Lực lượng kiểm lâm dồn sức dập đám cháy ngày 8-3-2013 tại liên tiểu khu 048 của Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp U Minh Hạ.

Từ đầu tháng 2-2013 đến nay, lâm phần rừng tràm Cà Mau xảy ra 10 vụ cháy. Hiện có hơn 41.000ha rừng nơi đây tiếp tục hứng chịu những đợt nắng gay gắt trong những ngày tới, kênh rạch dưới chân rừng nguy cơ kiệt nước nghiêm trọng…

Đi sâu vào một số trạm quản lý bảo vệ rừng của Vườn quốc gia U Minh Hạ (VQGUMH), các chốt canh lửa luôn có người túc trực. Theo những người đứng gác trên tháp canh lửa ở VQGUMH, hơn nửa tháng về trước, mấy đọt tràm lá còn xanh um nhưng úa vàng qua từng ngày. Anh Nguyễn Hoài Phong, cư dân vùng đệm ở Vồ Dơi, xã Trần Hợi, huyện Trần Văn Thời, Cà Mau nhận hợp đồng canh lửa mùa khô ở VQGUMH trên 20 năm, cho biết: "Nước dưới kênh hiện chưa đầy 1m, chứ mọi năm giờ này cũng còn khoảng gấp đôi. Cứ nắng kiểu này, không lâu nữa một số con kênh sẽ cạn nước, xuồng đi lại còn không được nói gì đến bơm nước chữa cháy, nguy quá". Tại chốt canh Trạm T25-90, nắng tháng 3 oi bức khiến cán bộ trạm luôn trong tư tế xoay ống nhòm liên tục nhưng lưng trần nhễ nhại mồ hôi. Anh Đào Văn Minh, Đội kiểm lâm cơ động Cà Mau tăng cường canh lửa tại VQGUMH, phụ trách tuần tra luôn mấy chốt canh, cho biết: "Anh em tự túc ăn, uống, trực cả ban đêm. Nhiều lúc mệt quá cũng phải chờ khi sương đêm xuống, khả năng có thì mới dám chợp mắt. Phải theo sát để phát hiện kịp thời ngay từ đầu chứ tình hình khô hạn căng lắm rồi"…

Theo báo cáo của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Cà Mau mới những ngày đầu tháng 3-2013, lâm phần rừng tràm Cà Mau đã có hơn 33.000ha rừng tràm khô hạn, trong đó dự báo cháy cấp IV, cấp V (cấp nguy hiểm và cực kỳ nguy hiểm) là trên 15.960ha, tập trung nhiều ở Công ty Lâm nghiệp U Minh Hạ. Tại VQGUMH có tổng diện tích 8.527ha đang là điểm nóng được bảo vệ cực kỳ nghiêm ngặt, nhưng đến đầu tuần tháng 3-2013 đã có hơn 2.200ha nằm trong dự báo cháy cấp IV và V. Nghiêm trọng hơn là tại lâm phần của Công ty TNHH một thành viên Lâm nghiệp U Minh Hạ, trên 21.450ha rừng khô hạn, dự báo cháy cấp IV và cấp V trên 8.900ha. Trong đó liên tiểu khu Trần Văn Thời, Liên tiểu khu U Minh I, U Minh II, Khu vực Sông Trẹm… rừng thiếu nước, nên bạc đầu rất nhiều. Ông Trần Văn Hiếu, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Công ty, lo lắng: Nước bốc hơi thấy rõ qua từng ngày, kênh mương hiện còn khoảng 8 tấc nước, trên thảm rừng, nơi vồ cao đào từ lớp thực bì xuống 0,7m mới tới mực nước. Nếu cường độ nắng và nước bốc hơi nhanh như hiện nay, không lâu nữa toàn lâm phần sẽ khô hết, kênh rạch cạn nước, có cháy sẽ thiếu nước chữa cháy diện rộng.

Trưa ngày 8-3 vừa qua, đám cháy bất ngờ khởi phát tại liên tiểu khu 048 của Công ty TNHH một thành viên Lâm nghiệp U Minh Hạ (xã Nguyễn Phích, huyện U Minh, tỉnh Cà Mau). Dù phát hiện, điều động kịp thời 5 tổ máy bơm cùng hơn 110 lực lượng để khu biệt, khống chế và dập tắt đám cháy trong khoảng 2 giờ sau đó nhưng lửa thiêu rụi hơn 3ha rừng tràm 9 năm tuổi của hộ dân. Theo Chi cục Kiểm lâm tỉnh Cà Mau, mùa mưa năm 2012 kết thúc sớm khiến mực nước dưới chân rừng thấp. Cộng thêm nắng nóng kéo dài những tháng đầu năm 2013 kết hợp gió mạnh khiến tiến trình khô hạn ở lâm phần rừng tràm diễn ra nhanh hơn mọi năm. Trước tình hình căng thẳng này, việc chuẩn bị phòng chống cháy rừng được tỉnh Cà Mau thực hiện từ rất sớm. Bên cạnh việc xây dựng mới, gia cố lại hệ thống chòi canh lửa, đê bao, đắp lại 88 cống đập giữ nước, dọn trên 293km kênh mương, nối liền các trục giao thông thủy bộ đảm bảo an toàn,… thì từ đầu mùa khô đến nay, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Cà Mau còn chỉ đạo các chủ rừng phối hợp cùng các ngành chức năng, chính quyền địa phương các xã vùng đệm tiếp giáp tổ chức hàng chục cuộc họp trong cộng đồng dân cư cho hơn 3.500 hộ dân vùng đệm cam kết tham gia bảo vệ, phòng chống cháy rừng. Ông Lê Văn Hải, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Cà Mau, cho biết: "Ngoài 87 máy bơm lớn nhỏ, đơn vị cũng vừa tăng cường thêm 4 tổ máy bơm trực phòng chống cháy rừng tại các khu vực nguy cơ cháy cao, phân công ứng trực 24/24 phối kết hợp với lực lượng tại chỗ kịp thời phát hiện, xử lý khi có tình huống xấu. Song, lo nhất vẫn là chuyện nước đang kiệt, nắng kéo dài và nhiều kênh rạch sẽ không còn nước. Còn chuyện nhân lực và vật lực lúc nào cũng tư thế sẵn sàng, phương châm 4 tại chỗ".

Bài, ảnh: Hữu Tùng