Thực hiện nhiệm vụ đầu tư xây dựng cơ bản năm 2018, Cần Thơ đề ra mục tiêu giải ngân vốn xây dựng cơ bản (XDCB) đến hết niên độ 2018 phải đạt từ 95% trở lên. Tuy nhiên, đến trung tuần tháng 8, tỷ lệ này chỉ mới đạt trên 34% kế hoạch vốn. Mới đây, Kho bạc Nhà nước (KBNN) Cần Thơ tổ chức hội nghị tọa đàm với các chủ đầu tư, các Ban quản lý dự án nhằm thảo luận các giải pháp đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư XDCB. KBNN Cần Thơ cũng cam kết thực hiện kiểm soát chi vốn đầu tư XDCB năm 2018 đảm bảo thông suốt, kịp thời, đáp ứng nhu cầu chi trả của chủ đầu tư cho các công trình, dự án.

Tỷ lệ giải ngân thấp

Theo KBNN Cần Thơ, tính đến ngày 20-8-2018, tổng kế hoạch vốn được giao trên địa bàn thành phố hơn 6.438,1 tỉ đồng. Lũy kế thanh toán vốn đạt 34,78% kế hoạch, tương đương hơn 2.239 tỉ đồng. Kế hoạch vốn XDCB giao tăng hơn 1.378,9 tỉ đồng so với cùng kỳ năm 2017, trong khi lũy kế thanh toán giảm 798 tỉ đồng, tỷ lệ giải ngân giảm đến 25,5%. Về kết quả giải ngân các nguồn vốn, đối với kế hoạch vốn bộ, ngành Trung ương giao 720 tỉ đồng cho 16 chủ đầu tư đã giải ngân đạt tỷ lệ 68,5%; kế hoạch vốn ngân sách địa phương giao 5.718 tỉ đồng đã giải ngân với tỷ lệ 36,31% (giảm 32,39% so với cùng kỳ năm 2017). Một số dự án có tỷ lệ giải ngân thấp như: Dự án Phát triển đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu (Dự án 3) chiếm đến 37% kế hoạch vốn của thành phố nhưng mới chỉ giải ngân đạt 21,4% kế hoạch vốn, Dự án Nâng cấp đô thị vùng ĐBSCL-Tiểu dự án TP Cần Thơ (Dự án 2) chiếm 6,94% kế hoạch vốn thành phố, Dự án đường tỉnh 922 (Xây dựng và nâng cấp giai đoạn 1 từ quốc lộ 91B đến Cờ Đỏ) chiếm 19,32% kế hoạch vốn thành phố nhưng chỉ giải ngân đạt 14,9% kế hoạch vốn được giao…

Trường Mầm non Phú Thứ, phường Phú Thứ, quận Cái Răng xây dựng hoàn thiện chuẩn bị phục vụ  năm học mới 2018-2019. Ảnh: MINH HUYỀN

Chỉ tiêu giải ngân vốn đầu tư XDCB là 1 trong 13 chỉ tiêu kinh tế-xã hội. Nếu tỷ lệ giải ngân không đạt kế hoạch vốn sẽ ảnh hưởng đến chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế chung của thành phố. Ông Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc KBNN Cần Thơ, cho biết: Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tư, KBNN đã được UBND thành phố chỉ đạo thành lập Tổ công tác giải ngân vốn XDCB để theo dõi, tham mưu UBND thành phố điều hành tỷ lệ giải ngân định kỳ hàng quý, hàng tháng. Đến giữa tháng 8, tỷ lệ giải ngân chỉ mới đạt trên 30% trong khi về quỹ thời gian đã đi được 2/3 đoạn đường. Do vậy, KBNN Cần Thơ mong muốn chia sẻ với các chủ đầu tư có tỷ lệ giải ngân thấp để lắng nghe những khó khăn, vướng mắc trong quá trình điều hành, về thủ tục, vốn, mặt bằng để cùng chia sẻ với các đầu tư nhằm chạy đua đẩy nhanh tiến độ giải ngân.

