Một ngày sau khi đảng Bảo thủ giành thắng lợi trong cuộc tổng tuyển cử ở Canada, hôm 3-5, Chủ tịch đảng và cũng là Thủ tướng nước này Stephen Harper (ảnh) tuyên bố ông sẽ không thay đổi chương trình nghị sự theo hướng thiên hữu như dư luận lo ngại. Theo ông, đảng Bảo thủ đã chiến thắng vì phương thức điều hành đất nước từ trước tới nay, vì vậy sẽ không có sự thay đổi đáng kể nào.

Lên nắm quyền từ năm 2006, ông Harper đã giành thắng lợi trong 2 kỳ bầu cử trước, nhưng đảng Bảo thủ của ông chưa từng chiếm được thế đa số trong Quốc hội 308 ghế, buộc ông phải phụ thuộc vào các đảng đối lập để thông qua các chính sách. Lần này, ông Harper đã dựa vào sự phục hồi kinh tế mạnh mẽ (Canada có tỷ lệ tăng trưởng kinh tế tốt hơn các nước công nghiệp phát triển khác sau khủng hoảng tài chính) để vận động cử tri và đi đến giành thắng lợi. Đảng Bảo thủ giành được 167 ghế, cao hơn mức yêu cầu 155 ghế để tự đứng ra thành lập chính phủ.

Cuộc tổng tuyển cử đầu tuần này cũng đánh dấu sự thay đổi cơ cấu chính trị ở Canada, với sự thất bại của các đảng Tự do và khối Quebec đối lập. Đảng Tự do, từng cầm quyền Canada trong phần lớn thời gian của thế kỷ trước, đã lần đầu tiên trong lịch sử về thứ ba với 34 ghế so với 77 ghế trong lần bỏ phiếu trước. Còn khối Quebec là đảng chịu thất bại nặng nề nhất, khi chỉ giành được 4 ghế, không đủ để có chân trong Quốc hội theo quy chế. Sau thất bại, lãnh đạo của đảng Tự do và của khối Quebec đã lập tức từ chức. Trong khi đó, đảng Dân chủ Mới vươn lên mạnh mẽ từ 1 ghế ở Quebec lên 58 ghế và trở thành đảng đối lập chính, với tổng cộng 102 ghế ở cơ quan lập pháp.

Với kết quả trên, các nhà phân tích cho rằng sau 5 năm điều hành đất nước với những chính phủ thiểu số, ông Harper hiện nay có thể làm nhiều việc mà không cần tìm thỏa thuận với các đảng khác. Những chính sách kinh tế khó khăn như các quy định minh bạch và tự do hóa đầu tư nước ngoài từng bị phản đối trước đây, có thể được Thủ tướng Harper giải quyết trong thời gian tới. Ông Harper hiện cũng có thể đàm phán thỏa thuận thương mại và an ninh biên giới với Mỹ mà không lo ngại phản ứng từ phe đối lập.

Mặc dù tuyên bố không có sự thay đổi chính sách đáng kể, nhưng theo các nhà phân tích, ông Harper hiện đang dần đưa Canada theo hướng thiên hữu. Thủ tướng Harper từng cam kết hạ thuế thu nhập doanh nghiệp, tránh các cam kết về chống biến đổi khí hậu. Ông cũng chủ trương tăng ngân sách quốc phòng, mở rộng sứ mệnh quân sự của Canada ở Afghanistan và ủng hộ Israel.

N. MINH (Theo AP, Globe and Mail)