Bhutan, vương quốc nhỏ bé nằm giữa Trung Quốc và Ấn Độ, hiện là nơi tranh giành ảnh hưởng mới nhất giữa Bắc Kinh và New Delhi khi mà Trung Quốc đang tăng cường quan hệ hữu nghị với đất nước nằm ở triền Đông dãy Himalaya.

Du khách Trung Quốc tại Bhutan. Ảnh: SCMP

Theo tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) của Hồng Công, Ấn Độ hồi năm ngoái đã đưa quân tới hỗ trợ Bhutan ngăn chặn quân đội Trung Quốc xây dựng một tuyến đường ở cao nguyên Doklam, khu vực mà hai nước đang tranh chấp. Tình trạng đối đầu căng thẳng kéo dài 72 ngày trước khi Ấn Độ và Trung Quốc đạt được thỏa thuận rút quân. Nhưng nay, Trung Quốc đang tìm cách cải thiện quan hệ và xây dựng tình hữu nghị với Bhutan dù hai nước không có bất kỳ quan hệ ngoại giao nào, trong bối cảnh Bhutan đang cố thoát khỏi sự lệ thuộc vào Ấn Độ vốn đã kéo dài nhiều thập kỷ qua.

SCMP cho biết rất nhiều trong số 800.000 dân Bhutan cảm thấy sự “bảo bọc” của Ấn Độ đang trở thành một vòng vây và cản trở Thimpu xây dựng quan hệ với các nước khác. Tsering Shakya, nhà sử học tại Đại học British Columbia (Canada), nhận định Bhutan đang có nhu cầu đa dạng hóa quan hệ ngoại giao và bớt phụ thuộc vào Ấn Độ, nhưng do đặc điểm địa lý và lịch sử, nước này không dễ thoát khỏi sự “quan tâm” của New Delhi. Năm 2013, Ấn Độ bị tố đã gây ra cuộc khủng hoảng nhiên liệu tại Bhutan khi mạnh tay cắt giảm trợ cấp khí đốt và dầu hỏa, mà nhiều người cho rằng đó là một hình phạt khi chính quyền Thimpu ngày càng gần gũi với Bắc Kinh.

Trong thập niên qua, lượng hàng hóa Trung Quốc đến Bhutan tăng vọt, chủ yếu là các mặt hàng như máy móc, xi măng, thiết bị điện tử và đồ chơi, đưa Trung Quốc trở thành nguồn cung sản phẩm nước ngoài lớn thứ 3 đối với Bhutan. Chính sách kết hợp giữa ngoại giao mềm và hỗ trợ kinh tế đã giúp Trung Quốc lấy lòng một số nước Nam Á như Sri Lanka và Maldives, vốn được xem là “sân sau” của Ấn Độ. Hiện nay, Trung Quốc tiếp tục lôi kéo Bhutan thông qua các hoạt động giao lưu thể thao, tôn giáo và văn hóa, cũng như chính sách cấp học bổng cho sinh viên Bhutan. Hồi tháng 7, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Khổng Huyễn Hựu đã có chuyến thăm bất ngờ tới Bhutan.

Hiện Bhutan đang đón nhận ngày càng nhiều du khách Trung Quốc. Theo số liệu thống kê chính thức, có 6.421 khách du lịch Trung Quốc đến Bhutan vào năm 2017 so với chưa tới 20 người  cách đó một thập niên. “Du khách Trung Quốc bắt đầu đến Bhutan và họ đang mang lại rất nhiều tiền cho chúng tôi. Chúng tôi không ngại gì cả” - tài xế taxi có tên Kinzang Dorji hào hứng nói.

Tại Bhutan, nhiều người dân nước này hiện xem Trung Quốc như là tương lai của họ. “Trung Quốc mang lại rất nhiều lợi ích cho chúng tôi. Họ sẵn sàng trả giá cao cho những sản phẩm họ mua ở đây. Người Ấn Độ thì ngược lại, bởi họ hiểu rất rõ đất nước của chúng tôi” - Shyam Parajuli, người chuyên bán quà lưu niệm cho du khách Trung Quốc ở Thimpu, cho biết.

TRÍ VĂN