Dân gian có câu “Con hát mẹ khen hay” ngầm ý cho rằng trong mắt cha mẹ con cái lúc nào cũng hay, cũng giỏi. Đây cũng là tâm lý khá phổ biến ở các bậc phụ huynh. Thế nhưng, nếu phụ huynh thể hiện điều này không khéo rất dễ dẫn đến tình trạng con trẻ tự cao, thích tán dương, ca ngợi…
Các bậc phụ huynh cần chú ý rèn luyện cho con tính khiêm tốn ngay từ nhỏ. Ảnh mang tính minh họa
Chị Hằng Nga (Vĩnh Long) kể: “Con gái tôi hát rất hay, múa giỏi. Gia đình rất tự hào nên hay khen và “khoe” với mọi người. Ở lớp, bé thường tham gia các hội thi, biểu diễn các tiết mục văn nghệ. Lần nào có giải bé rất vui nhưng lần nào gặp sự cố, không đạt giải… bé buồn và cáu gắt”. Theo chị Nga, mỗi lần thấy con buồn, gia đình động viên, an ủi nhưng có lần bé thẳng thừng chê các bạn chung đội hát dở thậm chí chê ban giám khảo không biết chấm điểm… thì đã đến lúc người lớn cần chấn chỉnh.
Không riêng trường hợp con gái chị Nga, hiện nay, nhiều trẻ em trong một số gia đình dễ mắc “bệnh” tự tin thái quá dẫn đến tự cao, tự đại. Như trường hợp con chị K. là một ví dụ. Bé có năng khiếu học tiếng Anh và được cha mẹ cho đi học thêm ở trung tâm từ rất sớm. Trong một lần dẫn con vào cơ quan chơi Trung thu, khi tham gia trò chơi, con chị khó chịu ra mặt và chê một bé khác dốt tiếng Anh, phát âm không chuẩn. Chị K. chia sẻ: “Đúng là trẻ con vô tư, không ác ý gì nhưng đôi khi cũng làm người lớn khó xử. Sau lần đó, về nhà tôi dạy con kỹ hơn về tính khiêm tốn cũng như những ảnh hưởng xấu từ tính thích khoe khoang mang lại”.
Chia sẻ về vấn đề này, nhiều phụ huynh cho rằng nguyên nhân dẫn đến việc trẻ có tính khoe khoang, tự cao cũng một phần xuất phát từ người lớn. Ở từng độ tuổi khác nhau, phụ huynh nên quan tâm giáo dục trẻ rèn luyện tính khiêm tốn. Chị Ngọc Ngân (quận Bình Thủy) bộc bạch: “Đành rằng cha mẹ nào cũng thương con và luôn cảm thấy tự hào khi con mình có thành tích hay năng khiếu vượt trội ở một lĩnh vực nào đó. Tuy nhiên, nếu khen con không đúng lúc thì đôi khi lại phản tác dụng”. Chị Ngân kể, lúc còn nhỏ, con trai chị rất thích đá banh. Đi tới đâu, gia đình cũng hay khoe con trai là “cầu thủ số 1” được Trường chọn vô đội tuyển thi đấu. Bản thân con chị cũng tự tin về năng khiếu thể thao của mình nên lơ là tập luyện. Kết quả ở lần tuyển chọn đi thi đấu chính thức, con chị bị loại. Từ đó về sau, vợ chồng chị dành thời gian quan tâm, nhắc nhở con kiên trì luyện tập với tinh thần “thắng không kiêu, bại không nản”.
Theo các chuyên gia, bên cạnh tự tin thì khiêm tốn là một trong những đức tính các bậc phụ huynh nên rèn luyện cho con ngay từ thuở nhỏ. Bởi ranh giới giữa sự tự tin và tự cao, tự đại rất mong manh, đòi hỏi bản lĩnh để nhận biết. Tự tin giúp trẻ mạnh dạn bộc lộ được tài năng, năng khiếu của bản thân, là một trong những tố chất cần thiết để thành công. Tuy nhiên, để giữ được thành công bền vững, lâu dài, cần có sự khiêm tốn đúng lúc.
Bài, ảnh: ĐAN NHƯ