Theo các chủ đầu tư, những nguyên nhân dẫn đến tình trạng tỷ lệ giải ngân vốn XDCB thấp là do thời gian thẩm định dự án, thiết kế dự toán của các sở chuyên ngành đôi khi còn chậm, dẫn đến những dự án mới phát sinh trong năm bị ảnh hưởng về thời điểm triển khai. Các văn bản pháp lý về cơ chế, chính sách liên quan đến lĩnh vực đầu tư, XDCB còn bất cập. Kế hoạch vốn năm 2018 được thành phố bổ sung nhiều đợt nên một số chủ đầu tư triển khai không kịp thời. Một số dự án thuộc kế hoạch năm 2017 kéo dài (từ vốn trái phiếu chính phủ, ngân sách trung ương) và phải chờ đến tháng 6-2018 mới được cấp thẩm quyền cho phép nên các chủ đầu tư bị động khi triển khai thực hiện. Bên cạnh đó còn có những nguyên nhân xuất phát từ hạn chế của các chủ đầu tư như: hồ sơ thủ tục phê duyệt dự án đầu tư, công tác đấu thầu kéo dài, mất nhiều thời gian so với quy định; chủ đầu tư chậm làm thủ tục thanh toán khi đã có khối lượng hoàn thành; năng lực của một số chủ đầu tư hạn chế, không nắm bắt kịp thời những quy định mới khi có thay đổi về cơ chế chính sách…

Tăng tốc chặng nước rút

Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn XDCB, KBNN Cần Thơ kiến nghị UBND thành phố chỉ đạo các chủ đầu tư tăng cường công tác quản lý tạm ứng và thu hồi tạm ứng theo chế độ quy định; kiên quyết cắt giảm, điều chuyển kế hoạch vốn đối với các dự án có tỷ lệ giải ngân thấp. Về phía các chủ đầu tư phải khẩn trương lập hồ sơ thanh toán khi có khối lượng hoàn thành được nghiệm thu. Phấn đấu đến 31-12-2018 thanh toán vốn đầu tư nguồn ngân sách địa phương đạt từ 75% kế hoạch năm trở lên và đạt trên 95% khi hết niên độ 2018. Hạn chế thanh toán tập trung vào tháng 12-2018 và tháng 1-2019.

Ông Đỗ Sỹ Khoa, Phó Giám đốc Sở Tài chính, cho biết: Tình hình giải ngân vốn đầu tư XDCB của thành phố đến thời điểm này chỉ mới đạt trên 30% kế hoạch vốn và tập trung vào một số dự án có nguồn vốn lớn. Do đó, phải đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn ở các dự án này mới góp phần giúp thành phố đạt tỷ lệ giải ngân cao theo tiến độ đề ra vào cuối năm. Các chủ đầu tư phải sớm có báo cáo cụ thể về tiến độ giải ngân của từng dự án và xem xét khả năng đến cuối tháng 9 có đạt tỷ lệ giải ngân vốn trên 50% kế hoạch hay không. Đồng thời dự đoán khả năng có thể giải ngân vốn từ sau tháng 9 đến cuối năm. Chủ đầu tư nào không có khả năng hấp thụ vốn cần mạnh dạn có kiến nghị đề xuất cụ thể về cơ quan có thẩm quyền để tham mưu UBND thành phố để có hướng hỗ trợ, giải quyết phù hợp.

Ông Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc KBNN Cần Thơ, khẳng định: Từ tháng 9 sắp tới, KBNN Cần Thơ cam kết sẽ rút ngắn thời hạn giải ngân vốn đầu tư trong 1 ngày làm việc đối với các khoản tạm ứng, các khoản thực hiện thanh toán trước, kiểm soát sau (trước đây từ 2-3 ngày), từ khi nhận được hồ sơ và đảm bảo đầy đủ hồ sơ, chứng từ hợp lệ, trong vòng 1 ngày làm việc, KBNN sẽ thực hiện thanh toán. Thậm chí hồ sơ gửi trước 15 giờ sẽ thực hiện thanh toán ngay trong ngày và nếu nộp sau 15 giờ sẽ thực hiện thanh toán vào ngày tiếp theo. Qua đối thoại với các chủ đầu tư, một số công trình dự án không giải ngân kịp trong năm 2018 có đơn vị đã chủ động xin cấp thẩm quyền điều chuyển vốn sang kế hoạch năm sau. Một số đơn vị kiến nghị cấp thẩm quyền thu hồi vốn do dự án không có khả năng hấp thu vốn để ghi vốn cho công trình dự án khác. Trong kế hoạch trung hạn 5 năm, có một số công trình dự án đang xếp hàng chờ vốn nên khi có những công trình dự án không hấp thụ được vốn, cấp thẩm quyền sẽ cắt chuyển cho các dự án đã có trong kế hoạch đầu tư trung hạn 5 năm đang chờ vốn.

MINH HUYỀN