* Ghi chép: QUỐC THÁI

Cách nay 62 năm, tại chân núi Hồng, chiến khu Việt Bắc, Đội thanh niên xung phong (TNXP) công tác Trung ương được thành lập theo chỉ thị của Bác Hồ với 225 đội viên đầu tiên, do Trung ương Đoàn Thanh niên cứu quốc lãnh đạo. Trải qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và chiến tranh bảo vệ biên giới, cả nước có gần 300.000 nam nữ TNXP tham gia làm nhiệm vụ trên các chiến trường, trong đó có 10.000 người đã hy sinh, 46.000 người bị thương và hơn chục ngàn người bị nhiễm chất độc hóa học... Truyền thống vẻ vang, tinh thần xung phong trên mọi mặt trận của các thế hệ TNXP đang được thế hệ trẻ trên cả nước nói chung, thành phố Cần Thơ nói riêng tiếp tục phát huy...

Ký ức không phai

Đoàn viên thanh niên xã Vĩnh Bình, huyện Vĩnh Thạnh tình nguyện xây đường giao thông ở ấp Vĩnh Thọ, xã Vĩnh Bình. Ảnh: QUỐC THÁI

Mấy ngày qua, dư âm của kỳ thi tuyển sinh đại học, cao đẳng, nhất là hình ảnh những sinh viên tình nguyện đội nắng, đội mưa tận tình giúp đỡ các thí sinh đến dự thi tại cụm Cần Thơ đã để lại ấn tượng đẹp trong lòng người dân thành phố. Tại phường An Thới, từ khi khởi động chiến dịch thanh niên tình nguyện (TNTN) hè, hàng chục chiến sĩ áo xanh tình nguyện tỏa ra khắp các nẻo đường, giữ gìn an toàn giao thông, hỗ trợ thí sinh tham gia kỳ thi tuyển sinh đại học, cao đẳng. Nhìn các bạn trẻ hăng hái tham gia các phong trào tình nguyện, cô Nguyễn Hồng Hận (tên thường gọi là Nguyễn Xuân Phấn), Phó Chủ tịch Hội Cựu Thanh niên xung phong TP Cần Thơ (nhà ở phường An Thới) bồi hồi nhớ về một thời hoa lửa.

Là một trong những cán bộ thường xuyên động viên, tích cực hỗ trợ các bạn trẻ tổ chức các hoạt động tình nguyện, cô Phấn tâm sự: “ Tôi thấy thế hệ thanh niên hôm nay rất nhiệt tình, hăng hái trong các phong trào tình nguyện, thể hiện rõ trách nhiệm của thanh niên đối với đất nước. Tôi cảm thấy rất vui vì thực chất phong trào TNTN của tuổi trẻ hôm nay có sự kế thừa từ tinh thần xung phong của thế hệ chúng tôi khi xưa...”.

Năm 1970, cô Phấn tham gia lực lượng TNXP và được phân công về Liên đội 2 - TNXP Tây Nam bộ, hoạt động chủ yếu ở vùng U Minh (Cà Mau). Dù nhiệm vụ của cô và đồng đội là vận chuyển vũ khí, lương thực phục vụ chiến trường, đưa rước cán bộ, bộ đội đến nơi an toàn, nhưng không ít lần lực lượng TNXP phải trực tiếp chiến đấu với kẻ thù để bảo vệ cán bộ và hàng hóa. Trong một trận càn quét của địch, cô Phấn bị thương ở quai hàm đến nay phải phẫu thuật hàng chục lần nhưng vẫn chưa hồi phục hoàn toàn. Có những đợt hành quân nhiều ngày, không còn thức ăn, cô và đồng đội phải ăn trái mắm, rau sống trừ cơm, thế nhưng tất cả luôn nên cao ý chí quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ. Người này ngã xuống, người khác lại tiếp bước, một lòng quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh.

