Một trang trại trồng rau xanh tươi rộng lớn với những dãy nhà lưới liền kề cùng với hệ thống tưới tiêu được thiết kế hệ theo qui trình tưới nhỏ giọt tiên tiến hiện đại theo công nghệ Israel tọa lạc đất đảo Phú Quốc. Ngay với người dân đất đảo cũng ngạc nhiên thán phục khi lần đầu tiên thấy sản phẩm rau sạch sản xuất từ trang trại, bán khắp các nhà hàng khách sạn trên đảo. Sau hơn 2 năm miệt mài lao động, nhóm các nhà khoa học nông nghiệp và những người tâm huyết đã thành công một mô hình sản xuất nông nghiệp sinh thái, tựa như câu chuyện Mai An Tiêm xưa kia ra đảo trồng dưa nay đã thành hiện thực...

* RA ĐẢO TRỒNG RAU

Những người ra đảo trồng rau đã chạm ngay cái khó đầu tiên đó là chuỗi công việc bề bộn nối tiếp đòi hỏi phải làm việc cật lực. Nhưng chỉ trong một thời gian ngắn, trên vùng đất núi đồi trùng điệp ở khu vực hướng về phía Bắc đảo, trang trại rau xanh của Công ty cổ phần Nông trại sinh thái (Ecofarm) nằm cách thị trấn Dương Đông – Trung tâm huyện đảo - hơn 15km đã định hình. 14 tháng sau đó (từ tháng 11-2007) vào dịp Tết Nguyên đán năm 2009, rau sạch Phú Quốc đã xuất bán từ trang trại này. Lần đầu tiên, bên cạnh 10 tấn dưa hấu bán Tết, Ecofarm còn thành công trong thử nghiệm 15 loại rau xanh như: khổ qua, dưa leo, cà chua, đậu bắp, bí rợ, bí đao, cải xanh, cải ngọt, rau muống, rau thơm...

Rau sạch được trồng trong nhà lưới ở Phú Quốc.

Mỗi ngày, rau xanh sau khi thu hoạch được chuyển theo xe từ trang trại về một cửa hàng tại thị trấn Dương Đông. Tại đây, các loại rau củ được công nhân phân loại đưa qua hệ thống bồn rửa ô zôn, đóng gói, trữ lạnh và xếp vào thùng xốp đưa đến các nơi theo yêu cầu đặt hàng vào mỗi sáng đầu ngày. Ông Nguyễn Minh Triết, Giám đốc điều hành Ecofarm cho biết, từ vốn đầu tư ban đầu 7 tỉ đồng, hiện nay trang trại có 7ha đất được cải tạo san lấp thành khoảnh, xây dựng 4.500m2 nhà lưới có trang bị hệ thống tưới nhỏ giọt; máy làm tơi xốp đất và đang cung ứng các loại rau khoảng 20 tấn/tháng. Mỗi mét vuông nhà lưới có thể sản xuất 3 kg rau/tháng. Đã có hơn 10 nhà hàng, khách sạn ký hợp đồng tiêu thụ thường xuyên 50-70 kg/ngày. Dù vậy, lượng rau cung ứng từ trang trại chưa thấm vào đâu so nhu cầu thực tế. Phú Quốc còn thiếu rau trầm trọng, ước tính lúc cao điểm tăng hơn 60-70% so với mức cung ra hiện thời. Do vậy, Ecofarm cùng lúc phải thực hiện hai nhiệm vụ: vừa sản xuất, vừa kinh doanh. Ecofarm phải liên kết với các hợp tác xã sản xuất rau sạch ở huyện Chợ Mới (An Giang) thu mua thêm và vận chuyển ra đảo.

* HƯỚNG ĐẾN NÔNG NGHIỆP SINH THÁI

Thật ra, trước đây chuyện đáp ứng nhu cầu rau xanh ở đất đảo đặt ra từng là vấn đề khó. Vì sao đất đảo Phú Quốc trù phú tươi tốt nổi tiếng với những vườn tiêu xanh mơn và những cánh rừng nguyên sinh rậm rì ngút ngàn, mượt mắt là vậy mà vẫn thiếu hụt rau xanh. Giá rau xanh đắt đỏ quả là một nghịch lý. Đơn cử, mỗi loại rau cải ngọt, hễ ở trong đất liền giá 4.000-6.000 đồng/kg thì tại Phú Quốc giá cao hơn gấp đôi, thậm chí lúc khan hàng giá rau hơn 12.000-14.000 đồng/kg.

