Năm 2010, các khu công nghiệp (KCN) TP Cần Thơ thu hút thêm 9 dự án mới và 11 dự án tăng vốn với tổng vốn đăng ký 113,2 triệu USD, vượt 13,2% kế hoạch năm. Năm qua, mặc dù nền kinh tế thế giới và trong nước phục hồi nhưng vẫn còn không ít khó khăn. Vì vậy, các doanh nghiệp (DN) trong KCN ở Cần Thơ không tránh khỏi bị tác động. Xoay quanh vấn đề này, trao đổi với phóng viên Báo Cần Thơ, ông Võ Thanh Hùng, Trưởng Ban quản lý Các khu chế xuất và công nghiệp Cần Thơ, cho biết:

- Năm tài khóa 2009 đã tác động và lan nhanh đến hầu hết các nền kinh tế thế giới. Nền kinh tế Việt Nam chịu ảnh hưởng rõ nhất ở lĩnh vực xuất nhập khẩu và thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Mặt khác, tiến độ giải ngân vốn FDI cũng nhiều trở ngại.

* Vậy, suy giảm kinh tế thế giới đã tác động như thế nào đến hoạt động các DN trong các KCN ở Cần Thơ, thưa ông?

-Năm 2008, có 30 DN ở các KCN TP Cần Thơ tham gia xuất khẩu, giá trị xuất khẩu đạt gần 528,7 triệu USD. Năm 2009, vẫn 30 DN tham gia xuất khẩu, nhưng giá trị giảm xuống còn hơn 515,3 triệu USD. Đến năm 2010, số DN xuất khẩu tăng lên 4 DN nhưng giá trị xuất khẩu chỉ đạt gần 456 triệu USD. Như vậy, xuất khẩu năm 2010 chỉ bằng 86,24% so với năm 2008 và 88,48% so với năm 2009. Điều này chứng tỏ, ảnh hưởng suy thoái kinh tế toàn cầu vào DN ở KCN Cần Thơ năm 2010 nặng nề hơn so với năm 2008 - 2009.

Năm 2010, các KCN chỉ có 1 dự án FDI (Hàn Quốc) đầu tư trên lĩnh vực chế biến thủy sản với vốn đăng ký 18,6 triệu USD. Nhưng sau đó, DN xin chấm dứt hoạt động đầu tư vì khi khảo sát thị trường, DN tính toán đầu vào, đầu ra, đầu tư không hiệu quả.

Công nhân Công ty TNHH Cơ khí Thành Tiến - Khu công nghiệp Trà Nóc - gia công sản phẩm cơ khí. Ảnh: N.H.B

* Trong năm 2011, các doanh nghiệp trong KCN sẽ phải tiếp tục đối mặt với những thách thức gì, thưa ông?

-Tháng 1-2011, các KCN Cần Thơ thu hút 3 dự án mới với tổng vốn đăng ký 12,9 triệu USD. Đây là một tín hiệu tốt. Tuy nhiên, các DN xuất khẩu thủy sản sẽ lâm vào tình trạng thiếu hụt nguyên liệu sản xuất. Việc tìm kiếm thị trường mới gặp nhiều khó khăn và giá mua thường không cao, dẫn đến lợi nhuận của DN sẽ thấp, thậm chí bị thua lỗ. Còn đối với những thị trường lớn, hàng rào kỹ thuật do các nước này dựng lên sẽ rất khó và DN xuất khẩu thủy sản phải vượt qua. Một khó khăn nữa là lãi suất huy động và cho vay của các ngân hàng thương mại tăng cao, nên các DN chỉ vay vốn lưu động để phục vụ sản xuất, không vay đầu tư mới. Do vậy, khả năng thu hút nhà đầu tư vào KCN sẽ bị hạn chế.

Khu chế xuất và công nghiệp Cần Thơ được thành lập đến nay đã tròn 15 năm. Nhưng đến thời điểm này, chỉ thu hút 18 dự án FDI, với số vốn đăng ký hơn 133,3 triệu USD. Trung bình mỗi năm chỉ thu hút được 1,2 dự án với số vốn đăng ký 8,89 triệu USD, còn quá khiêm tốn so với yêu cầu đề ra. Xét về quy mô, toàn bộ các dự án FDI đã thu hút đều là DN vừa và nhỏ. Hầu hết các DN làm ăn có lãi, nên đầu tư thêm để mở rộng quy mô sản xuất. Tuy nhiên, cũng có một vài DN FDI sản xuất cầm chừng hoặc thua lỗ do sản phẩm chưa đáp ứng được nhu cầu thị trường.