Cùng với phong trào “Ba sẵn sàng” (Sẵn sàng chiến đấu, sẵn sàng nhập ngũ, sẵn sàng đi bất cứ nơi nào Tổ quốc cần) của tuổi trẻ miền Bắc, phong trào “Năm xung phong” (xung phong tiêu diệt thật nhiều sinh lực địch; xung phong tòng quân giết giặc; xung phong đi dân công và TNXP phục vụ tiền tuyến; xung phong trong cuộc đấu tranh chính trị ở nông thôn, đô thị; xung phong sản xuất nông nghiệp) của tuổi trẻ miền Nam đã tập hợp đông đảo thanh niên, góp phần vào thắng lợi của cách mạng.

Tiếp nối truyền thống vẻ vang

Mùa hè năm nay, trên những ngả đường, vùng quê, trường học... có hơn 8.000 chiến sĩ áo xanh tình nguyện về các vùng khó khăn giúp người dân xây cầu, lộ giao thông; khám bệnh và cấp phát thuốc miễn phí cho người nghèo; chuyển giao khoa học kỹ thuật (KHKT) cho nông dân... Năm nay, ngay từ những ngày đầu tháng 7, nhiều cơ sở Đoàn trong thành phố đã rộn ràng chuẩn bị cho chiến dịch thanh niên tình nguyện hè. Có mặt tại ấp Vĩnh Thọ, xã Vĩnh Bình (huyện Vĩnh Thạnh, TP Cần Thơ) - một trong những điểm khởi động chiến dịch hè tình nguyện sớm nhất - chúng tôi cũng phấn chấn trước không khí lao động hăng hái của đoàn viên thanh niên xã Vĩnh Bình trên công trình xây dựng tuyến đường bê tông dài hơn 1.000m, ngang 4m. Đây là tuyến đường giúp địa phương hoàn thiện tiêu chí xây dựng xã nông thôn mới. Gần nửa tháng bám trụ “công trường”, hơn 100 ĐVTN thay phiên nhau làm các công đoạn: phát quang bụi rậm, san lấp mặt bằng, vác cát, đá... Ông Lê Văn Bé Sáu, người dân ấp Vĩnh Thọ, kể với giọng cảm mến: “Trước đây tuyến đường này nhỏ hẹp, hư hỏng nhiều, đi lại rất khó khăn. Nhờ có các cháu TNTN xây dựng tuyến đường  kiên cố, sạch sẽ, bà con ở đây thiệt là mừng...”. Xã Vĩnh Bình là địa phương được tuổi trẻ thành phố hỗ trợ xây dựng nông thôn mới. Bên cạnh hỗ trợ địa phương xây dựng cầu, đường giao thông nông thôn, từ năm 2011 - 2015, Thành đoàn Cần Thơ phối hợp với Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng số 8 sẽ hỗ trợ trên các lĩnh vực giáo dục - đào tạo, đầu tư cơ sở hạ tầng, xây dựng nhà nhân ái với tổng số tiền 1 tỉ đồng.

Tháp tùng theo chuyến xe chở 50 sinh viên của Trường Đại học Cần Thơ về huyện Thới Lai tham gia chiến dịch sinh viên tình nguyện hè, chúng tôi càng cảm phục khi biết có những cán bộ Đoàn, giảng viên đã có hơn chục năm  tham gia hoạt động tình nguyện “cùng ăn, cùng ở, cùng làm” với nhân dân. Trong thời gian 20 ngày, sinh viên Trường Đại học Cần Thơ phối hợp cùng với ĐVTN huyện Thới Lai tham gia giúp dân xây dựng đường giao thông nông thôn, tổ chức các lớp năng khiếu, lớp mẫu giáo, các hoạt động vui chơi giải trí cho trẻ em trên địa bàn dân cư; tư vấn, tuyên truyền kiến thức về pháp luật, phòng chống cháy nổ, an toàn vệ sinh thực phẩm; phòng chống dịch bệnh, tệ nạn xã hội; thăm và tặng quà cho gia đình chính sách... Trong dịp hè năm nay, Trường Đại học Cần Thơ có gần 2.000 sinh viên tình nguyện về các tỉnh, thành thuộc khu vực ĐBSCL để giúp dân xây cầu, đường giao thông, chuyển giao KHKT...

