Một phương pháp phẫu thuật đơn giản có thể chữa trị hiệu quả chứng cao huyết áp vừa được các nhà khoa học Anh phát triển, mang lại hy vọng cho hàng trăm nghìn bệnh nhân trên thế giới.

Huyết áp cao làm tăng nguy cơ bệnh tim, tai biến mạch máu não, suy thận; nói chung là huyết áp càng cao, nguy cơ sức khỏe sa sút và có thể dẫn tới tử vong càng lớn. Giảm cân, tập thể dục, cai thuốc lá, hạn chế muối trong ăn uống hằng ngày có thể giúp giảm huyết áp nhưng nhiều người bệnh vẫn phải uống thuốc hạ huyết áp suốt đời để phòng ngừa các biến chứng vừa kể. Khoảng 10% bệnh nhân dù đã kiêng ăn muối và dùng thuốc đều đặn mỗi ngày nhưng huyết áp của họ vẫn ở mức cao. Ở những bệnh nhân này, hệ thần kinh trung ương liên tục gửi tín hiệu từ não đến thận để giữ lại lượng lớn muối trong máu, dẫn tới gia tăng dung tích máu, qua đó làm tăng áp suất máu. Bên cạnh đó, thận cũng tiết ra hoócmôn khiến mạch máu co giãn làm ảnh hưởng đến huyết áp.

Cao huyết áp – nỗi ám ảnh sức khỏe ở tuổi già. Ảnh: Telegraph

Với tên gọi “cắt bỏ dây thần kinh giao cảm ở thận”, phương thức phẫu thuật mới đang được Bệnh viện Lồng ngực Luân Đôn thử nghiệm hướng tới mục tiêu làm gián đoạn các tín hiệu gửi từ não tới thận bằng cách làm tổn hại dây thần kinh truyền dẫn những tín hiệu đó. Theo đó, các bác sĩ sẽ chèn sợi kim loại vào mạch máu ở bẹn xuyên lên động mạch chủ dẫn tới thận. Từ đây, sợi kim loại sẽ được dùng để tạo ra một loạt vết bỏng li ti lên mặt trong của mạch máu nhằm gây tổn thương cho sợi thần kinh chạy dọc ở mặt ngoài.

Các vết bỏng đó đường kính chỉ 1 mm gây cảm giác đau rát tương tự như khi ta thổi tắt ngọn nến giữa các ngón tay. Bản thân mạch máu không bị ảnh hưởng bởi máu tuần hoàn dọc theo thành mạch bên trong sẽ làm mát vết bỏng, cũng giống như khi đưa ngón tay bị bỏng dưới vòi nước. Tuy nhiên, vết bỏng đạt độ sâu đủ để tác động tới dây thần kinh ở mặt ngoài của mạch máu. Một khi mối liên lạc giữa não bộ và thận bị gián đoạn, các tín hiệu làm gia tăng huyết áp cũng sẽ không còn.

Bệnh nhân Anthony Henry (68 tuổi) đã trở thành người đầu tiên ở Anh tiếp nhận phẫu thuật cắt bỏ dây thần kinh giao cảm ở thận. Ông vừa mắc bệnh tiểu đường vừa bị chứng huyết khối tĩnh mạch sâu và từng bị tai biến mạch máu não.Trong hơn 1 giờ phẫu thuật, Henry hoàn toàn tỉnh táo và trò chuyện với giáo sư Martin Rothman, người thực hiện ca phẫu thuật. Sau khi mổ, bệnh nhân chỉ nằm viện một đêm. Tuy nhiên, các bác sĩ cho rằng khi kỹ thuật này được áp dụng thường quy thì người bệnh không cần phải ở lại bệnh viện.

Chỉ sau 2 tuần phẫu thuật, huyết áp của Henry đã giảm xuống. Theo Bệnh viện Lồng ngực Luân Đôn, hầu hết bệnh nhân sẽ cải thiện chỉ số huyết áp trong vòng 1-3 tháng sau khi mổ. “Phẫu thuật tương đối đơn giản này có khả năng cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của bệnh nhân cao huyết áp. Nó rất hiệu quả và có thể hạ huyết áp tới mức có thể giảm 50% nguy cơ tử vong do tai biến mạch máu não”, giáo sư Rothman khẳng định. Trong khi đó, các chuyên gia Anh đánh giá phẫu thuật cắt bỏ dây thần kinh giao cảm ở thận là bước tiến quan trọng nhất trong lĩnh vực điều trị cao huyết áp kể từ khi thuốc trị cao huyết áp ra đời cách đây 50 năm.

Được biết, Henry là một trong 110 bệnh nhân tham gia cuộc thử nghiệm nhằm đánh giá hiệu quả của phương pháp phẫu thuật điều trị cao huyết áp. Ước tính, chi phí một ca phẫu thuật khoảng 4.000 bảng (118 triệu đồng).

MAI NGỌC (Theo Telegraph, Times of India)