* Thưa ông, với những khó khăn, thách thức này, việc vận động kêu gọi, xúc tiến đầu tư vào các KCN, nhất là những dự án FDI sẽ được chú trọng như thế nào?

-Trước tiên, Ban Quản lý Các khu chế xuất và công nghiệp TP Cần Thơ sẽ phối hợp với các sở, ban ngành địa phương tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn cho các DN đang hoạt động trong các KCN, nhất là DN FDI để DN hoạt động hiệu quả hơn. Thông qua những DN này để mời gọi các nhà đầu tư mới. Ngoài ra, Ban quản lý sẽ tranh thủ sự hỗ trợ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tổ chức các hội thảo xúc tiến đầu tư ở nước ngoài, trước hết ở các nước châu Á, châu Mỹ. Đồng thời, tham gia các hội chợ, hội thảo kêu gọi đầu tư trong nước. Đặc biệt, việc thực hiện tốt cải cách hành chính theo cơ chế “một cửa” và “một cửa liên thông” sẽ tạo điều kiện thuận lợi để các nhà đầu tư tiết kiệm thời gian và chi phí.

Sau khi khánh thành cầu Cần Thơ, sân bay quốc tế Cần Thơ, Nhà máy Nhiệt điện Ô Môn 1, bước đầu đã tạo thêm điều kiện thuận lợi cho TP Cần Thơ phát triển kinh tế và các lĩnh vực khác. Tuy nhiên, các KCN, chế xuất Cần Thơ nói riêng và hoạt động của các DN ở TP Cần Thơ nói chung chỉ thật sự thuận lợi và có bước phát triển nhảy vọt khi kênh Quan Chánh Bố và cảng Cái Cui giai đoạn 2 hoàn thành, đưa vào sử dụng.

* Thưa ông, để tạo quỹ “đất sạch” thu hút đầu tư vào các KCN, Ban Quản lý Các khu chế xuất và công nghiệp TP Cần Thơ sẽ có những giải pháp gì?

- Ban quản lý đã chỉ đạo các công ty xây dựng hạ tầng KCN tập trung phối hợp chặt chẽ với hội đồng đền bù, giải phóng mặt bằng các quận. Đồng thời, xây dựng khu tái định cư và nhà ở công nhân để có nơi di dời dân trong vùng quy hoạch, đảm bảo có nhà ở cho công nhân làm việc trong các KCN. Hai là thực hiện việc phân kỳ đầu tư, tiến hành đền bù, giải tỏa, san lấp mặt bằng các KCN đã được thành lập như Thốt Nốt 1, Hưng Phú 1, Hưng Phú 2A và 2B để tạo “đất sạch”, sẵn sàng cho nhà đầu tư thuê. Do suất đầu tư cao hơn các khu vực khác, nên Ban quản lý đã chỉ đạo cho các DN đầu tư hạ tầng tập trung đầu tư xây dựng nhà xưởng cho thuê nhằm rút ngắn thời gian và nâng cao tính hiệu quả sử dụng đất, nhà xưởng, thay vì chỉ cho thuê đất sạch.

Hiện tại, thành phố Cần Thơ có 8 KCN được quy hoạch, trong đó có KCN Trà Nóc 1 và Trà Nóc 2 lấp đầy, một số KCN vẫn còn vướng ở khâu giải phóng mặt bằng, tái định cư.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh xây dựng hạ tầng kỹ thuật của các KCN để phục vụ cho các DN đến thuê đất. Hiện tại, Ban Quản lý Các khu chế xuất và công nghiệp Cần Thơ đang xúc tiến xây dựng các nhà máy xử lý nước thải tập trung cho các KCN như: Nhà máy xử lý nước thải KCN Thốt Nốt giai đoạn 1, công suất 2.500m3/ngày, đêm đã tổ chức đấu thầu, chuẩn bị khởi công xây dựng; Nhà máy xử lý nước thải KCN Trà Nóc giai đoạn 1, công suất 6.000m3/ngày, đêm đang trình cấp thẩm quyền thẩm định, phê duyệt dự án và thiết kế cơ sở, dự kiến sẽ khởi công cuối quý II/2011. Với những nỗ lực này, hy vọng sẽ thúc đẩy thu hút đầu tư thời gian tới.

* Xin cảm ơn ông!

Minh Huyền (thực hiện)