Góp sức trẻ xây dựng quê hương

Năm nay, chiến dịch TNTN hè tại TP Cần Thơ được triển khai thực hiện theo từng chủ điểm như: bảo vệ dòng sông quê hương, tuyên truyền nâng cao ý thức chấp hành các quy định về an toàn giao thông, tiếp sức mùa thi, xây dựng nông thôn mới, khám bệnh và cấp phát thuốc miễn phí... Những ngày này, bước vào giai đoạn cao điểm của chiến dịch, khí thế ra quân đang rộn rịp ở nhiều cơ sở Đoàn. Anh Lâm Thành Nhân, Bí thư Quận đoàn Cái Răng, cho biết: “Hơn nửa tháng qua, tuổi trẻ quận tập trung các hoạt động bảo vệ dòng sông quê hương, tổ chức thu gom rác, khai thông dòng chảy ở kênh rạch, vớt rác trên sông khu vực chợ nổi Cái Răng...”. Đi cùng các ĐVTN quận ra quân làm vệ sinh môi trường, thu gom rác ở rạch Lò Tương thuộc phường Hưng Phú, càng hiểu hơn lòng nhiệt tình, tâm huyết của nhiều bạn trẻ. Trầm mình vớt rác dưới dòng nước đen hôi hám, anh Lê Thanh Nhã, Phó Bí thư Đoàn phường Hưng Phú, vẫn nở nụ cười tươi rói: “ Được đem sức trẻ làm những việc có ích cho bà con là tôi vui rồi. Qua những hoạt động như thế này, người dân địa phương sẽ tin tưởng vào thanh niên hơn. Chính niềm vui và sự tin tưởng của người dân tiếp thêm lửa nhiệt huyết cho chúng tôi”.

Ở các cơ sở Đoàn ngành, tùy vào điều kiện thực tế và công việc chuyên môn mà có những hoạt động tình nguyện phù hợp. Điển hình như Đoàn cơ sở Công ty Cổ phần Phân bón và Hóa chất Cần Thơ, Đoàn cơ sở Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP Cần Thơ, Đoàn Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Cần Thơ hàng năm đều tham gia công tác chuyển giao KHKT cho nông dân. Cũng nhờ được tham gia các lớp chuyển giao KHKT mà anh Hồ Trung Hậu, nông dân khu vực Phú Thạnh, phường Tân Phú, quận Cái Răng, đã “phất” lên với mô hình trồng sầu riêng và cam sành. 12 công vườn tạp của gia đình anh Hậu nay đã là vườn sầu riêng, cam sành tốt tươi, trĩu quả và luôn bán được giá cao. Ước tính mỗi năm cho thu nhập hơn 100 triệu đồng. Giờ có nhà cửa khang trang với đầy đủ tiện nghi, anh Hậu đã vận động thêm 10 gia đình khác chuyển đổi giống cây trồng và tất cả đều có cuộc sống ổn định hơn. Anh Hậu tâm sự: “Mỗi khi biết có cán bộ khuyến nông ở thành phố về tổ chức chuyển giao KHKT, bà con tham dự rất đông, có người mang theo sổ tay ghi chép rất cẩn thận. Ai cũng cảm mến trước sự nhiệt tình của các TNTN...”. ĐVTN ở các bệnh viện trên địa bàn thành phố cũng đã lên kế hoạch tổ chức các đợt khám bệnh và cấp phát thuốc miễn phí cho người dân thuộc diện hộ nghèo, gia đình chính sách...

Những công trình, phần việc mà các “chiến sĩ áo xanh” đang thực hiện trên khắp các quận, huyện của thành phố sẽ là biểu hiện sinh động lòng quyết tâm, tinh thần xung phong, tiếp nối truyền thống vẻ vang của các thế hệ TNXP đi trước, góp phần xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp.