Theo một quan chức quân sự cấp cao của Nga, Mát-xcơ-va sẽ tổ chức tập trận quân sự chung toàn diện với Ấn Độ từ ngày 19 đến 29-10. Sự kiện sắp tới thu hút sự quan tâm rộng rãi của quốc tế bởi đây là lần đầu tiên Nga tập trận với cả lực lượng không quân, hải quân và lục quân Ấn Độ. Thông tin này được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Pakistan có các cuộc đàm phán với Nga về việc mua chiến đấu cơ S-35.

Tổng thống Nga Putin (phải) và Thủ tướng Ấn Độ Modi trong cuộc gặp bên lề Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St. Petersburg (SPIEF) hồi tháng 6. Ảnh: AP

Quyết định đồng thời tăng cường hợp tác quân sự với cả Ấn Độ và Pakistan của Nga là một ví dụ điển hình về chiến lược cân bằng của Mát-xcơ-va ở Nam Á. Giới chuyên gia cho rằng việc duy trì mối quan hệ đối tác mật thiết với cả New Delhi và Islamabad sẽ có lợi cho tham vọng địa chính trị của Mát-xcơ-va, đồng thời nhận định chiến lược cân bằng thành công của Nga ở Nam Á cho thấy Mát-xcơ-va có thể trực tiếp cạnh tranh với Mỹ và Trung Quốc trong việc gây ảnh hưởng ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Từ lâu, mối quan hệ đối tác giữa Nga với Ấn Độ và Pakistan được duy trì bằng nỗ lực của nước này trong việc giải quyết hai thách thức an ninh quan trọng mà New Delhi và Islamabad cùng quan tâm, trong đó có chống khủng bố xuyên quốc gia.

Trong bối cảnh các chính trị gia Ấn Độ xem sự ủng hộ của Pakistan đối với khủng bố như là mối đe dọa lớn đối với sự ổn định của khu vực, và các phương tiện truyền thông Pakistan tố chính Ấn Độ đã khiến chủ nghĩa cực đoan gia tăng, Nga vẫn giữ mối quan hệ tốt đẹp với cả hai nước bằng cách tránh không xem họ là “nguồn cơn” gây bất ổn ở Nam Á. Thay vào đó, Mát-xcơ-va xử lý mối đe dọa khủng bố ở Nam Á bằng cách liên kết song phương với Ấn Độ và Pakistan.

Tại Ấn Độ, Nga tập trung vào việc thực thi các biện pháp kiểm soát biên giới chặt chẽ nhằm ngăn chặn dòng chảy các phần tử cực đoan Hồi giáo. Để thuyết phục New Delhi về cam kết của Mát-xcơ-va trong việc trấn áp những kẻ hỗ trợ khủng bố, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ủng hộ chiến dịch chống khủng bố của Ấn Độ tại bang Kashmir sau các cuộc tấn công ở thị trấn Uri hồi năm 2016, và ca ngợi chính sách chống khủng bố của New Delhi trong cuộc gặp với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi hồi tháng 6.

Dù sự ủng hộ của Nga đối với Ấn Độ có nguy cơ gây tổn hại đến mối quan hệ song phương với Pakistan, Mát-xcơ-va đã làm giảm bớt quan ngại của Islamabad bằng cách xem Pakistan như một đối tác chống khủng bố ở Afghanistan cũng như cầu nối ngoại giao trong các cuộc đàm phán hòa bình, khiến Pakistan hết lòng ủng hộ việc mở rộng sự hiện diện ngoại giao của Nga tại Afghanistan.

Vấn đề an ninh quan trọng thứ hai làm vững chắc thêm chiến lược cân bằng của Nga ở Nam Á là nỗ lực của Nga nhằm làm giảm căng thẳng biên giới giữa Ấn Độ và Pakistan vốn leo thang đáng kể hồi năm 2016. Theo đó, Nga đã không can thiệp khi không dùng vị thế thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc lên án hai bên.

Trong khi giới phân tích tin rằng phương pháp này của Nga tạo ra mối quan hệ ngày càng khắn khít với Ấn Độ, Mát-xcơ-va đã thể hiện sự công bằng của mình trong cuộc xung đột khi đóng vai trò như một trung gian tiềm năng, vốn được tăng lên sau cuộc gặp giữa Tổng thống Putin và lãnh đạo Pakistan tại Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) vào tháng 6 vừa qua.

Giới chuyên gia nhận định, việc Mát-xcơ-va ủng hộ các cuộc đối thoại song phương giữa New Delhi và Islamabad cũng như không ủng hộ nghị quyết của các tổ chức đa phương đã giúp củng cố chiến lược cân bằng của nước này ở Nam Á.

TRÍ VĂN (Theo The Diplomat)