23/11/2012 - 15:52

Myanmar cho phép IAEA thanh sát hạt nhân

* IMF: Myanmar có thể là "ngôi sao đang lên" của châu Á

Tổng thống Myanmar Thein Sein (phải) tiếp Tổng thống Mỹ Barack Obama trong chuyến thăm lịch sử của ông Obama đến Myanmar
hồi đầu tuần này. Ảnh: Getty Images

Trong một quyết định được Viện Khoa học và An ninh Quốc tế nhận định "đáng chú ý", chính phủ Myanmar cho biết sẽ mở cửa cho phép các thanh sát viên quốc tế đến kiểm tra toàn diện vấn đề hạt nhân trong nỗ lực xóa bỏ những nghi ngờ bấy lâu nay về việc nước này có hay không hợp tác với CHDCND Triều Tiên theo đuổi chương trình hạt nhân bí mật, đánh dấu bước đột phá quan trọng trong mối quan hệ giữa Naypyidaw và cộng đồng quốc tế.

Tổng thống Myanmar Thein Sein trong thông báo mới nhất đã cam kết ký thỏa thuận với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), theo đó các thanh sát viên có thể đến thăm và khảo sát các cơ sở hạt nhân trong thời gian ngắn "để đảm bảo không có sự hiện diện và hoạt động của vật liệu hạt nhân chưa qua khai báo".

Trước nay Myanmar vẫn chưa có buổi tiếp cận chính thức nào với IAEA cũng như đáp ứng yêu cầu khảo sát làm sáng tỏ những nghi ngờ trên. Do đó, "động thái mới nhất này của Myanmar rất tích cực, thúc đẩy việc cởi mở về vấn đề hạt nhân, xây dựng sự tự tin và minh bạch trước cộng đồng quốc tế"- David Albright và Andrea Stricker thuộc Viện Khoa học và An ninh Quốc tế nhận định.

Tuy nhiên, một số người theo chủ nghĩa hoài nghi lập luận rằng Washington hiện tại chớ nên mừng vội cho tới khi các thỏa thuận được triển khai thực sự. "Cộng đồng quốc sẽ tiếp tục quan tâm đến chừng nào mối quan hệ giữa Myanmar và CHDCND Triều Tiên được làm sáng tỏ"- Thượng nghị sĩ Mỹ Richard Lugar nêu rõ quan điểm. Cựu thanh tra IAEA Robert Kelle cũng tỏ thái độ nghi ngờ về quyết định trên của Naypyidaw bởi "quá trình thực hiện phải mất gần vài năm".

* Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) nhận định Myanmar có thể trở thành đầu máy kinh tế tiếp theo của châu Á nếu nước này thực thi các chính sách cải cách sâu rộng, đồng thời phát đi tín hiệu rằng Naypyidaw có thể nhận được một chương trình giám sát của IMF vào năm 2013.

Trong một tuyên bố, Trưởng phái bộ IMF tại Myanmar, bà Meral Karasulu cho biết với cam kết cải cách mạnh mẽ, Myanmar có tiềm năng cải thiện rõ rệt đời sống người dân và nổi lên như một "ngôi sao đang lên" tiếp theo của châu Á. Tuy nhiên, Chính phủ Myanmar thừa nhận đó là một chặng đường dài.

Vừa có một tuần hội đàm với Bộ trưởng Tài chính, Thống đốc Ngân hàng Trung ương và các quan chức cấp cao khác của Myanmar, bà Karasulu đánh giá Naypyidaw đã có những bước tiến nhanh chóng trong lộ trình cải cách nhằm hiện đại hóa nền kinh tế nước này kể từ khi tiếp quản quyền lãnh đạo từ chính quyền quân sự hồi năm 2011.

Theo IMF, các cuộc thảo luận đã cho thấy khả năng triển khai một chương trình giám sát quản lý vào năm 2013, theo đó sẽ giám sát chung tiến độ thực thi những kế hoạch cải cách của Chính phủ Myanmar. Bà Karasulu cho biết thêm nhà chức trách Myanmar đã trao đổi về các cải cách trong năm tới, tập trung vào việc tiếp tục hợp nhất tỷ giá hối đoái, củng cố ngân hàng trung ương và nâng tổng thu nhập để cấp tài chính cho các nhu cầu phát triển.

Tháng 5 vừa qua, IMF đã công bố báo cáo đầu tiên về Myanmar kể từ nhiều thập kỷ qua, trong đó kêu gọi chính quyền nước này đẩy mạnh cải cách nhằm cải thiện môi trường kinh doanh và đầu tư, bao gồm việc hiện đại hóa khu vực tài chính và mở rộng tự do thương mại.

VI VI (Theo Guardian, TTXVN)

Chia sẻ bài viết