Nhà đồng sáng lập kiêm chủ tịch điều hành của hãng thương mại điện tử Trung Quốc Alibaba Mã Vân (Jack Ma, ảnh) vừa tuyên bố ông có kế hoạch nghỉ hưu vào ngày mai 10-9 để “toàn tâm toàn ý” tham gia hoạt động từ thiện. Điều bất ngờ là ông Mã mới ở tuổi 54.

Tuyên bố của ông Mã được đưa ra trong bối cảnh môi trường kinh doanh của Trung Quốc có dấu hiệu kém khởi sắc khi mà nền kinh tế nước này đang phải đối mặt với sự tăng trưởng chậm chạp, trong khi Trung Quốc bị lôi kéo vào cuộc chiến thương mại ngày càng leo thang với Mỹ. Trong một cuộc phỏng vấn, ông Mã cho biết việc ông nghỉ hưu không phải là sự kết thúc của một thời đại mà là “sự khởi đầu của một thời đại”. Theo tờ Thời báo New York, ông Mã vẫn sẽ là thành viên ban giám đốc của Alibaba và tiếp tục làm cố vấn cho ban lãnh đạo công ty.

Việc ông Mã sẽ làm gì sau khi nghỉ hưu hiện được rất nhiều người quan tâm. Trong cuộc phỏng vấn với đài Bloomberg mới đây, nhà đồng sáng lập Alibaba tuyên bố sẽ dành nhiều thời gian và tài sản của mình cho hoạt động từ thiện bằng việc tạo ra một quỹ dành cho giáo dục mang tên của ông, “nối gót” người đồng nghiệp tỉ phú Bill Gates. “Có rất nhiều điều tôi có thể học hỏi từ Bill Gates. Tôi sẽ có thể không giàu nhưng một điều tôi có thể làm tốt hơn là về hưu sớm hơn. Tôi nghĩ một ngày nào đó và chẳng bao lâu nữa, tôi sẽ đi dạy trở lại. Đây là điều mà tôi nghĩ tôi có thể làm tốt hơn chức giám đốc điều hành (CEO) của Alibaba. Tôi đã thành lập một quỹ mang tên Mã Vân. Tất cả những điều này được tôi chuẩn bị trong hơn 10 năm” – ông Mã nói trong cuộc phỏng vấn.

Được thành lập vào năm 2014, quỹ Mã Vân chủ yếu giúp cải thiện hệ thống giáo dục của Trung Quốc, đặc biệt là ở các vùng nông thôn. Năm ngoái, quỹ này cam kết chi 300 triệu nhân dân tệ (khoảng 45 triệu USD) để tài trợ cho các chương trình đào tạo giáo viên trong thập kỷ tới, với mục tiêu chấm dứt tình trạng đói nghèo ở các vùng nông thôn.

Như vậy, ông Mã đã trở thành một trong những nhà sáng lập đầu tiên của một thế hệ doanh nhân Internet Trung Quốc nổi tiếng từ bỏ công ty của mình, trong bối cảnh những “ông lớn” công nghệ của Trung Quốc như Alibaba, Tencent, Baidu và JD.com phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây, có thể cạnh tranh với các đối thủ Mỹ như Amazon hay Google về quy mô, phạm vi và cả tham vọng.

Giới phân tích cho rằng việc ông Mã nghỉ hưu có khả năng làm rung chuyển ngành công nghiệp Internet của Trung Quốc, vốn đã “dậy sóng” sau vụ Lưu Cường Đông, nhà sáng lập tỉ phú của nhà bán lẻ trực tuyến JD.com bị bắt giữ gần đây do bị buộc tội hãm hiếp trong một chuyến công tác tại thành phố Minneapolis (tiểu bang Minnesota, Mỹ). Còn đối với Alibaba, việc ông Mã nghỉ hưu sẽ giúp hoàn thành việc chuyển giao quyền lực cho các CEO khác. Ông Mã từ chức CEO của Alibaba vào năm 2013. CEO hiện tại của hãng thương mại điện tử này là Daniel Zhang, ứng viên kế thừa ông Mã. Song, ông Mã cho đến nay vẫn hoạt động như là người đại diện của Alibaba cũng như là “quân sư” đối với chiến lược dài hạn của công ty. Giá trị thị trường của Alibaba ngày 7-9 là 420,8 tỉ USD.

Là một cựu giáo viên dạy tiếng Anh, ông Mã thành lập Alibaba vào năm 1999 và dày công xây dựng nó thành một trong những công ty thanh toán kỹ thuật số và thương mại điện tử hàng đầu thế giới, giúp thay đổi cách mua sắm của người dân Trung Quốc. Nhờ đó, giá trị tài sản ròng của ông hiện lên tới hơn 40 tỉ USD, giúp ông trở thành người giàu nhất Trung Quốc. Ông được nhiều người Trung Quốc tôn kính, một số người thậm chí còn đặt chân dung của ông trong nhà để thờ phượng như thờ Thần Tài.

TRÍ VĂN