Vụ đông xuân 2017 - 2018, ngành nông nghiệp huyện Vĩnh Thạnh, TP Cần Thơ phối hợp với các đơn vị triển khai thí điểm mô hình sản xuất lúa đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP). Mô hình này bước đầu đem lại hiệu quả: chi phí sản xuất giảm, lúa phát triển xanh tốt, hứa hẹn một 1 mùa thắng lợi.

Lãnh đạo huyện Vĩnh Thạnh thăm mô hình sản xuất lúa theo hướng ATVSTP ở xã Thạnh Quới.

Ông Liêu Thanh, Phó Trưởng Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện Vĩnh Thạnh, cho biết: Nhằm hướng nông dân sản xuất theo quy trình đảm bảo ATVSTP từng bước sản xuất theo hướng hữu cơ, trong vụ đông xuân 2017-2018, ngành nông nghiệp phối hợp với Công ty Winwintech, trụ sở đặt tại tỉnh Đồng Tháp, triển khai thí điểm sản xuất 103,6ha lúa theo hướng ATVSTP ở một số hợp tác xã (HTX) như: Đồng Vạn, Thạnh Đạt, Hiếu Bình,… và một số hộ nông dân ở xã Thạnh Quới, Thạnh Lộc và Thạnh Lợi với các giống lúa gồm: Jasmine 85, Đài Thơm 8 và OM9582. Theo đó, khi tham gia mô hình, nông dân tuyệt đối không dùng thuốc hóa học hoặc tự ý sử dụng phân thuốc - chỉ sử dụng các chế phẩm sinh học chiết xuất từ thực vật do công ty cung cấp và giảm 50% lượng phân bón hóa học. Bên cạnh đó, bà con còn được công ty cung cấp quy trình, kỹ thuật canh tác và thường xuyên phối hợp cùng cán bộ kỹ thuật ngành nông nghiệp thăm đồng để hỗ trợ nông dân quản lý tốt đồng ruộng và xử lý dịch hại khi cần thiết. Những diện tích lúa mà nông dân thực hiện thí điểm mô hình sẽ được công ty bao tiêu và thu mua toàn bộ sản phẩm khi thu hoạch.

Trong số 103,6ha sản xuất theo hướng ATVSTP thì HTX Đồng Vạn có 32,5ha sản xuất theo quy trình này. Ông Nguyễn Văn Thành, Giám đốc HTX, cho biết: Trước đây, mặc dù các thành viên trong HTX đã nắm chắc và áp dụng tốt tiến bộ khoa học kỹ thuật vào canh tác nhưng khi phòng trừ sâu bệnh thì chủ yếu vẫn phải sử dụng thuốc hóa học, từ đó dẫn đến tốn kém nhiều chi phí mà chất lượng lúa hàng hóa kém nên lợi nhuận không cao. Áp dụng quy trình này, các thành viên tham gia chỉ sử dụng chế phẩm sinh học do công ty cung cấp để phòng trừ sâu bệnh, dịch hại… Từ đó góp phần thay đổi nhận thức về biện pháp canh tác theo xu hướng mới. Ông Nguyễn Văn Khiêm, thành viên HTX Đồng Vạn, nói: “Sản xuất theo hướng ATVSTP đỡ lo về đầu ra và giá cả, vì sản phẩm được công ty ký hợp đồng thu mua với giá 6.300 đồng/kg lúa tươi, nếu so với thời điểm đầu vụ thì đã cao hơn 1.000 đồng so với giá thị trường, nhưng đòi hỏi phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình canh tác do phía công ty đưa ra và sử dụng phân thuốc do công ty cung cấp”. Ông Võ Minh Tấn, thành viên HTX Thạnh Đạt, xã Thạnh Quới cho biết: “Sản xuất lúa theo quy trình đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm không chỉ giảm chi phí, giảm giá thành sản xuất, hàng hóa được công ty thu mua mà sức khỏe của chúng tôi cũng đảm bảo nhờ hạn chế tiếp xúc với thuốc hóa học và hạn chế được tình trạng ô nhiễm môi trường”.

Các trà lúa trong mô hình đang ở giai đoạn đòng và sắp trổ bông, sinh trưởng và phát triển tốt. Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cũng tích cực phân công cử cán bộ theo dõi quá trình sinh trưởng, phát triển của cây lúa và cùng với nông dân thường xuyên  thăm đồng, chủ động thông tin tình hình sâu bệnh để kịp thời xử lý… Cũng như theo dõi quy trình sản xuất và hạch toán chi phí, hiệu quả kinh tế của mô hình so với biện pháp canh tác thông thường của nông dân bên ngoài. Từ đó, có cơ sở đánh giá hiệu quả để định hướng nhân rộng mô hình.

Ông Liêu Thanh, Trưởng Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện Vĩnh Thạnh, cho biết: “Liên kết tổ chức sản xuất và tiêu thụ lúa hàng hóa là mục tiêu của ngành nông nghiệp đang hướng tới, cũng như đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật trong canh tác. Sản xuất theo hướng ATVSTP là xu thế phát triển hiện nay để tiến tới sản xuất lúa theo hướng hữu cơ. Tuy nhiên, để phát huy hiệu quả và nhân rộng mô hình cần sự chung tay nhiều hơn nữa của các chủ thể trong chuỗi liên kết sản xuất giữa “4 nhà” và phải đảm bảo được 3 vấn đề: năng suất đảm bảo, giá cả hợp lý và đem lại lợi nhuận tối đa cho nông dân”. 

Bài, ảnh: Minh Hải