Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas (trái) và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong cuộc gặp hồi năm ngoái. Ảnh: AP

Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas tuyên bố hôm 5-9 rằng ông đang tranh thủ sự ủng hộ của các nước công nhận Palestine là thành viên LHQ tại cuộc họp Đại hội đồng LHQ vào hạ tuần tháng này. Ông hy vọng Palestine và Israel có thể cùng chung sống trong hòa bình.

Vài tháng qua, Tổng thống Abbas và các quan chức cấp cao Palestine đã xúc tiến nhiều cuộc gặp với các nhà ngoại giao và quan chức khắp thế giới nhằm tranh thủ sự ủng hộ của họ đối với nỗ lực thành lập nhà nước Palestine. Ông Abbas cho biết Palestine có kế hoạch bắt đầu vận động bỏ phiếu về việc này tại Hội đồng Bảo an, bất chấp chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố họ sẽ dùng quyền phủ quyết để ngăn cản. Nếu vậy, bước kế tiếp của Palestine sẽ là tại Đại hội đồng LHQ, nơi không có quyền phủ quyết mà chỉ có thể cấp quy chế quan sát viên, không phải là thành viên đầy đủ của LHQ. Nabeel Shaath, nhà đàm phán Palestine, cho biết khoảng 140 nước có thể ủng hộ nỗ lực của Palestine tại Đại hội đồng LHQ. Theo Shaah, Palestine cũng đang hy vọng Liên minh châu Âu (EU) sẽ ủng hộ việc này, khi Ngoại trưởng EU Catharine Ashton đến thăm Palestine trong vài ngày tới để cập nhật tình hình mới nhất tại đây.

Israel chỉ trích Palestine “hành động đơn phương”, nhưng theo ông Abbas, khi trình bày vấn đề trước 193 nước, đó không phải là hành động đơn phương. Tổng thống Abbas cho rằng Palestine không muốn cô lập Israel, mà chỉ muốn hợp pháp hóa nhà nước Palestine. Ông Abbas khẳng định ngay cả khi được LHQ công nhận, hy vọng của ông vẫn là đàm phán với Israel, bởi vì không có con đường nào khác để giải quyết vấn đề giữa hai nước.

Tuy nhiên, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho rằng nỗ lực của Palestine trong việc tranh thủ sự công nhận của LHQ sẽ “đẩy lùi hòa bình và có thể kéo tiến trình đàm phán trở lại thời điểm nhiều năm trước”. Theo các quan chức Israel, một nghị quyết thừa nhận nhà nước Palestine có thể gây phức tạp cho viễn cảnh đàm phán.

Mỹ cũng phản đối nỗ lực của Palestine trở thành thành viên LHQ. Các quan chức chủ chốt Mỹ dự kiến tới thành phố Ramallah ở Bờ Tây trong tuần này để tìm cách thuyết phục Palestine từ bỏ kế hoạch của họ. Cuối tháng rồi, Bộ Ngoại giao Mỹ phát thông điệp ngoại giao chính thức tới hơn 70 nước giục những nước này phản đối nỗ lực của Palestine tại LHQ. Thông điệp của Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng “cuộc bỏ phiếu sẽ gây mất ổn định khu vực và làm suy yếu nỗ lực hòa bình”, mặc dù ai cũng biết tiến trình này hiện đang “hấp hối”.

Cựu Thủ tướng Anh Tony Blair cũng có kế hoạch gặp các nhà lãnh đạo Palestine và Israel trong tuần này, nhằm tìm cách nối lại đàm phán hòa bình và ngăn ngừa cái gọi là “xung đột ngoại giao” xung quanh nỗ lực của Palestine tại LHQ. Ông Blair được giao phó nhiệm vụ tìm ra phương thức nối lại đàm phán có thể được các thành viên nhóm Bộ tứ (gồm Mỹ, EU, Nga và LHQ), cũng như hai bên xung đột chấp nhận.

Thời báo New York dẫn lời các quan chức ngoại giao Mỹ và nước ngoài cho biết Washington không chỉ muốn tránh dùng quyền phủ quyết mà còn muốn tránh một cuộc bỏ phiếu tại Đại hội đồng LHQ. Bởi vì cả hai trường hợp đó đều có thể tạo ra làn sóng giận dữ tại Palestine và cả thế giới A-rập trong bối cảnh khu vực này đang bất ổn. Tuy nhiên, Thời báo New York cho rằng Mỹ và đồng minh có lẽ đã quá trễ để ngăn cản Palestine tìm kiếm sự thừa nhận tại LHQ.

THÁI BÌNH
(Theo NYT, Guardian, Gulf News)