Vườn dâu Hạ Châu của ông Võ Văn Răng, ở xã Mỹ Khánh, Phong Điền.

“Nở nồi” diện tích

Theo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) huyện Phong Điền, hiện có hơn 5.500ha diện tích trồng cây ăn trái, trong đó có hơn 450ha trồng dâu các loại (như: dâu Hạ Châu, dâu xiêm, dâu xanh, dâu bòn bon). Cây dâu Hạ Châu được ngành nông nghiệp và các ngành chức năng huyện xác định là loại cây ăn trái đặc sản của địa phương và khuyến khích mở rộng diện tích. Năm 2005, Phong Điền đã tiến hành đăng ký thương hiệu cho dâu Hạ Châu Phong Điền và đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) công nhận vào cuối tháng 11-2006. Nếu năm 2005 trên địa bàn huyện chỉ có khoảng 40ha dâu Hạ Châu, thì đến năm 2007 tăng lên hơn 140ha và hiện nay có hơn 350ha, trong đó khoảng 300ha đang cho trái.

Dâu Hạ Châu trồng khoảng 3-4 năm tuổi là cho trái, cây trồng từ 7 năm tuổi trở lên có thể cho năng suất 15-30 tấn/ha. Nếu năng suất ổn định ở mức 15-20 tấn/ha và giá bán 9.000-11.000 đồng/kg, nhà vườn có thể thu 150-200 triệu đồng/ha/năm và lợi nhuận khoảng 120-170 triệu đồng/ha/năm. Dâu Hạ Châu là loại cây thích ứng với ngập lũ. Nhận thấy lợi thế của cây dâu Hạ Châu có khả năng chịu nước, nhiều nhà vườn đã mạnh dạn mở rộng diện tích. Huyện Phong Điền đã cung cấp 15.000 cây dâu Hạ Châu giống với mức hỗ trợ 60% giá tiền mua cây giống cho nhà vườn. Huyện còn qui hoạch vùng trồng dâu Hạ Châu lên 700-800 ha trong những năm tới và đạt tối đa khoảng 1.000 ha vào năm 2020.

Ông Trần Thái Nghiêm, Quyền Trưởng phòng NN&PTNT huyện Phong Điền, cho biết: “Dâu Hạ Châu cho năng suất trái tốt, mẫu mã màu sắc trái dâu bắt mắt, chất lượng trái ngon, có thể ăn tươi và phục làm nguyên liệu cho một số loại thực phẩm chế biến. Dâu Hạ Châu còn có ưu điểm về mặt thị trường. Dâu cho trái chính vụ vào khoảng tháng 7 và tháng 9 âm lịch, thời điểm nghịch mùa của nhiều loại trái cây khác, có thể hạn chế được tình trạng đụng hàng, dội chợ”. Hằng năm, dâu Hạ Châu ở Phong Điền bắt đầu vụ thu hoạch trái sớm từ khoảng rằm tháng 6 âm lịch, vụ chính vào khoảng tháng 7 tháng 8 và vụ trái muộn vào khoảng rằm tháng 10 âm lịch. Trái dâu ăn ngon nhất là ở vụ chính và vụ muộn vì khi đó trời có mưa, trái dâu to, đầy đủ nước, ăn rất ngọt. Đầu ra của dâu Hạ Châu thuận lợi hơn một số loại trái cây đang trồng ở địa phương, nên nhiều nhà vườn đang có hướng mở rộng diện tích trồng.

Tăng cường hỗ trợ nhà vườn

Theo chủ nhiều điểm kinh doanh trái cây dọc trên tuyến Lộ Vòng Cung, vào mùa dâu Hạ Châu, khách đến tham quan các vườn trái cây ở Phong Điền nhiều hơn, kinh doanh trái cây ở đây được thuận lợi và khá sôi động. Hiện dâu Hạ Châu bán lẻ với giá 15.000-17.000 đồng/kg; nông dân bán tại vườn cho thương lái giá 10.000-10.500 đồng/kg (loại tốt). Năm nay, giá bán dâu Hạ Châu đang ở mức tương đương so với cùng kỳ năm trước, nhưng nhờ trúng mùa, dễ tiêu thụ, nhiều nhà vườn rất phấn khởi.

Ông Võ Văn Răng, ở ấp Mỹ Hòa, xã Mỹ Khánh, có 20 công dâu Hạ Châu 19 năm tuổi, cho biết: “Diện tích trồng dâu nhiều hơn trước, nhưng đầu ra sản phẩm vẫn thuận lợi, thị trường tiêu thụ ngày càng được mở rộng. Trước đây, dâu Hạ Châu chủ yếu được tiêu thụ ở các tỉnh, thành ĐBSCL và xuất khẩu tiểu ngạch sang thị trường Campuchia, 2 năm nay dâu Hạ Châu còn tiêu thụ rất mạnh tại các chợ đầu mối trái cây ở TP Hồ Chí Minh. Hiện rất nhiều thương lái tìm đến tận vườn để thu mua, vườn dâu của tôi thương lái đã đến hỏi và tôi đã nhận tiền cọc đặt hàng”. Nhiều nhà vườn ở Phong Điền còn chọn cây dâu Hạ Châu thay thế cây trồng khác. Bà Nguyễn Thị Viếng, ở ấp Mỹ Hòa, xã Mỹ Khánh, có 8 công dâu Hạ Châu được 7 năm tuổi. Trước đây, gia đình bà Viếng trồng cam mật nhưng bị bệnh vàng lá gân xanh phải đốn bỏ trồng dâu Hạ Châu. Vụ này trúng mùa, bà Viếng bán dâu với giá 10.000 đồng/kg, thu nhập của gia đình bà tăng lên đáng kể.

Tuy vậy, nhiều nhà vườn trồng dâu Hạ Châu ở Phong Điền vẫn đang băn khoăn diện tích trồng dâu trên địa bàn đang tăng. Trong khi gần đây, giá bán dâu Hạ Châu đã giảm so với trước. Nhiều nhà vườn chưa nắm vững kỹ thuật canh tác, nên chưa phát huy hết lợi thế của loại cây trồng này. Từ những khó khăn hạn chế đó, thời gian qua bên cạnh việc thực hiện các chương trình hỗ trợ về giống, ngành nông nghiệp huyện đã tăng cường công tác tập huấn, chuyển giao kỹ thuật cho các nhà vườn trồng dâu Hạ Châu. Sở NN&PTNT, Sở Khoa học và Công nghệ thành phố đã triển khai nhiều chương trình hỗ trợ và đề tài nghiên cứu khoa học nhằm giúp phát triển cây dâu Hạ Châu một cách bài bản và bền vững. Từ khâu chọn cây đầu dòng, đến nhân rộng phát triển diện tích, bảo quản trái sau thu hoạch, xây dựng thương hiệu sản phẩm, nghiên cứu phát triển các sản phẩm chế biến từ dâu Hạ Châu... đều được tính khá bài bản. Tin rằng, với những nỗ lực đó, dâu Hạ Châu ở TP Cần Thơ sẽ phát triển và khẳng định vị thế của một loại trái cây đặc sản.

Bài, ảnh: KHÁNH TRUNG