Bác sĩ Nguyễn Trường Giang, Giám đốc Bệnh viện Ung bướu (BVUB) TP Cần Thơ khẳng định, sau 10 năm thành lập, thành quả ngày hôm nay có phần đóng góp rất lớn từ công tác hợp tác quốc tế.

Món quà đầu tiên

Tại hội nghị ung bướu vừa  được tổ chức tại TP Cần Thơ vào đầu tháng 11-2017, Giáo sư Nguyễn Chấn Hùng, Chủ tịch Hội Ung thư (UT) Việt Nam, nhắc đến ân tình của Cơ quan Năng lượng nguyên tử Quốc tế (IAEA) đã tặng máy xạ trị cobalt 60 cho BVUB TP Cần Thơ. Giáo sư Hùng nói: “Thời điểm năm 2010, món quà này quí lắm. Khi ấy, BV chưa có trang thiết bị nên chưa triển khai được xạ trị, bệnh nhân phải đưa lên TP Hồ Chí Minh mà trên đó quá tải, nhiều bệnh nhân phải chờ đợi. Khi có máy, BV triển khai Khoa Xạ trị và bệnh nhân ở khu vực ĐBSCL có thể điều trị gần nhà”.

BVUB TP Cần Thơ ký thỏa thuận chính thức với đoàn MEET (Hoa Kỳ) về lĩnh vực công tác xã hội, y học hạt nhân và gây mê hồi sức. Ảnh BV cung cấp

Thời điểm đó, máy cobalt 60 thuộc thế hệ mới nhất, có công nghệ tiên tiến, là thế hệ máy sau cùng của Viện Nguyên tử y học Bhabhatron.  Lúc ấy, mỗi tháng, BV điều trị từ 300-500 bệnh nhân UT, trong đó phần lớn bệnh nhân đều có chỉ định xạ trị. Vì vậy, đưa vào hoạt động không bao lâu, máy cobalt 60 quá tải. Cũng trong năm 2010, Giáo sư Graeme Morgan, người Úc tặng cho BVUB máy mô phỏng. Món quà này vẫn đang được BV sử dụng. Bác sĩ Trần Thanh Phong, Trưởng Khoa Xạ trị, BVUB TP Cần Thơ cho biết: “BV chia làm 3 ca xạ trị, máy hoạt động hết công suất, từ 5 giờ sáng đến 11 giờ đêm. Mỗi ngày xạ trị cho khoảng 80 bệnh nhân”. 

Hiện nay, BV triển khai chương trình tầm soát phát hiện sớm UT cổ tử cung và vú cho 10.000 phụ nữ tuổi từ 35-54 tại 46 phường, xã ở 5 quận, huyện (Cái Răng, Bình Thủy, Ninh Kiều, Thới Lai và Ô Môn). Dự án do Quỹ dầu lửa quốc tế thông qua  IAEA tài trợ cho BVUB. Theo bác sĩ Huỳnh Minh Thiện, Phó Trưởng Phòng Kế hoạch, BVUB TP Cần Thơ, trước khi triển khai sàng lọc, dự án tiến hành tập huấn kiến thức, kỹ thuật sàng lọc UT vú và cổ tử cung cho trạm y tế bằng những kỹ thuật đơn giản, chi phí rẻ như VIA.Tức là dùng axit acetic chấm vào cổ tử cung và quan sát tổn thương, nếu nghi ngờ thì chuyển lên tuyến trên để khám, xét nghiệm; hướng dẫn, tư vấn cho chị em tự khám vú. Ngoài hỗ trợ từ dự án, BVUB còn hỗ trợ thêm cho chị em (đối với các trường hợp nghi ngờ bệnh thuộc quận Ninh Kiều) siêu âm nhũ. 

Từ hỗ trợ này, nhiều chị em đã được phát hiện sớm bệnh. Chị V., ở phường An Hòa, quận Ninh Kiều kể: “Tôi lo buôn bán kiếm sống, nuôi con nên ít quan tâm đến sức khỏe. Khi địa phương phát phiếu đi khám miễn phí UT vú và cổ tử cung, tôi mới có điều kiện khám kiểm tra sức khỏe. Khi khám, bác sĩ nghi ngờ UT vú. Sau đó, tôi được bác sĩ tiếp tục khám, xét nghiệm, sinh thiết thì xác định là UT vú và được chỉ định phẫu thuật. Nhờ phát hiện sớm, tế bào UT chưa xâm lấn, di căn nên tôi duy trì sức khỏe, nhẹ chi phí điều trị”.

Từ dự án này, BV cũng thu thập thông tin, phối hợp IAEA, xây dựng chiến lược phòng chống UT cho Cần Thơ, ĐBSCL, Việt Nam và nước bạn Lào, Campuchia. Cần Thơ là 1 trong 6 địa phương tham gia dự án. Việc tham gia xây dựng chiến lược giúp BVUB TP Cần Thơ triển khai can thiệp có hiệu quả trong dự phòng và điều trị UT.

Thúc đẩy hợp tác chuyên sâu

Theo Phó Giám đốc BVUB TP Cần Thơ Võ Văn Kha, ngay từ khi mới thành lập BV, lãnh đạo đã xác định hợp tác quốc tế là hoạt động trọng tâm. Chính vì thế, BV là cơ sở y tế đầu tiên trên địa bàn TP Cần Thơ mở lớp dạy tiếng Anh tại BV và duy trì cho đến nay. Lớp học có sự tham gia của lãnh đạo BV, các khoa, phòng. Ngoài giao tiếp thông thường, lớp ngoại ngữ đã chuyên sâu về lĩnh vực y khoa, đặc biệt là ung bướu. Nhờ nền tảng ngoại ngữ, một số cán bộ, bác sĩ của BV tự tin tham gia các hội thảo, hội nghị, các diễn đàn… chuyên ngành UT tổ chức ở Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc… và nhiều bác sĩ được cử đi học ở nước ngoài.

Bác sĩ Trần Thanh Phong, Trưởng khoa Xạ trị, Bệnh viện Ung bướu TP Cần Thơ trao đổi với bệnh nhân trước khi xạ trị bằng máy cobalt 60.

Tiến sĩ Võ Văn Kha kể: “So về trang thiết bị, cơ sở vật chất… BV còn kém xa cơ sở điều trị ung bướu ở các nước bạn. Trong quá trình đi, chúng tôi quan sát, lắng nghe để triển khai phù hợp tại BV mình. Chẳng hạn bệnh nhân ung bướu khám và tái khám vài chục lần/năm. Mỗi lần tái khám, nhập viện là một bệnh án. Lẽ đó, BV cải tiến chỉ dùng một bệnh án để theo dõi được cả quá trình điều trị của bệnh nhân, giảm lượng hồ sơ lưu trữ. Tới đây, BV tiến tới làm thẻ, cấp mã vạch cho bệnh nhân”.

Trong quá trình tham gia các hội thảo quốc tế, gặp gỡ và làm việc với các chuyên gia ung bướu ở các nước phát triển, cán bộ BV có dịp tiếp cận với các cơ sở vật chất, trang thiết bị tiên tiến. Nhờ đó, khi thành phố triển khai thiết kế, xây dựng BVUB 500 giường, BV góp ý thay đổi nhiều trang thiết bị với công nghệ mới, điều trị hiệu quả, giảm chi phí đầu tư, vận hành và bảo dưỡng. Đơn cử như hệ thống Cyclotron sản xuất chất đồng vị phóng xạ trị giá hơn 100 tỉ đồng. Qua góp ý, điều chỉnh chuyển đổi máy Cyclotron (mini) đã giảm suất đầu tư và vận hành, tiết kiệm hàng chục tỉ đồng.

Ngoài ra, BVUB TP Cần Thơ và Viện Ung thư Quốc gia Budapest-Hungary đã thảo luận và ký kết bản thỏa ước khung về: Hợp tác trao đổi kinh nghiệm, hỗ trợ tư vấn mô hình xây dựng và tổ chức hoạt động của BVUB TP Cần Thơ mới; hỗ trợ đào tạo chuyên sâu lĩnh vực ung bướu; nghiên cứu, tầm soát và dự phòng UT. Mới đây, BVUB TP Cần Thơ cũng cử 1 bác sĩ sang Hungary học 3 tháng về xạ trị UT. Từ nay đến năm 2020, mỗi năm BV sẽ cử 6 bác sĩ sang Hungary học.

Từ đầu năm 2017 đến nay, BVUB Cần Thơ còn thúc đẩy hợp tác với chuyên gia Nhật Bản trong lĩnh vực đào tạo chuyên ngành giải phẫu bệnh. Sắp tới, BV sẽ cử 1 bác sĩ sang học tập tại Nhật trong vòng 1 năm về chuyên ngành này. Phía Nhật Bản cũng đề xuất hợp tác nghiên cứu phân tích gien trong UT phổi nhằm tìm ra phương pháp mới điều trị UT phổi.

BVUB TP Cần Thơ ký thỏa thuận chính thức với đoàn MEET (Hoa Kỳ) về  kinh nghiệm điều trị cũng như hỗ trợ tâm lý cho bệnh nhân và trao đổi kinh nghiệm trong lĩnh vực công tác xã hội, y học hạt nhân và gây mê hồi sức. Về nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng, BV đang phối hợp với các tập đoàn, công ty dược phẩm của Hoa Kỳ thử nghiệm lâm sàng 4  thuốc điều trị UT phổi, cổ tử cung và gan. Sắp tới, tiếp tục triển khai thêm 2 loại thuốc điều trị UT hạch và phổi. Bệnh nhân tham gia thử nghiệm lâm sàng thuốc được miễn toàn bộ chi phí điều trị (thuốc, xét nghiệm, cận lâm sàng…) và hỗ trợ chi phí đi lại. 

Theo lãnh đạo BVUB TP Cần Thơ, tất cả các bác sĩ ở BV đều trải qua những khóa đào tạo ở TP Hồ Chí Minh, Hà Nội. BV còn cử bác sĩ đi học các khóa đào tạo ở nước ngoài về y học hạt nhân, sinh học phân tử, giải phẫu bệnh… Bác sĩ Nguyễn Trường Giang, Giám đốc BVUB TP Cần Thơ cho rằng, hợp tác quốc tế đã góp phần xây dựng thương hiệu của BV. BV sẽ tiếp tục đẩy mạnh hoạt động này trong thời gian tới.

Bài, ảnh: H.HOA