Dù đang ở Singapore tập trung cho cuộc gặp thượng đỉnh với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 11-6 lại tiếp tục lên mạng xã hội Twitter viết nhiều dòng trạng thái bày tỏ sự giận dữ của mình với một số quốc gia đồng minh. 

Tấm ảnh Thủ tướng Đức “chất vấn” Tổng thống Mỹ tại thượng đỉnh G7 nói lên sự bất đồng sâu sắc giữa Mỹ và các đồng minh. Ảnh: AP

“Thương mại công bằng hiện nay có thể được gọi là thương mại ngu xuẩn nếu nó không có qua có lại. Không có sự công bằng cho 800 tỉ USD thâm hụt thương mại của nhân dân Mỹ. Vậy tại sao tôi với tư cách Tổng thống Mỹ lại cho phép các nước tiếp tục tạo ra thặng dư thương mại lớn như họ đã làm suốt hàng thập niên qua, trong khi nông dân, công nhân và người đóng thuế của chúng ta phải trả cái giá bất công lớn như thế” – ông Trump viết. 

Ông chủ Nhà Trắng còn nhắm thẳng vào Thủ tướng Canada Justin Trudeau, người vừa chủ trị hội nghị thượng đỉnh G7 ở Quebec, rằng “Ông Justin đang hành động như thể tổn thương” trong khi tạo ra thặng dư thương mại 100 tỉ USD với chúng ta. Ông Trump cũng “lồng ghép” vấn đề thương mại với chi tiêu quân sự của các đồng minh trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). “Mỹ trả gần như toàn bộ chi phí của NATO, bảo vệ những nước gian lận trong buôn bán với chúng ta! Liên minh châu Âu thặng dư 151 tỉ USD nên chi nhiều hơn cho quân sự” – ông Trump viết tiếp và chỉ thẳng vào Đức: “Đức trả 1% GDP cho NATO trong khi chúng ta chi 4% mà GDP của chúng ta lại lớn hơn nhiều. Có ai tin là nó hợp lý không?”. 

Cũng cần nhắc lại là hôm 10-6, trên đường bay đến Singapore, Tổng thống đời thứ 45 của nước Mỹ phê phán Thủ tướng Canada là “không trung thực và kém cỏi” sau khi ông Trudeau nói trước báo giới quốc tế rằng chính sách tăng thuế thép và nhôm của chính quyền Trump là “một sự sỉ nhục”. Ông Trump cũng yêu cầu đại diện của mình rút khỏi tuyên bố chung của G7 vào phút chót. Không dừng lại đó, cố vấn kinh tế Larry Kudlow của ông Trump cho rằng phát biểu của Thủ tướng Trudeau tại cuộc họp báo của G7 là “nghiệp dư và tự cao tự đại”, đồng thời mô tả đó là hành động “đâm sau lưng” khi Tổng thống Trump đã rời hội nghị sớm hơn kế hoạch. Ông Kudlow cảnh báo thêm phát biểu của ông Trudeau có nguy cơ làm suy yếu Tổng thống Mỹ trước cuộc gặp với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. 

Ngoại trưởng Canada Chrystia Freeland sau đó họp báo lên án “các cuộc tấn công ngụy biện” của Washington. Ông tái khẳng định Canada quyết tâm áp đặt các biện pháp trả đũa Mỹ, Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng lên tiếng “chia lửa” với chủ nhà G7 bằng cáo buộc Tổng thống Trump hủy hoại lòng tin và thiếu nhất quán khi rút khỏi tuyên bố chung. Bà Merkel cho biết EU sẽ hành động giống như Canada và việc chính quyền Trump rút khỏi tuyên bố chung của G7 rồi rêu rao qua Twitter là “đáng thất vọng”. 

KIẾN HÒA