មានរសជាតិឈ្ងុយឆ្ងាញ់ជាងបំពងនឹងប្រេងឆាដួងញាត់សណ្តែក រួចប្រឡាក់នឹងម្សៅមីបំពងស្រួយលីងប្រៃ...។
ដួងពីមុនតម្លៃទាប គេដាក់លក់តាមផ្លូវថ្នល់ ប៉ុន្តែឥឡូវកំពុងពេញនិយម ដូច្នេះលក់បានថ្លៃជាងតម្លៃមួយក្បាលមួយពាន់ដុង។ បងស្រីថាច់ធីង៉ុក នៅឃុំញ៉ីត្រឿង ស្រុកកូវង៉ាង ឲ្យដឹង៖" អស់រយៈពេលជាង១០ឆ្នាំមកហើយ ឲ្យតែដល់រដូវមានដួង ខ្ញុំបើកតូបដាក់លក់នឹងផ្ទះ។ មានភ្ញៀវជាច្រើននៅឆ្ងាយ ឲ្យតែដល់ខែកត្តិកបើកឡានមកទិញដួងនិងក្លាយជាអតិថិជនដ៏ស្និទ្ធស្នាលរបស់ខ្ញុំ។ ពួកគាត់មកទិញម្តងៗ ខ្ញុំរកដួងមិនគ្រប់ផ្គត់ផ្គង់"។ បងស្រីង៉ុក ឲ្យដឹងបន្ថែម៖ ចំពោះភ្ញៀវថ្មី ពេលលក់ដួងម្តងៗ បង ស្រីតែងណែនាំឲ្យដឹងបន្ថែមពីរបៀបច្នៃ។ ពេលចម្អិនដាច់ខាតមិនត្រូវប្រើចង្កឹះច្របល់ចុះឡើង បើធ្វើដូច្នេះសាច់ដួងងាយនឹងស្វិតពន្យឺត ធុំក្លិនពិបាកហូប។ សំខាន់គឺកាន់ដៃខ្ទះរលាក់ឲ្យស្មើ ទើបសាច់ដួងស្រួយ និងរួញមូលមើលគួរឲ្យចាប់ភ្នែកចង់ពិសា។
នៅក្នុងបរិយាកាសត្រជាក់ ផឹកស្រាស្វឹងថាញ់នឹងមុខម្ហូបដួងបំពងស្រួយ នៅក្តៅឧណ្ហៗមានរសជាតិម្លាន់ឆ្ងាញ់ពិសា នឹងធ្វើឲ្យភ្ញៀវពុំអាចភ្លេចតំបន់ផ្នូរខ្សាច់ត្រាវិញបានឡើយ៕
ថាច់ថាញ់ភូ-មុនី