Tháng 2-2018, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành Công văn số 1345/BNN-VPĐP về việc hướng dẫn xây dựng và triển khai kế hoạch xét, công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2018-2020. Từ định hướng này, Bộ tiêu chí TP Cần Thơ về xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2018-2020 (Bộ Tiêu chí nông thôn mới nâng cao) đang dần được hoàn thiện trên tinh thần đáp ứng yêu cầu phát triển và nguyện vọng của người dân.

Bộ Tiêu chí nông thôn mới nâng cao tiếp tục nhắm vào mục tiêu cải thiện thu nhập cho người dân nông thôn. Trong ảnh: Mô hình nuôi dê tại xã Thạnh Lộc, huyện Vĩnh Thạnh. Ảnh: MỸ THANH

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tiêu chí nông thôn mới nâng cao nhằm nâng chất lượng xã đạt chuẩn nông thôn mới; đảm bảo xây dựng nông thôn mới là quá trình thường xuyên, liên tục; hướng tới mục tiêu phát triển nông thôn bền vững. Đồng thời, đặt ra một số nhiệm vụ trọng tâm như: hạ tầng kinh tế-xã hội đồng bộ, phù hợp với tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn và thích ứng với biến đổi khí hậu. Lĩnh vực phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống nhân dân phải đảm bảo thu nhập bình quân đầu người tại thời điểm xét, công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao phải cao gấp 1,2 lần trở lên so với thu nhập bình quân đầu người của xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm từ 0,5 lần trở xuống so với mức quy định đối với vùng. Đối với cảnh quan-môi trường cần có hệ thống cung cấp nước sinh hoạt tập trung đảm bảo cung cấp nước sạch 100% số hộ dân trên địa bàn toàn xã; cảnh quan, không gian nông thôn sáng-xanh-sạch-đẹp, giữ gìn được bản sắc văn hóa tốt đẹp của địa phương...

Từ định hướng trên, TP Cần Thơ đã dự thảo Bộ Tiêu chí nông thôn mới nâng cao của thành phố gồm 19 tiêu chí, chia thành 5 nhóm: Quy hoạch (1 tiêu chí), hạ tầng kinh tế-xã hội (8 tiêu chí), kinh tế và hình thức tổ chức sản xuất (4 tiêu chí), văn hóa-xã hội-môi trường (4 tiêu chí), hệ thống chính trị (2 tiêu chí). Trong đó, dựa vào tiềm năng, lợi thế và yêu cầu thực tiễn phát triển tại địa phương, Bộ Tiêu chí nông thôn mới nâng cao của TP Cần Thơ được uyển chuyển linh hoạt và một số tiêu chí được “nâng chuẩn” so với Bộ Tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2016 – 2020. Đơn cử như: tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giai đoạn 2018-2020 phải ≤ 3,8%, tỷ lệ lao động có việc làm qua đào tạo ≥40%, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế năm 2020  ≥ 90%; thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đến năm 2020 (triệu đồng/người) cao gấp 1,1 lần trở lên so với thu nhập bình quân đầu người của xã tại thời điểm được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới và tối thiểu bằng với thu nhập bình quân đầu người quy định tại Quyết định số 4158/QĐ-UBND của UBND TP Cần Thơ  về việc ban hành Bộ Tiêu chí TP Cần Thơ về xã nông thôn mới giai đoạn 2016-2020...

Ông Lê Văn Tính, Phó Chánh Văn phòng điều phối nông thôn mới TP Cần Thơ, cho biết: Hiện thành phố có 27/36 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Do đó, việc ban hành Bộ Tiêu chí nông thôn mới nâng cao là rất cần thiết, mang tính định hướng để các xã này củng cố, nâng chất các tiêu chí; đảm bảo xây dựng nông thôn mới là quá trình xuyên suốt, liên tục. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đưa ra yêu cầu rất rõ: Đối với các xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới theo Quyết định số 491/QĐ-TTg và Quyết định số 342/QĐ-TTg của Chính phủ, trước hết phải tập trung rà soát, thực hiện đầy đủ mức đạt chuẩn theo yêu cầu của Bộ Tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2016 – 2020. Các xã sau khi đã đáp ứng đầy đủ yêu cầu của Bộ Tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2016 – 2020 khẩn trương xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2018-2020.

Tại cuộc họp lấy ý kiến đóng góp cho Bộ tiêu chí TP Cần Thơ về xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2018-2020 do Ban Chỉ đạo thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới TP Cần Thơ tổ chức, nhiều ý kiến cho rằng, cần có sự cân đối, đưa ra chỉ tiêu, lộ trình thực hiện phù hợp đối với từng tiêu chí. Bởi so với trước đây, Bộ Tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2016 – 2020 đã đặt yêu cầu cao hơn rất nhiều. Nếu Bộ Tiêu chí nông thôn mới nâng cao tiếp tục đẩy lên cao nữa sẽ gây áp lực cho các xã và ngược lại có thể làm hạn chế sức phấn đấu của địa phương. Đơn cử như tiêu chí tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giai đoạn 2018-2020 nên phân kỳ năm 2018 giảm ≤ 3,8%, 2019 còn ≤ 3,4% và năm 2020 ≤ 3%. Tương tự, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế năm 2018 phải đạt ≥ 86% và năm 2020 nâng lên  ≥ 90%...

Vấn đề phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập của người dân nông thôn được các sở ngành hữu quan đặc biệt quan tâm. Theo ông Trương Quốc Trạng, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Cần Thơ, đối với tiêu chí hình thức tổ chức sản xuất, các xã nên chú ý phát triển hợp tác xã cần thực hiện liên kết theo chuỗi giá trị hàng hóa đối với sản phẩm chủ lực của xã đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm và gắn với định hướng phát triển dịch vụ, du lịch… Bà Nguyễn Thị Kiều, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP Cần Thơ, cho rằng, các xã đặc biệt lưu ý đến sản xuất đại trà thay vì chỉ chăm chút cho hoạt động của các Hợp tác  xã, Tổ hợp tác; quan tâm ứng dụng công nghệ cao để tiết giảm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng nông sản từ đó tăng thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân.

MỸ THANH