Nga và Thổ Nhĩ Kỳ thống nhất tăng cường hợp tác trên tất cả các lĩnh vực, bao gồm kinh tế, năng lượng, du lịch và quân sự, đồng thời phối hợp cung cấp viện trợ nhân đạo tại Syria. Đó là thỏa thuận đạt được sau cuộc hội đàm song phương giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan bên lề hội nghị năng lượng quốc tế ở Istanbul hôm 10-10.
Cụ thể, hai nước sẽ tái khởi động tiến trình xây dựng tuyến đường ống dẫn khí đốt dưới lòng Biển Đen từ Nga qua Thổ Nhĩ Kỳ. Tuyến đường ống này có tổng công suất 30 tỉ mét khối, một nhánh phục vụ cho thị trường Thổ Nhĩ Kỳ và một nhánh dành cho phần còn lại của châu Âu. Đường ống này do Tổng thống Putin đề xuất cách đây hai năm nhằm thay thế tuyến đường ống khí đốt từ Nga tới Bulgaria bị Liên minh châu Âu (EU) kịch liệt ngăn cản.
Đối với Mát-xcơ-va, cả hai dự án trên đều có chung mục tiêu là giảm sự phụ thuộc vào tuyến đường ống khí đốt tới châu Âu thông qua Ukraine, nơi mà chính quyền thân phương Tây không muốn dung hòa với Nga.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan cũng nhất trí đẩy nhanh khôi phục dự án xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên trị giá 20 tỉ USD của Thổ Nhĩ Kỳ do Nga triển khai. Dự án này được khởi động cách nay 3 năm nhưng đã tạm dừng sau vụ Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ chiến đấu cơ Nga trên bầu trời Syria hồi tháng 11 năm ngoái.
Tổng thống Putin đã đồng ý bãi bỏ lệnh cấm vận nhiều mặt hàng nông phẩm của Thổ Nhĩ Kỳ và hướng tới bình thường hóa quan hệ thương mại vào năm tới.
Lãnh đạo hai nước ủng hộ hợp tác quân sự và chia sẻ thông tin tình báo trong cuộc chiến chống nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, đồng thời thúc đẩy lệnh ngừng bắn ở thành phố Aleppo, qua đó tạo thuận lợi để hai nước phối hợp cung cấp hàng viện trợ nhân đạo cho người dân đang mắc kẹt trong vùng chiến sự, dù Nga và Thổ Nhĩ Kỳ vẫn còn nhiều khác biệt về quan điểm trong vấn đề Syria.
Gia tăng mức độ hợp tác để giảm thiểu khả năng hành động đối nghịch là vậy. Nó có lợi cho Nga lẫn Thổ Nhĩ Kỳ trong bối cảnh quan hệ của cả hai nước với Mỹ và phương Tây, đối thủ của Nga nhưng là đồng minh gần gũi bấy lâu nay của Thổ Nhĩ Kỳ, đang căng thẳng và hục hặc.
KIẾN HÒA (Theo FT, Reuters, Nytimes, Daily Sabah)
