កីឡា - ទេសចរណ៍ ទេសចរណ៍

08/10/2025 - 19:20

ទស្សនាកម្សាន្តរមណីយដ្ឋានថ្នាក់ជាតិស្រះដូនអន

ចម្ងាយពីមជ្ឈមណ្ឌលក្រុងត្រាវិញ (ចាស់) ប្រហែល ៥ គីឡូម៉ែត្រឆ្ពោះទៅទិសនិរតី គឺទៅដល់ស្រះដូនអន បច្ចុប្បន្នមានទីតាំងនៅភូមិតាគូ សង្កាត់ង្វៀកហ្វា ខេត្តវិញឡុង។ នៅស្រះដូនអនមានទេសភាពធម្មជាតិដ៏ស្រស់ត្រកាល មានដើមឈើធំៗរាប់រយដើមចោលម្លប់ត្រឈឹងត្រឈៃ ក៏ដូចជាមានរឿងព្រេងនិទានដ៏អស្ចារ្យទាក់ទងនឹងជីវភាព វប្បធម៌របស់ជនរួមជាតិខ្មែរណាមបូ សព្វថ្ងៃស្រះដូនអនបានក្លាយជាកន្លែងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរជិតឆ្ងាយយ៉ាងច្រើន។

ខ្លោងទ្វារចូលស្រះដូនអន។

ស្រះដូនអន អ្នកខ្លះហៅថាស្រះស្រីឬ ស្រះគូ ព្រោះពីដើមមានស្រះដល់ទៅពីរ គឺស្រះប្រុសនិងស្រះស្រី។ ចំពោះឈ្មោះ ហៅនេះទៀតសោត គឺមានការលើកឡើងជាច្រើន ប៉ុន្តែយើងច្រើនឮរឿងព្រេងនិទានដែលទាក់ទងនឹងការប្រឡងជីកស្រះរវាងក្រុមបុរសនិងក្រុមនារី ដើម្បីកំណត់ “អ្នកណាចាញ់ត្រូវចូលស្ដីដណ្ដឹងអ្នកឈ្នះ” នៅក្នុងសង្គមខ្មែរបុរាណ។ ជាមួយនឹងភាពវៃឆ្លាតនិងយុទ្ធសាស្ត្រ ដូនអនបានដឹកនាំក្រុមនារីយកឈ្នះលើការប្រកួតជីកស្រះនេះ ហើយបង្កើតបានស្រះមួយយ៉ាងធំ។ ដើម្បីរំលឹកគុណូបការនោះ គេបានដាក់ឈ្មោះស្រះតាមនាមរបស់គាត់។ ថ្វីដ្បិតតែរឿងព្រេងនិទានមានភាពស្រមើស្រមៃក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែវាឆ្លុះបញ្ចាំងពីជីវភាពវប្បធម៌ខ្មែរយ៉ាងច្បាស់ ទន្ទឹមនឹងនោះ លើកតម្កើងនូវភាពឆ្លាតវៃ តស៊ូ និងស្មារតីច្នៃប្រតិដ្ឋរបស់នារី។

រូបភាពដ៏ស្រស់ស្អាតមួយចំនួននៃស្រះដូនអន (ស្រះស្រី)។

ស្រះដូនអន មានផ្ទៃដីប្រមាណជាង ១៨ ហិកតា ក្នុងនោះផ្ទៃទឹកជាង ៤២.០០០ ម៉ែត្រការ៉េ។ ជុំវិញស្រះគឺឆ្នេរខ្សាច់គ្របដណ្ដាប់ដោយម្លប់ឈើដ៏ត្រឈឹងត្រឈៃ។ ដើមឈើខ្លះអណ្ដែតឫសឡើងផុតដី ហើយមានរូបសណ្ឋានប្លែកភ្នែក បង្កើតលក្ខណៈពិសេសដោយឡែកគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍។ ទេសភាពនៅទីនេះស្ងប់ស្ងាត់ មនោរម្យ ស្រស់ស្អាតនិងមានភាពរហោស្ថាន សមស្របចំពោះអ្នកដែលចង់បានបរិយាកាសបៃតង ដើម្បីសម្រាកលំហែកាយ ស្រូបយកខ្យល់អាកាសបរិសុទ្ធនៃធម្មជាតិ ធ្វើឱ្យភ្ញៀវទេសចរមានអារម្មណ៍ស្រស់ស្រាយនិងមិនអាចណាបំភ្លេចបាន។

មកកម្សាន្តស្រះដូនអន ភ្ញៀវទេសចរមិនត្រឹមតែបានគយគន់សម្រស់ធម្មជាតិ ស្វែងយល់ពីរឿងព្រេងវប្បធម៌ខ្មែរប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងមានឱកាសចូលរួមពិធីបុណ្យដ៏សប្បាយអ៊ូអរ ប្រកបដោយអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ខ្មែរណាមបូ។ មិនត្រឹមតែជាទីតាំងទេសចរណ៍ប៉ុណ្ណោះទេ ស្រះដូនអននៅទាំងផ្សារភ្ជាប់យ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយនឹងជីវភាពស្មារតីរបស់ជនរួមជាតិខ្មែរ។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅថ្ងៃ ១៤ និង ១៥ កើត ខែកត្កិក ទីនេះក្លាយជាបរិយាកាសដ៏សំខាន់សម្រាប់ពិធីបុណ្យអកអំបុក-សំពះព្រះខែ។ នៅថ្ងៃបុណ្យ មានភ្ញៀវទេសចរនិងមនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់ទាំងចតុទ្ទិសបានមកជុំគ្នានៅទីនេះ។ ពួកគាត់ចូលរួមលេងល្បែងប្រជាប្រិយ ទស្សនាសិល្បៈប្រពៃណីខ្មែរ ការតាំងពិពណ៌វប្បធម៌ ម្ហូបអាហារ ជាពិសេសពិធីសំពះព្រះខែ-ជាពិធីមួយដ៏សំខាន់ដើម្បីថ្លែងអំណរគុណដល់ព្រះច័ន្ទបានផ្ដល់នូវភោគផលដំណាំដាំដុះ។ ពិធីបុណ្យនេះមានភាពអ៊ូអរ ប្រកបដោយលក្ខណៈវប្បធម៌ជនជាតិ រួមចំណែកធ្វើឱ្យស្រះដូនអនក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលដោះដូរវប្បធម៌ដ៏ល្អប្រណីតរបស់ខេត្តវិញឡុងនិយាយដោយឡែកនិងណាមបូនិយាយរួម។

ជាមួយនឹងតម្លៃលេចធ្លោខាងប្រវត្តិសាស្រ្ត វប្បធម៌ និងទេសភាពស្រស់ស្អាត នៅថ្ងៃទី ២០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ១៩៩៤ ស្រះដូនអន បានក្រសួងវប្បធម៌ - ព័ត៌មាន (បច្ចុប្បន្នជាក្រសួងវប្បធម៌ កីឡានិងទេសចរណ៍) ទទួលស្គាល់ជាកេរដំណែលថ្នាក់ជាតិ ជាប្រភេទរមណីយដ្ឋានដ៏ល្បីឈ្មោះ៕

អត្ថបទនិងរូប៖ ទីទុយ

ចែករំលែកអត្ថបទ

ពាក្យគន្លឹះ