Cựu Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) John Brennan tiếp tục đối đầu Tổng thống Donald Trump khi vừa lên tiếng chỉ trích việc lãnh đạo Mỹ làm căng với các nước đồng minh tại hội nghị thượng đỉnh thường niên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Tổng thống Trump tại cuộc họp với lãnh đạo các nước thành viên NATO hôm 11-7. Ảnh: AP

Viết trên Twitter, ông Brennan “tung nắm đấm” về phía ông Trump với bình luận rằng tổng thống “ngờ nghệch và thiếu hiểu biết” về cách thế giới vận hành. Thậm chí, cựu Giám đốc CIA cho rằng sẽ có lợi cho an ninh Mỹ nếu các nhà lãnh đạo NATO chống lại “hành vi liều lĩnh” của Tổng thống Trump. “Lịch sử chắc chắn sẽ ghi nhận Donald Trump là một trong những nhân vật tai hại nhất của thế kỷ 21” – ông Brennan bình luận gay gắt trên Twitter. Ông còn chia sẻ dòng thông điệp của cựu Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, lên án cách hành xử của Tổng thống Trump đối với  các thành viên NATO. Trước đó, ông Kerry trên Twitter đã chỉ trích ông Trump không hiểu tầm quan trọng của NATO và mắc sai lầm khi gây hấn với những nước trong khối, đặc biệt là Đức tại hội nghị thượng đỉnh ở Brussels (Bỉ). Theo cựu ngoại trưởng, những nhận xét mới đây của Tổng thống Trump về đồng minh là “hết sức hổ thẹn, mang tính phá hoại và đi ngược lại lợi ích của Mỹ”.

Bình luận của hai cựu quan chức Mỹ được đưa ra sau khi Tổng thống Trump tiếp tục thúc ép đồng minh châu Âu chia sẻ gánh nặng tài chính một cách công bằng hơn trong chi tiêu quốc phòng NATO nếu muốn Washington duy trì cam kết bảo vệ an ninh. Theo giới quan sát, hội nghị tại Brussels đã có một khởi đầu tồi tệ, khẳng định nỗi lo của các quan chức NATO khi cuộc họp song phương giữa Tổng thống Trump và Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg diễn ra đầy căng thẳng. Trong cuộc họp kín sau đó, lãnh đạo các nước thành viên NATO tiếp tục “hoang mang” và không rõ mức độ nghiêm túc của Tổng thống Trump khi ông rời cuộc họp và để lại yêu cầu tăng ngân sách quân sự lên gấp đôi từ mức 2% GDP hiện nay. Hiện chỉ 6 trong tổng số 29 quốc gia NATO đáp ứng mức chi tiêu quốc phòng nói trên.

Tại hội nghị, ông chủ Nhà Trắng còn có phát biểu chống lại Đức khi nói rằng Berlin hoàn toàn bị Nga “kiểm soát” liên quan thỏa thuận đường ống khí đốt giữa hai nước và yêu cầu NATO đánh giá lại mối quan hệ “không phù hợp” này. Trước đó, Đức cũng là nước thành viên bị ông Trump chỉ trích nhiều nhất vì không tăng chi tiêu quốc phòng nhiều hơn.

Hồi tháng rồi, truyền thông Mỹ dẫn nguồn tin Lầu Năm Góc tiết lộ chính quyền Trump đang tính toán chi phí duy trì sự hiện diện quân đội Mỹ tại Đức trước khả năng rút quân. Mỹ đóng quân ở Đức kể từ Thế chiến II và là nơi bố trí lực lượng Mỹ lớn thứ hai tại nước ngoài sau Nhật Bản với khoảng 35.000 binh sĩ. Tuy vấn đề này không được đề cập trong hội nghị Brussels, nhưng kết quả khảo sát mới đây cho thấy 42% người Đức thực sự hoan nghênh việc Mỹ rút quân trong khi 37% ủng hộ sự hiện diện của binh sĩ Mỹ và 21% chưa quyết định. Ngoài ra, chỉ 15% người Đức đồng ý với Thủ tướng Angela Merkel tăng chi tiêu quân sự của nước này lên 2% GDP vào năm 2024 trong khi 36% nói rằng Berlin đã dành quá nhiều ngân sách cho quân đội.

MAI QUYÊN (Theo Independent)