Ngày 16-8, Mỹ lên tiếng đáp trả Iran sau khi Tổng thống Hassan Rouhani cảnh báo Tehran sẽ từ bỏ thỏa thuận hạt nhân đạt được hồi năm 2015 nếu Washington tiếp tục áp đặt các lệnh trừng phạt lên nước này.

Tổng thống Rouhani phát biểu trước Quốc hội Iran hôm 15-8. Ảnh: AFP 

“Iran không được quyền sử dụng thỏa thuận hạt nhân để bắt thế giới làm con tin. Thỏa thuận hạt nhân không quá lớn đến mức không thể từ bỏ”- Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc (LHQ) Nikki Haley nhấn mạnh, đồng thời cho rằng các lệnh trừng phạt mới không liên quan đến thỏa thuận hạt nhân mà Iran đã ký kết với nhóm các cường quốc P5+1 cách đây 2 năm, mà theo đó Tehran cắt giảm chương trình hạt nhân để đổi lấy việc được nới lỏng các biện pháp trừng phạt.

Bình luận của bà Haley được cho là nhắm vào những phát biểu mà Tổng thống Rouhani đưa ra hôm 15-8 tại phiên họp Quốc hội Iran. Khi đó, nhà lãnh đạo Iran tuyên bố nước này có thể từ bỏ thỏa thuận hạt nhân không phải trong một tuần hoặc một tháng mà “chỉ trong vài giờ” nếu Mỹ áp đặt thêm các lệnh trừng phạt mới.

Theo ông Rouhani, Iran có thể sớm nối lại các hoạt động hạt nhân và tăng số lượng uranium được làm giàu (để chế tạo bom hạt nhân) lên mức độ cao hơn trước khi các bên đạt được thỏa thuận năm 2015.

Tổng thống Rouhani còn nói rằng Iran muốn tuân thủ thỏa thuận lịch sử nói trên - điều mà ông gọi là “chiến thắng kiểu mẫu của hòa bình và ngoại giao trước chiến tranh và chủ nghĩa đơn phương”, nhưng đây không phải là “giải pháp duy nhất”.

Đây là lần đầu tiên Tổng thống Rouhani dọa từ bỏ thỏa thuận hạt nhân - dấu hiệu cho thấy mức độ khẩu chiến giữa Mỹ và Iran leo thang nhanh chóng kể từ khi ông Trump trở thành chủ nhân Nhà Trắng.

Tuyên bố của Tổng thống Rouhani được đưa ra trong bối cảnh thỏa thuận hạt nhân đang chịu sức ép ngày càng lớn sau khi Tehran thực hiện các vụ phóng thử tên lửa trong những tháng gần đây, dẫn đến việc Washington áp đặt các lệnh trừng phạt mới. Tehran phủ nhận họ vi phạm nghị quyết của LHQ và khẳng định các tên lửa không được thiết kế để mang đầu đạn hạt nhân. Hai bên cũng cáo buộc lẫn nhau về việc vi phạm tinh thần thỏa thuận trên.

Trên tài khoản Twitter mới đây, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif trách móc Tổng thống Trump muốn “kết liễu” thỏa thuận hạt nhân với Iran. Ông Zarif cho rằng để tránh bị cô lập, Tổng thống Trump đang cố đổ lỗi cho Iran. Trước đó, chủ nhân Nhà Trắng tuyên bố Iran không tôn trọng tinh thần thỏa thuận hạt nhân và ông nghĩ rằng đây là “thỏa thuận khủng khiếp”.

Thế nên, giới lãnh đạo Iran có lý do để tố cáo các lệnh trừng phạt mới của Mỹ nhằm vào Tehran vi phạm tinh thần của thỏa thuận hạt nhân.

Tuy nhiên,  Đại sứ Haley cho rằng hành động của Washington không liên quan đến thỏa thuận trên, đồng thời cho biết Cộng hòa Hồi giáo phải chịu trách nhiệm cho “các vụ phóng thử tên lửa của họ, ủng hộ chủ nghĩa khủng bố, coi nhẹ nhân quyền và vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ”.

THANH BÌNH (Theo Reuters, AFP)