Nhiều học sinh nghèo có nguy cơ bỏ học hay không dám đến trường vì mặc cảm thiếu học phí, tập sách, đồng phục… Nhưng nhờ sự hỗ trợ của các mạnh thường quân, thông qua các cấp hội khuyến học (HKH) của thành phố, đã tiếp sức và nâng bước các em đến trường.

Đoàn công tác của Thành ủy Cần Thơ trao xe đạp cho học sinh khó khăn huyện Thới Lai.

Nâng bước trò nghèo

Em Nguyễn Kim Phụng, học sinh lớp 5A5, Trường Tiểu học (TH) Lê Bình 2, cho biết: “Đầu năm học mới, em nhận được học bổng (500.000 đồng) và sách vở do trường và cô chú từ HKH quận Cái Răng. Em rất mừng và cố gắng học tốt để không phụ lòng thầy cô, gia đình và cô chú”.

Gia đình Phụng thuộc hộ nghèo, có 6 thành viên: bà nội, cha, mẹ, chị hai đang học lớp 8 Trường THCS Lê Bình, em trai và Phụng. Thu nhập chính của đại gia đình từ gánh ve chai của cha mẹ Phụng. Lo cái ăn đã khó, lo việc học cho chị em Phụng càng vất vả hơn, nhưng không vì thế mà cô trò nhỏ nản lòng.

Phụng tâm sự: “Mỗi ngày đi học, mẹ cho em được 5.000 đồng nhưng em để dành mua đồ dùng học tập. Em sẽ học giỏi để trở thành bác sĩ”. Em Nguyễn Khánh Bằng, học cùng lớp với Phụng, nói thêm: “Em cũng nhận được học bổng 500.000 đồng và tập vở. Số tiền này em đưa ông ngoại giữ. Cha mẹ bỏ đi từ khi em còn rất nhỏ, ông bà ngoại, dì và cậu nuôi em ăn học. Em cố gắng học thật giỏi, sau này có việc làm để lo cho ông bà…”.

Bằng và Phụng đều là học sinh khá, giỏi của Trường TH Lê Bình 2; là 2 trong số 39 em khó khăn của trường được nhận học bổng khuyến học của HKH quận Cái Răng. Theo thầy Trần Quốc Khánh, Hiệu trưởng Trường TH Lê Bình 2, trường có 833 học sinh thuộc 25 lớp; trong đó có 74 em thuộc diện khó khăn. 39 em thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo được nhận học bổng của HKH quận, trường vận động mạnh thường quân 400 quyển tập cho học sinh, nhằm động viên các em vượt khó, học tốt”.

Qua thống kê của HKH quận Cái Răng, từ đầu năm 2017 đến nay, các cấp HKH trong quận vận động trên 1,22 tỉ đồng cho quỹ khuyến học. Từ nguồn quỹ này, Quận hội phối hợp ngành giáo dục quận, HKH các phường, các chi hội trường học xét, trao 858 suất học bổng, 3.692 quà cho học sinh, sinh viên khó khăn.

Các cấp HKH quận, huyện, chi hội trên địa bàn TP Cần Thơ đã, đang nỗ lực vì mục tiêu nâng bước học trò nghèo đến trường. Đơn cử như Chi hội Khu vực 6, phường Hưng Lợi- một trong những điểm sáng khuyến học, khuyến tài của Quận hội Ninh Kiều. Hằng năm, chi hội vận động trên 15 triệu đồng và khoảng 4.000 quyển tập để khen thưởng học sinh giỏi, học sinh đậu đại học; trao học bổng, quà, tập sách, quần áo… cho các em khó khăn.

Qua đó đã tạo động lực, giúp học sinh nghèo có nguy cơ bỏ học được tiếp tục đến trường, tiêu biểu là trường hợp em Tăng Thị Huyền Như (hiện đang học cấp 3). Em mồ côi cha mẹ, sống với bà. Nhiều năm trước, chi hội khu vực 6 tìm hiểu, động viên, hỗ trợ học bổng, tập sách… giúp Như vượt khó học tốt và thường xuyên theo dõi giúp đỡ em đến nay.

Doanh nhân Nguyễn Thanh Thế, Chi hội trưởng HKH khu vực 6, nói: “Tham gia HĐND ở địa phương, tôi có điều kiện thuận lợi khi tham gia công tác khuyến học, khuyến tài. 9 năm qua, mỗi lần nhìn thấy gương mặt vui tươi của học trò giỏi khi nhận học bổng; chứng kiến nỗ lực vượt khó, học giỏi của học trò có hoàn cảnh khó khăn… Tôi và anh em trong chi hội cảm nhận được ý nghĩa trọn vẹn của khuyến học, khuyến tài”.

