Tổng thống đương nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử sớm hôm 24-6, theo Ủy ban Bầu cử nước này.

 Tổng thống Erdogan và vợ vẫy chào người ủng hộ ở Thủ đô Ankara ngày 25-6. Ảnh: AFP

Theo hãng thông tấn chính thức nhà nước Anadolu, với 99% số phiếu được kiểm trong cuộc bầu cử tổng thống vòng một, ông Erdogan giành được 52,5% số phiếu ủng hộ, so với chỉ 31% của đối thủ chính là Muharrem Ince thuộc đảng đối lập Nhân dân Cộng hòa (CHP). Còn trong cuộc bầu cử quốc hội, đảng cầm quyền Công lý và Phát triển (AKP) của nhà lãnh đạo 64 tuổi nhận được 42% phiếu bầu trong khi đồng minh là đảng Phong trào Dân tộc (MHP) giành được 11%, qua đó liên minh này vẫn duy trì thế đa số tại quốc hội. Được biết, khoảng 59 triệu người đủ tư cách tham gia bỏ phiếu tại hai cuộc bầu cử trên và tỷ lệ cử tri đi bầu lên tới 90%. Thực ra, cuộc bầu cử tổng thống dự kiến diễn ra vào tháng 11-2019 nhưng hồi tháng 4 vừa qua ông Erdogan đã yêu cầu tổ chức sớm.

Trước khi kết quả chính thức được công bố, nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đã tuyên bố chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống. Phát biểu tại thành phố Istanbul, ông Erdogan nhấn mạnh “tôi đã được quốc gia giao phó nghĩa vụ và các bổn phận của chức vụ tổng thống... Đây lại là một phép thử về tính dân chủ và chúng tôi đã vượt qua thành công”. Tổng thống Erdogan cũng cam kết rằng giới chức Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục hành động kiên quyết hơn để chống “các tổ chức khủng bố”’, chiến dịch vốn được phát động kể từ sau âm mưu đảo chính quân sự bất thành cách đây 2 năm. Ông còn khẳng định các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục “giải phóng các vùng đất Syria” để 3,5 triệu người Syria tị nạn ở nước này có thể trở về nhà an toàn.

Tuy nhiên, phe đối lập tố rằng truyền thông nhà nước và Ủy ban Bầu cử đã thao túng kết quả, đồng thời khẳng định còn quá sớm để chắc chắn về kết quả này. Đây là cuộc bầu cử đầu tiên được tổ chức kể từ khi người dân Thổ Nhĩ Kỳ thông qua cải cách hiến pháp trong cuộc trưng cầu dân ý hồi tháng 4 năm ngoái, mà theo đó tổng thống sẽ có nhiều quyền lực hơn. Dù vậy, bước đi này bị chỉ trích là hành động “thâu tóm quyền lực lộ liễu”.

Bởi theo Hiến pháp mới, có hiệu lực kể từ sau cuộc bầu cử hôm 24-6, chức danh thủ tướng (vị trí mà ông Erdogan từng nắm giữ trong giai đoạn 2003-2014) sẽ bị xóa bỏ. Ngoài ra, nội các Thổ Nhĩ Kỳ cũng sẽ gồm những người được tổng thống chỉ định chứ không phải là các nghị sĩ được bầu. Tổng thống cũng được quyền bổ nhiệm 12/15 thẩm phán của Tòa án Hiến pháp và 5/13 thành viên của Tòa án Tối cao. Song song đó, quyền hạn của Quốc hội giảm đi, bao gồm quyền giám sát ngân sách.

Chiến thắng trên đồng nghĩa ông Erdogan sẽ có cơ hội trở thành nhà lãnh đạo lâu năm nhất của nước này, vượt qua con số 15 năm giữ ghế tổng thống của ông Mustafa Kemal Ataturk, người sáng lập nền Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại. Cũng theo Hiến pháp mới, ông Erdogan có thể tái tranh cử nhiều lần nếu kêu gọi bầu cử sớm, điều này mở ra khả năng nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ có thể tại vị đến năm 2032. 

   THANH BÌNH (Theo CNN, NY Times, Reuters)