Hôm 22-10, thống đốc của 2 vùng giàu nhất miền Bắc nước Ý là Lombardy và Veneto đã đồng loạt khẳng định giành thắng lợi trong cuộc trưng cầu dân ý đòi thêm quyền tự trị cho họ. Động thái được hãng tin Reuters nhận định là có thể gây thêm căng thẳng tại châu Âu trong bối cảnh Tây Ban Nha đang nỗ lực ngăn xứ giàu có Catalonia ly khai khỏi nước này.

Ông Roberto Maroni, Thống đốc vùng Lombardy,  nơi chiếm khoảng 20% GDP của Ý.   Ảnh:  Reuters 

Theo kết quả kiểm phiếu sơ bộ, khoảng 95-98%  trong số hàng triệu dân tại Lombardy và Veneto đã nói “có” trong cuộc trưng cầu dân ý yêu cầu chính quyền trung ương Rome trao thêm quyền lực và tiền thuế cho họ. Trong thông báo trước báo giới, Thống đốc vùng Lombardy  - ông Roberto Maroni cho biết tỷ lệ đi bỏ phiếu tại vùng này là trên 40%, trong khi tại Veneto là 60%.

Ông Maroni tuyên bố với kết quả trên, 2 vùng Lombardy và Veneto “có thể đoàn kết lực lượng cho cuộc đấu tranh thế kỷ”. Thống đốc Veneto Luca Zaia mô tả chiến thắng này là “vụ nổ lớn cho cải cách thể chế”. Hãng tin AP cho biết, cuộc trưng cần dân ý vừa qua của Lombardy và Veneto nhận được sự ủng hộ của đảng chính trị dân túy Năm sao và cựu Thủ tướng Silvio Berlusconi.

Khác với cuộc trưng cầu dân ý hôm 1-10 của vùng Catalonia mà chính quyền Madrid đã tuyên bố là bất hợp pháp, 2 cuộc bỏ phiếu tại Lombardy và Veneto không nhằm tìm kiếm độc lập và không vi hiến. Kết quả bỏ phiếu cũng không có tính ràng buộc đối với chính quyền trung ương Rome. Tuy nhiên, yêu cầu trao thêm quyền tự trị từ 2 vùng giàu nhất có thể là mối đe dọa nghiêm trọng đối với quyền lực của chính phủ Ý.

Lombardy và Veneto chiếm khoảng 30% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và chiếm gần 1/4 số cử tri của đất nước hình chiếc ủng.  Song nhiều người dân ở 2 vùng này than phiền về việc chính quyền trung ương lãng phí tiền thuế của họ và cung cấp các dịch vụ công chất lượng thấp.

Trong khi đó, đảng Dân chủ (DP) cầm quyền chỉ trích bước đi trên của Lombardy và Veneto, nói rằng các cuộc bỏ phiếu không bắt buộc tại 2 vùng này không có sức nặng pháp lý, không cần thiết cho việc mở ra các cuộc đàm phán xung quanh vấn đề tự trị và là một sự lãng phí các nguồn lực.

Theo AP, kết quả bỏ phiếu ủng hộ tự trị rộng lớn áp đảo tại Lombardy và Veneto đã nâng cao hình ảnh cho đảng Liên đoàn phương Bắc (LN) trước thềm cuộc tổng tuyển cử của Ý vào năm tới. Trước đó, đảng này được thành lập với mục đích ly khai cho các khu vực giàu có ở miền Bắc, nhưng đã từ bỏ điều đó khi gia nhập chính phủ Thủ tướng Silvio Berlusconi vào những năm 1990.

HẢI NGUYỆT