Xây dựng cộng đồng học tập

6 tháng đầu 2017, thành phố đã phát triển mới 1.065 tổ chức HKH, nâng tổng số các loại hình tổ chức hội lên 5.720; phát triển mới 17.450 hội viên, nâng tổng số hội viên của toàn thành phố lên 216.633 người, chiếm 17,72% tổng số dân. Trong đó Ô Môn, Cái Răng, Ninh Kiều là 3 đơn vị có hội viên khá cao, chiếm từ 16%-19% dân số. Tổ chức các cấp HKH của thành phố từng bước được kiện toàn; mạng lưới khuyến học phát triển rộng khắp; phong trào xây dựng các mô hình hiếu học nay là mô hình học tập phát triển nhanh, được xã hội quan tâm ủng hộ.

Đến nay, các quận, huyện đã công nhận 8.568 gia đình cử nhân, 1.211 gia đình thạc sĩ và 272 gia đình tiến sĩ. Hệ thống HKH các quận, huyện, trường học và xã, phường, thị trấn tăng cường vận động quỹ khuyến học, khuyến tài với nhiều hình thức phong phú. 6 tháng đầu năm, toàn thành phố đã vận động được trên 17,5 tỉ đồng, tăng gần gấp 2 lần so với cùng kỳ năm trước. Từ nguồn quỹ này, thành phố đã cấp trên 61.300 suất học bổng, quà và phần thưởng.

Đại diện Hội Rhône- Mékong (Pháp) trao 40 suất học bổng (700.000 đồng/suất) cho đại diện 4 trường tiểu học, THCS ở quận Ninh Kiều để trao học sinh nghèo.

Theo cô Nguyễn Thị Ngọc Thu, Chủ tịch HKH quận Ninh Kiều, từ khi có Chỉ thị 11 năm 2007 của Bộ Chính trị và Chỉ thị 14 (cùng năm) của Thành ủy Cần Thơ về công tác khuyến học khuyến tài, các nhiệm vụ khuyến học và xây dựng xã hội học tập được cả hệ thống chính trị chung tay vận động, lan tỏa đến từng hộ gia đình. Đây là cơ sở để thành phố phấn đấu đến năm 2020 có 70% gia đình được công nhận Gia đình học tập; 50% dòng họ được công nhận Dòng họ học tập; 60% ấp, khu vực đạt cộng đồng học tập.

Riêng quận Ninh Kiều đã xây dựng được 44 khu vực và 2 phường (An Cư và An Phú) cộng đồng học tập. Cô Thu nói: “Quận hội đã vận động được trên 2,4 tỉ đồng cho quỹ khuyến học, khuyến tài. Đó là nhờ sự quan tâm của lãnh đạo địa phương và nỗ lực của các cấp HKH cơ sở”.

Tuy nhiên, HKH các cấp vẫn gặp khó về nguồn lực cán bộ và kinh phí hoạt động, phần lớn là cán bộ hội ở cơ sở đều kiêm nhiệm, cán bộ chuyên trách thì quá mới; nên theo cô Nguyễn Thị Ngọc Thu, việc vận động nguồn quỹ vẫn chưa đạt yêu cầu.

Cô Đỗ Kim Lan, Phó Chủ tịch HKH quận Cái Răng, thì cho rằng: Do chưa có kinh phí hoạt động thường xuyên nên HKH cơ sở ít nhiều gặp khó khăn. Cán bộ chi hội khu vực không có chế độ thù lao; kinh phí hoạt động của HKH cấp phường không có, nên cũng hạn chế việc đi lại, công tác hội gặp nhiều khó khăn, rất cần sự hỗ trợ từ lãnh đạo các cấp.   

Sắp tới, HKH TP Cần Thơ đẩy mạnh phối hợp giữa ban ngành đoàn thể chính trị- xã hội, tạo thành sức mạnh tổng hợp để cổ vũ toàn xã hội tham gia công tác khuyến học khuyến tài, xây dựng xã hội học tập.

Chủ tịch HKH TP Cần Thơ, ông Đinh Viết Khanh nhấn mạnh: Hội tiếp tục vận động cả hệ thống chính trị và cổ vũ nhân dân đẩy nhanh xây dựng xã hội học tập theo tinh thần xã hội hóa; đẩy mạnh xây dựng Gia đình học tập, Dòng họ học tập,… Đồng thời, tuyên truyền về tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời; tăng cường vận động tổ chức, cá nhân, ủng hộ xây dựng các loại quỹ và hình thức khuyến học, khuyến tài hỗ trợ học sinh khó khăn, học sinh giỏi.

Từ ngày 2 đến 6-10, TP Cần Thơ tổ chức “Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2017”, với chủ đề: Học để phát triển quê hương đất nước - đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập từ cơ sở, với nhiều hoạt động: Tổ chức họp mặt Ngày thành lập HKH, khen thưởng học sinh giỏi, giáo viên giỏi; trao học bổng học sinh khó khăn;…

Bài, ảnh: Ng.Ngân