Kỹ sư trồng trọt Đinh Công Mười, người giàu nhiệt huyết với cây rau màu hàng chục năm qua quê ở Cần Thơ, hiện là thành viên HĐQT Ecofarm, nhớ lại: Lần đầu đặt chân lên đảo, màu đất đỏ trên đảo Phú Quốc đã gợi trong anh là màu đất tốt không thua kém gì vùng cao nguyên Lâm Đồng. Nhưng khí hậu mỗi nơi có khác, Phú Quốc khí hậu mùa nóng gay gắt và mưa thật khốc liệt. Từ xa xưa, dân đảo đã trồng rau, cây ăn trái, nhưng trong điều kiện khó khăn như thế để trồng được rau chi phí tốn kém gấp đôi so với đất liền từ nhân công đến vật tư nông nghiệp đều cao, so sánh không có lợi với một vài cây công nghiệp khác.

Thế rồi, trong cuộc tìm kiếm cơ hội làm ăn, những người cùng ý tưởng xây dựng mô hình trồng rau sạch gặp nhau. Kỹ sư Mười kể, trong một lần theo dòng khách du lịch ra đảo, anh Nguyễn Hồng Quang, Chủ tịch HĐQT Ecofarm bây giờ, đã nhận ra rằng huyện đảo Phú Quốc đông khách du lịch từ khắp nơi đến, hải sản thật phong phú nhưng rau xanh lại cực kỳ khan hiếm. Ý nghĩ hình thành một công ty đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp sinh thái, tìm đất trồng rau được sự ủng hộ nhiệt thành từ những người bạn là chuyên gia giỏi về canh tác trồng rau màu. Đó là TS Nguyễn Quốc Vọng, Giám đốc Trung tâm Nông nghiệp xuất sắc thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, TS Trần Thị Ba và KS Đinh Công Mười. Đề án trồng rau trên đất đảo khởi xướng từ đó...

Theo KS Mười, tìm đất trồng rau trên đảo dù là nơi đất thấp phèn úng hay là nơi cỏ hoang lau lách cũng có thể cải tạo thành đất tốt trồng rau được, nhưng điều kiện tiên quyết là phải tìm có nguồn nước tốt. Ở đất đảo này, bà con thường chỉ trồng rau, bầu bí dùng trong bữa ăn gia đình chứ ít người trồng để bán chợ là vậy. Song để có điều kiện ứng dụng kỹ thuật cần thiết thành công trong việc trồng rau xanh trên đảo đòi hỏi Ecofarm cần có nguồn vốn đầu tư và đội ngũ kỹ thuật có chuyên môn.

Nói về tương lai rau sạch trên đảo, ông Nguyễn Minh Triết, Giám đốc điều hành Ecofarm, nói: “Ecofarm đã đưa 2 kỹ sư đi học tập ở Israel về quy trình kỹ thuật trồng rau. Hiện nay, chúng tôi đã tập huấn thành thạo kỹ thuật chăm sóc, chế biến phân loại cho tất cả 50 công nhân làm việc tại trang trại và cửa hàng phân phối sản phẩm. Rau Ecofarm là rau sạch đang ổn định qui trình sản xuất và hướng tới hạ giá thành sản xuất”.

Phú Quốc hiện có hơn 200ha rau màu, nhưng trước nhu cầu thực tại và nhìn về mai kia khi sân bay quốc tế Phú Quốc được nâng cấp đưa vào hoạt động, lượng khách quốc tế đến Phú Quốc sẽ đông hơn gấp nhiều lần. Nhu cầu tiêu dùng các loại rau sạch và hoa tươi ở Phú Quốc sẽ tăng mạnh. Những người tâm huyết cùng Ecofarm cho biết, sẽ tiếp tục kế hoạch mở rộng qui mô nhà lưới lên 20.000m2 sản xuất các loại rau màu và hoa tươi đủ sức cung cấp cho cả huyện đảo Phú Quốc. Song song đó, Ecofarm sẽ cùng Viện Công nghệ sau thu hoạch thiết kế một dây chuyền rửa và đóng gói các loại rau nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm. Một kế hoạch hướng tới xây dựng một khu sản xuất nông nghiệp sinh thái kết hợp du lịch đang bày ra, Ecofarm đang tiến hành thủ tục đầu tư thuê 100 ha đất để sản xuất rau xanh kết hợp khai thác du lịch sinh thái...

Bài, ảnh: HỮU ĐỨC