17/01/2012 - 09:25

Mỹ và Israel đang tính toán gì với Iran?

Đoàn tàu chiến Mỹ tới vùng Vịnh.
Ảnh: Theo Voice of Russia

Việc hải quân Mỹ đang tăng cường hiện diện tại vùng Vịnh khiến dư luận lo ngại sẽ xảy ra xung đột quân sự với Iran. Tuy nhiên, Lầu Năm Góc đã quyết định hoãn cuộc tập trận chung quy mô lớn với đồng minh Israel, đồng thời cử Tham mưu trưởng liên quân Martin Dempsey lần đầu tiên sang thăm Tel Aviv.

Hãng tin Pháp AFP hôm qua dẫn nguồn tin từ một quan chức cấp cao của quân đội Israel cho biết Mỹ và Israel đã đồng ý dời cuộc tập trận quy mô lớn, dự kiến diễn ra trong những tuần sắp tới, đến cuối năm nay. Nguyên nhân theo quan chức quân sự này là Mỹ “muốn tránh sự đối đầu không cần thiết trong giai đoạn căng thẳng hiện nay” trước Iran, nước đã tuyên bố tiến hành thêm một cuộc diễn tập hải quân trên Eo biển Hormuz đầu tháng hai tới. Ngoài quyết định hoãn cuộc tập trận có tên “Thử thách khắc nghiệt 12” mà không ít người cho là hành động khiêu khích quân sự này, nhiều nguồn tin cho biết giới cầm quyền Mỹ đã gởi cho các nhà lãnh đạo Iran một lá thư về vấn đề Eo biển Hormuz bị đe dọa đóng cửa. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran, ông Mehmanparast xác nhận bức thư được gửi qua 3 kênh khác nhau là đại diện của Iran tại Liên Hiệp Quốc, Tổng thống Iraq Jalal Talabani và Đại sứ Thụy Sĩ tại Tehran (Thụy Sĩ là nước đại diện cho lợi ích của Mỹ tại Iran). Ông Mehmanparast cho biết Iran đang nghiên cứu bức thư và sẽ hồi đáp “nếu thấy cần thiết”, song không đề cập đến nội dung bức thư này. Cuối tuần trước, Thời báo New York của Mỹ đưa tin Nhà Trắng đã dùng một kênh bí mật để chuyển thư đến lãnh tụ tinh thần của Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei. Theo tờ báo này, trong thư, Mỹ cảnh báo rằng việc đóng cửa Eo biển Hormuz sẽ là hành động “vượt quá vạch giới hạn” và dẫn tới một phản ứng mạnh mẽ.

Về chuyến thăm Tel Aviv của Tham mưu trưởng liên quân Mỹ Martin Dempsey, phía Israel xác nhận sẽ diễn ra vào ngày 19-1. Đây là chuyến thăm Israel lần đầu tiên của ông Dempsey kể từ khi nhận nhiệm vụ mới từ tháng 9-2011. Ngoài cuộc gặp với người đồng cấp Benny Gantz và nhiều quan chức quốc phòng an ninh, quân sự khác, Tướng Dempsey sẽ hội kiến với Bộ trưởng Quốc phòng Ehud Barak và cả Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Báo chí Mỹ như Bloomberg, Wall Street Journal cho rằng giới chức Lầu Năm Góc quan ngại quân đội Do Thái “manh động” chống Iran khi mà Mỹ chưa sẵn sàng bảo vệ các lợi ích của mình tại khu vực trong trường hợp xảy ra xung đột quân sự. Tổng thống Barack Obama và Bộ trưởng Quốc phòng Leon Panetta thời gian qua đã có các cuộc điện đàm với giới lãnh đạo cấp cao Israel để cảnh báo về những hậu quả khó lường nếu Tel Aviv đơn phương tấn công các cơ sở hạt nhân gây tranh cãi của Tehran. Mục tiêu của ông Dempsey trong chuyến đi Israel lần đầu tiên này là nhằm thuyết phục Tel Aviv bình tĩnh và nhẫn nại chờ đợi các chính sách cấm vận chống Iran của Mỹ và phương Tây.

Ngoại trưởng Anh William Hague ngày 15-1 cũng khẳng định phương Tây sẽ không sử dụng biện pháp quân sự chống Iran, nhưng nhấn mạnh Liên minh châu Âu (EU) sẽ theo Mỹ cấm vận nhập khẩu dầu mỏ của Tehran sau cuộc họp thượng đỉnh vào cuối tháng này, chứ không thể trì hoãn thêm thời gian để các nước thành viên tìm kiếm nguồn cung mới. Các nước vùng Vịnh khác, đặc biệt là Arabie Séoudite là nguồn cung dầu thay thế được phương Tây trông đợi nhiều nhất. Tuy nhiên, đại diện của Iran tại Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) Mohammad Ali Khatibi cảnh báo các nước A-rập láng giềng sẽ gánh lấy hậu quả nếu họ gia tăng sản lượng dầu mỏ xuất khẩu nhằm bù vào lượng dầu thô của Iran. “Nếu các nước này bật đèn xanh thay thế lượng dầu (bị cấm vận xuất khẩu) của Iran thì họ sẽ là thủ phạm chính cho những gì có thể xảy ra tại khu vực, kể cả ở Eo biển Hormuz”, ông Khatibi tuyên bố.

KIẾN HÒA (Tổng hợp)

Đoàn tàu chiến Mỹ tới vùng Vịnh. Ảnh: Theo Voice of Russia

Chia sẻ bài viết